بیماری سلیاک و استعداد ژنتیکی ابتلا به آن

تحقیقات مختلف نشان داده است که بیماری سلیاک در برخی افراد می تواند با ژن های خاصی از جمله ژن های HLA-DQA1 و HLA-DQB1 همراهی نشان دهد. افرادی که چنین ژن هایی ندارند بسیار بعید است که به بیماری سلیاک، دل درد بعد از خوردن غذا و مشکلات گوارشی مبتلا شوند.
ژن HLA-DQA1 کد کننده پروتئینی است که نقشی اساسی در سیستم ایمنی بدن ایفا می کند. ژن HLA-DQA1  بخشی از خانواده ژن هایی است که کمپلکس آنتی ژن لکوسیت های انسانی (HLA) نامیده می شود. کمپلکس HLA  به سیستم ایمنی بدن کمک می کند تا پروتئین های بدن را از پروتئین های ساخته شده توسط عوامل خارجی مانند ویروس ها و باکتری ها تشخیص دهد. ژن HLA-DQB1 هم عملکردی مشابه با HLA-DQA1 دارد.
محققان دریافتند که علاوه بر ژن ها و گلوتن عوامل دیگری هم در بروز این بیماری دخیل هستند. به عنوان مثال نشان داده شده است که فرد هرچه در سنین پائین به عفونت های بیشتری مبتلا شود، شانس ابتلا به برخی بیماری ها و مشکلات گوارشی در آن افزایش می یابد. کارشناسان همچنین فکر می کنند تغییر در میکروبیوم (باکتری های دستگاه گوارش که به هضم غذا کمک می کنند) می تواند در پیشرفت بیماری سلیاک نقش داشته باشد.
این بیماری اغلب در افرادی مشاهده می شود که دارای دو نوع واریانت ژنی با نام های DQ2 و DQ8 هستند. افرادی که حامل این واریانت های ژنی باشند و گلوتن مصرف کنند به این بیماری مبتلا شده و دچار دل درد بعد از غذا خوردن و سایر مشکلات گوارشی می گردند. همچنین افرادی که فاقد آن ژن ها هستند احتمال ابتلا به سلیاک و حساسیت به گلوتن در آنها بسیار پایین خواهد بود. تحقیقات نشان می دهد در میان کودکانی که استعداد ژنتیکی ابتلا به بیماری سلیاک را دارند، کسانی که در اوایل کودکی گلوتن بیشتری می خورند ممکن است خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری سلیاک داشته باشند.