افسردگی در بارداری
بارداری یکی از دوره‌های شیرین زندگی هر زنی می‌باشد، اما برای اکثر زنان با ترس، استرس و حتی افسردگی همراه است.
تقریبا 23-14 درصد زنان، علایم افسردگی در بارداری را تجربه می‌کنند.
افسردگی یک اختلال خلقی است که از هر 4 زن، 1 نفر را درگیر کرده و تنها مختص زنان باردار نیست.
اغلب اوقات افسردگی در بارداری تشخیص داده نمی‌شود، زیرا اکثر زنان گمان می‌کنند یک تغییر در تعادل هورمونی را تجربه می‌کنند. این حالت می‌تواند خطراتی برای مادر و جنین به همراه داشته باشد. افسردگی در بارداری قابل تشخیص و درمان است اما با این حال مادر نیاز به حمایت روانی دارد.
در دوران بارداری تغییرات هورمونی می‌تواند سبب تغییرات شیمیایی در مغز مادر شده که به طور مستقیم به افسردگی و اضطراب مرتبط می‌شود.
علایم افسردگی در حاملگی چیست؟
زنان باردار مبتلا به افسردگی معمولاً علایم زیر را به مدت 2 هفته یا بیشتر تجربه می‌کنند:
- غم و اندوه مداوم؛
- اختلال تمرکز؛
- خواب خیلی کم و یا خیلی زیاد؛
- ازدست دادن علاقه نسبت به فعالیت‌هایی که در گذشته لذت بخش بوده است؛
- افکار مرگ، خودکشی یا نا امیدی؛
- اضطراب؛
- احساس گناه یا بی‌ارزشی؛
- تغییر عادات غذایی.
چه عواملی خطر ابتلا به افسردگی در بارداری را افزایش می‌دهد؟
- مشکلات ارتباطی با دیگران؛
- سابقه‌ی شخصی یا خانوادگی افسردگی؛
- درمان‌های ناباروری؛
- سابقه‌ی سقط جنین؛
- اتفاقات استرس‌زای زندگی؛
- مشکلات و عوارض بارداری؛
- سابقه‌ی سوءاستفاده یا آسیب در گذشته‌ی فرد.
اثرات افسردگی مادر در بارداری بر جنین
افسردگی درمان نشده می‌تواند خطراتی برای مادر و جنین در پی داشته باشد. افسردگی درمان نشده منجر به تغذیه‌ی ضعیف، مصرف مشروبات الکلی، سیگار کشیدن و احتمال اقدام به خودکشی شده که در نهایت سبب تولد نارس، وزن کم نوزاد هنگام تولد و مشکلات تکاملی نوزاد می‌شود.
نوزادان متولد شده از مادران افسرده، فعالیت کمتری داشته و کمتر به مسائل توجه نشان می‌دهند و نسبت به نوزادان متولد شده از مادران غیرافسرده آشفته‌تر هستند.
درمان افسردگی در بارداری چیست؟
اگر گمان می‌کنید دچار افسردگی شده‌اید اولین و مهمترین اقدام مراجعه به یک روانشناس است.
درمان در زنان باردار شامل این موارد است:
- گروه‌های حمایتی؛
- روان درمانی شخصی؛
- دارو درمانی؛
- نور درمانی.
بحث و تردیدهای فراوانی راجع به اثرات طولانی مدت درمان دارویی در بارداری وجود دارد. در برخی تحقیقات مصرف داروها با برخی مشکلات نوزادی مانند ناهنجاری‌های فیزیکی، مشکلات قلبی و وزن کم هنگام تولد همراه بوده است.
در افسردگی‌های خفیف، مادر می‌تواند با شرکت در گروه‌های حمایتی، روان درمانی و نور درمانی علایم خود را کاهش دهد. اما در موارد افسردگی شدید معمولاً ترکیبی از روان درمانی و دارو درمانی توصیه می‌شود.
لازم است بدانید تمامی داروهای مصرفی از طریق جفت به جنین خواهند رسید و تحقیقات کافی راجع به ایمنی داروها انجام نشده است. اما در زمان درمان افسردگی‌های بسیار شدید، باید نسبت خطرات مصرف یا عدم مصرف دارو مقایسه شود. ممکن است این داروها کمک بسیاری به درمان کنند و اثرات بسیار کمی بر جنین داشته باشند.
درمان‌های طبیعی افسردگی چیست؟
- ورزش؛ ورزش به صورت طبیعی باعث افزایش سطح «سروتونین» و کاهش سطح «کورتیزول» می‌شود.
- استراحت کافی؛ عدم خواب کافی تأثیر عمیقی بر توانایی ذهن و بدن برای مدیریت استرس و تغییرات روزانه می‌گذارد. سعی کنید برنامه‌ی روزانه‌ی مشخصی برای ساعت خواب و بیداری خود داشته باشید.
- رژیم غذایی؛ مصرف اکثر غذاها با تغییرات خلقی همراه هستند. رژیم غذایی حاوی کافئین بالا، شکر، کربوهیدارت‌های تصفیه شده، افزدونی‌های مصنوعی و مقدار پروتئین کم می‌توانند سبب برخی مشکلات فیزیکی و روانی شوند.
- طب سوزنی؛ مطالعات جدید این روش را به عنوان گزینه‌ی درمانی مناسب افسردگی در دوران بارداری گزارش کرده‌اند.
- اسیدهای چرب امگا3؛ دریافت روزانه‌ی مکمل‌های حاوی امگا 3 در کاهش علایم افسردگی مؤثر است. با مشورت پزشک مکمل‌های تهیه شده از ماهی‌هایی که حاوی مقدار کمی جیوه هستند را استفاده کنید.
- درمان‌های گیاهی؛ شماری از درمان‌های گیاهی و مکمل‌های ویتامینی به عنوان مواد مؤثر بر خلق و خو و هورمون سروتونین شناخته شده‌اند مانند: منیزیم، ویتامین B6، برخی گل‌ها و غیره.
بهتر است قبل از مصرف هر نوع داروی گیاهی در ابتدا با پزشک مشورت کنید زیرا عوارض جانبی بسیاری از این درمان‌ها شناخته نشده‌اند.
نویسنده و مترجم:
سپیده شهبازی
خطا در ورودی‌ها
ثبت موفّق