هفته‌ی هجدهم بارداری
آن‌چه برای فرزند شما رخ می‌دهد:
در هجدهمین هفته از بارداری کوچولوی شما با وزنی در حدود 208 تا 240 گرم و قدی برابر با 14 الی 16 سانتی‌متر به یک فلفل دلمه‌ای سبز و شیرین شبیه شده است. در این مقطع از بارداری جنین از دوره‌ی قبلی که «پرورش شدید» نام داشت خارج شده و به دوره‌ی «رشد شدید» که همراه با وزن‌گیری و بزرگ شدن اندام‌هاست وارد می‌شود.
چهره‌ی جنین باز هم دلنشین‌تر از گذشته شده است. زیرا گوش‌های او به طور کامل از زیر پوست پوشاننده سر بیرون آمده و قابل رؤیت شده‌اند. موهای سر و ابروهای جنین هم‌چنان به رشد خود ادامه داده و پرپشت‌تر به نظر می‌رسند. بافت‌های بینایی پشت کره‌ی چشم یا رتینا که حساس به نور هستند نیز در این هفته بیشتر از قبل تقویت شده و حساس‌تر خواهند شد، تا حدی که اگر نور خورشید مستقیماً به شکم شما بتابد جنین گرمای قرمز رنگی را حس خواهد نمود.
اگر در این هفته می‌توانستید جنین‌تان را از نزدیک ببینید متوجه می‌شدید که در زیر پوست گردن، قفسه‌ی سینه و کشاله‌ی ران‌های او چربی قهوه‌ای رنگی تشکیل شده که وظیفه‌ی حفظ و تعادل دمای بدن او پس از تولد را به عهده خواهد داشت. علاوه بر این سراسر پوست او با ماده‌ای روغنی پوشیده شده که حاوی سلول‌های مرده، سلول‌های لانوگو و چربی ترشح شده از غدد چربی است. این لایه وظیفه‌ی حفاظت جنین در برابر عفونت‌ها را به عهده داشته و به عبور راحت او از کانال زایمانی کمک می‌کند. این لایه‌ی روغنی که «ورنیکس» نام دارد، پس از تولد در چین خوردگی‌های بدن فرزندتان قابل مشاهده است.
مهم‌ترین اتفاق هفته‌ی هجدهم بارداری رشد و تکامل بسیار سریع سیستم عصبی و پوشانده شدن اعصاب توسط پوششی محافظ از جنس چربی به نام «میلین» بوده که وظیفه‌ی افزایش سرعت انتقال پیام‌ها از یک سلول عصبی به سلول عصبی دیگر را بر عهده دارد. میلینه شدن اعصاب تا زمانی که فرزندتان یک ساله شود ادامه دارد.
در این هفته برخی از مهارت‌های جنین‌تان مانند لگد و چنگ زدن تکامل و قدرت بیشتری می‌یابند. شما به زودی تمامی این حرکات را حس خواهید کرد و شاید در سونوگرافی‌ای که در این هفته انجام می‌دهید آن‌ها را مشاهده کنید. اگر جنسیت جنینی که درون رحم دارید دختر باشد، احتمالاً در این هفته رحم و لوله‌های فالوپ او به طور کامل تشکیل شده و در مکان اصلی خود قرار گرفته‌اند و اگر جنسیت او پسر باشد اندام‌های جنسی خارجی او از طریق دستگاه سونوگرافی قابل مشاهده خواهد بود، که البته به نحوه‌ی قرار گرفتن او در هنگام سونوگرافی و تبحر سونوگرافیست بستگی دارد.
شاید برایتان جالب باشد بدانید با وجود اینکه ریتم خواب فرزندتان در این هفته هنوز مشخص نشده اما او برنامه‌ی خواب دارد و خودش ریتم خواب خود را انتخاب می‌کند. مثلاً شاید تصمیم بگیرد زمانی که شما استراحت می‌کنید بیدار شود و جنب و جوش کند و یا بیشتر در زمان‌هایی که در حال حرکت هستید بخوابد.
آن‌چه در بدن شما رخ می‌دهد:
در هفته‌ی هجدهم بارداری با افزایش اشتهایی که در این هفته‌ها طبیعی است، چیزی در حدود 4 الی 6 کیلوگرم به وزن‌تان اضافه شده و سایزتان کمی تغییر کرده است. بهتر است کم کم به فکر پوشیدن لباس‌های مخصوص دوران بارداری باشید. با افزایش وزن و بزرگ‌تر شدن رحم‌تان که در این هفته قله‌ی آن تقریباً در زیر ناف قابل لمس خواهد بود، نقطه‌ی تعادل شما تغییر نموده و ممکن است دچار کمر درد شوید. برای بهبود این حالت سعی کنید تا می‌توانید در وضعیت مناسبی بنشینید و به پاها استراحت دهید، علاوه بر این همواره صاف بایستید و در هنگام ایستادن اگر امکان داشت یک پا را بر روی چهارپایه‌ی کوتاهی قرار دهید.
همان‌طور که می‌دانید بارداری برای شما با تغییرات بسیار مهم و زیادی همراه خواهد بود، از جمله‌ی این تغییرات در سیستم قلبی و عروقی شماست. به دلیل افزایش ناگهانی حجم خون در سه‌ماهه‌ی دوم، احتمالاً فشار خون شما در این روزها کمتر از حد طبیعی خواهد بود و امکان بروز مشکلاتی مانند سرگیجه و یا غش کردن به دلیل افت ناگهانی فشارخون وجود دارد. برای جلوگیری از چنین اتفاقاتی بهتر است تغییر وضعیت ناگهانی نداده و با آرامش از حالت نشسته به ایستاده بلند شوید.
احتمالاً در این هفته پزشک شما یک سونوگرافی برای بررسی وضعیت جنین‌تان درخواست می‌دهد که تا هفته‌ی بیست بارداری برای انجام آن وقت دارید. این سونوگرافی شامل بررسی دقیق وضعیت اندام‌های جنین‌تان، وضعیت رشد، جایگاه جفت و بند ناف و سلامت آن‌ها، تعیین دقیق سن حاملگی و حتی تشخیص جنسیت می‌باشد. اگر تاکنون از جنسیت کوچولوی درون رحم‌تان مطلع نشده‌اید، اکنون آن لحظه‌ی رؤیایی فرا رسیده است. اگر هم تمایل دارید که جنسیت او مانند یک راز تا زمان تولد باقی بماند حتماً این مسئله را به سونوگرافیست خود اطلاع دهید.
این نکته را به خاطر داشته باشید که بهترین حالت استراحت برای مادر باردار خصوصاً پس از سه‌ماهه‌ی اول بارداری خوابیدن به پهلوی چپ می‌باشد، زیرا در این حالت فشار رحم از روی سیاهرگ بزرگ تحتانی بدن که وظیفه‌ی برگشت خون به قلب را دارد، برداشته می‌شود. برای راحتی بیشتر در این حالت می‌توانید یک بالش کوچک بین دو پا قرار دهید.
فعالیت‌های هفته‌ی هجدهم بارداری:
اگر خاطرتان باشد قبلاً گفتیم حالا که جنین قادر به شنیدن صداهای اطرافش است، تا می‌توانید با او حرف بزنید و از رؤیاها و روزهای شیرین پیش رویتان برایش صحبت کنید، از حالا به بعد و با مشخص شدن جنسیت او، کمی از وقت خود و همسرتان را به انتخاب نام برای کوچولویی که چشم به راهش هستید اختصاص دهید تا هنگام صحبت کردن با دلبندتان، او را به اسم صدا کنید و مورد خطاب قرار دهید. مطمئناً شاهزاده‌ی کوچولوی شما از اینکه او را به اسم صدا کنید، بسیار خوشحال خواهد شد. برای انتخاب اسم می‌توانید با تهیه‌ی فهرستی از نام‌های دخترانه و پسرانه که به آن‌ها علاقه دارید، با هم گفتگو نموده تا به انتخاب مشترکی برسید.
نگران نباشید
اگر این روزها دچار تپش قلب شدید، لازم نیست نگران باشید. افزایش 40 درصدی حجم خون در طی بارداری موجب بروز این حالت می‌شود که یکی از مشکلات شایع دوران بارداری است. در مواردی هم احتمال دارد پس از مصرف مواد حاوی کافئین این حالت به شما دست بدهد، در این صورت بهتر است مصرف کافئین را محدود سازید. البته این نکته را هم به خاطر داشته باشید که در صورت ابتلا به بیماری‌های خاص مانند پرکاری تیروئید و تپش قلب این امر می‌تواند عارضه‌ای ناشی از بیماری‌تان باشد، در چنین مواردی حتماً مسئله را به پزشک خود اطلاع دهید.
بایدها
- مصرف یُد در بارداری از ضروریات است، اما مصرف بیش از حد آن نیز مشکل‌ساز خواهد بود. بنابراین راجع به منابع مصرفی ید با پزشک‌تان مشورت کنید.
- برای تأمین ید، می‌بایست از نمک یددار استفاده نموده و دو بار در هفته ماهی مصرف کنید. برای استفاده از ماهی، آن را به خوبی طبخ نموده و در رابطه با نوع ماهی مصرفی با پزشک خود مشورت کنید.
- غده‌ی تیروئید شما در بارداری فعال‌تر شده و تقریباً 20 درصد بیشتر از حالت طبیعی هورمون ترشح می‌کند و این باعث می‌شود شما احساس گرما داشته باشید و مدام عرق کنید، بنابراین نوشیدن مایعات را فراموش نکنید.
- در صورت رنج بردن از بی‌خوابی که یکی از عوارض دوره‌ی بارداری است، می‌توانید از راهکارهایی مانند نوشیدن مایعات گرم مانند شیر در هنگام آماده شدن برای خواب، گوش دادن به یک موسیقی آرامش‌بخش، مطالعه‌ی کتاب، استفاده از تکنیک‌های آرام‌سازی بدن و دوش کوتاه آب گرم بهره ببرید. برای مقابله با بی‌خوابی به هیچ عنوان از قرص‌های خواب‌آور و یا داروهای گیاهی استفاده نکنید.
- جهت تأمین انرژی مصرفی بدن خود غذاهایی با پروتئین بالا به همراه کربوهیدارت مانند بیسکوئیت‌های سبوس‌دار با کره‌ی بادام زمینی، یک کاسه برشتوک یا شیر مصرف نمایید.
- پیاده‌روی را فراموش نکنید، زیرا به حفظ انرژی و شادابی شما کمک می‌کند.
- اگر شاغل هستید بهتر است در میان روز یک استراحت کوتاه داشته باشد، اگر اتاق شخصی خود را دارید، در زمانی از روز برای 10 تا 15 دقیقه در اتاق را ببندید و استراحت کنید.
نبایدها
-
غذاهای دریایی خام مانند سوشی و صدف دریایی را مصرف نکیند.
- برای جلوگیری از افزایش وزن بی‌رویه از خوردن میان‌وعده‌هایی مانند چیپس و شیرینی خودداری نمایید.
توصیه‌های مهم:
نیازی نیست برای خرید لباس‌های مخصوص بارداری هزینه کنید، اگر امکان دارد این لباس‌ها را از دوستان یا فامیل امانت بگیرید یا اگر قصد خرید دارید بهتر است لباس‌هایی را خریداری کنید که پس از زایمان هم قابل استفاده باشند.
برای رفع مشکلات مالی در این دوره و پس از تولد فرزندتان بهتر است از همین حالا مقداری پول پس‌انداز کنید تا دغدغه‌ی تأمین هزینه‌ها را نداشته باشید.
نویسنده و مترجم:
مینا فرخی
خطا در ورودی‌ها
ثبت موفّق