سونوگرافی واژینال چیست و چگونه انجام می شود

در روش سونوگرافی، با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا اندام های داخلی بدن توسط فردی متخصص ارزیابی می شود. سونوگرافی ترانس واژینال یکی از انواع روش های سونوگرافی است که از آن برای بررسی اندام های داخل لگنی زنان استفاده می شود. در رابطه با نحوه انجام سونوگرافی واژینال در زنان می توان گفت که در هنگام سونوگرافی ترانس واژینال که نوعی تصویربرداری داخل رحمی است، واژن، رحم، سرویکس (دهانه رحم)، آندومتر، لوله های رحمی، تخمدان ها و مثانه ارزیابی می شوند. سونولوژیست با استفاده از ابزار مخصوصی به نام پروب، اندام های داخلی لگن را بررسی می نماید.
سونوی واژینال با سونوگرافی شکمی (ابدومینال) تفاوت دارد. در سونوگرافی شکمی (ابدومینال) پروب سونوگرافی بر روی شکم بیمار قرار داده می شود.
سونوگرافی واژینال بدون درد انجام می شود و به دلیل عدم استفاده از امواج رادیویی، بی خطر است. معمولا در هنگام سونو واژینال تزریق انجام نمی گیرد و در صورت درخواست پزشک، سونوگرافی با تزریق انجام خواهد شد. همنین در سونوگرافی ترانس واژینال، امواج صوتی با فرکانس بالا، تصاویری با جزئیات دقیق تر ایجاد می کنند. 

از سونوگرافی واژینال برای بررسی چه مواردی استفاده می شود؟

می توان برای بیان کاربردهای سونوگرافی واژینال موارد زیر را مثال زد:
-    پولیپ؛
-    فیبروم؛
-    کیست یا تومور تخمدان؛
-    ناباروری؛
-    ارزیابی اولیه بارداری؛
-    خونریزی غیر طبیعی رحم؛
-    معاینه لگن؛ 
-    بررسی محل IUD .

کاربرد سونو واژینال در بارداری :

-    بررسی ضربان قلب جنین؛
-    تایید تاریخ بارداری؛
-    ارزیابی شرایط جفت؛
-    بررسی بارداری خارج رحمی؛
-    مانیتور کردن بارداری های پر خطر؛ 
-    سقط جنین؛
-    زایمان زودرس؛
-    شناسایی منبع خونریزی غیر طبیعی رحم.

آمادگی های قبل از سونوگرافی واژینال یا داخلی

به طور کلی در رابطه با آمادگی لازم جهت انجام سونوگرافی واژینال می توان گفت که انجام سونوگرافی واژینال نیاز به اقدام خاصی ندارد و تنها از بیمار درخواس می شود که پیش از انجام سونوگرافی، مثانه خود را تخلیه کند.
در رابطه با سونوگرافی واژینال در زمان پریود نیز می توان گفت سونوگرافی ترنس واژینال در دوران قاعدگی نیز انجام می شود؛ چرا که ارزیابی برخی از بیماری های زنان در دوران قاعدگی آسان تر است. اگر خانمی از تامپون استفاده می کند، در هنگام انجام سونوگرافی واژینال باید تامپون را از داخل واژن خود خارج کند.
سونوگرافی واژینال ممکن است توسط سونوگرافیست آقا یا خانم انجام شود ودر صورت عدم رضایت از انجام این سونوگرافی توسط سونوگرافیست مرد، بیمار می تواند درخواست کند که سونوگرافیست خانم سونوگرافی را انجام دهد و در صورت عدم حضور سونوگرافیست زن ممکن است زمان انجام سونوگرافی واژینال مجددا تنظیم شود.
همچنین بیمارمی تواند برای آرامش بیشتر در هنگام سونو واژینال، شخصی را به عنوان همراه در کنار خود داشته باشد. همچنین بهتر است بیمار لباس راحت بپوشد تا سونوگرافی واژینال راحت تر انجام گرد

سونوگرافی واژینال چگونه انجام می شود؟

پس از تخلیه مثانه از بیمار خواسته می شود که روی تخت دراز بکشد و برای آرامش بیشتر بیمار، ملحفه ای به او داده می شود. سونوگرافیست از بیمار می خواهد که پاهای خود را خم کند و سپس پروب سونوگرافی داخلی را وارد واژن می کند. برای اینکه پروب واژینال با سهولت بیشتری وارد واژن گردد از ژل استفاده می شود. پس از ورود پروب سونوگرافی واژینال، تصاویری از اندام های درون لگن گرفته می شود. همچنین پزشک ممکن است برای ایجاد تصاویر بهتر بر روی قسمت تحتانی شکم، فشار وارد کند.
پس از پایان سونوگرافی واژینال نیز پروب سونوگرافی ضد عفونی و استریل می گردد.
گاهی برای مشاهده دقیق تر اندام های داخل لگن از سونوگرافی ویژه ای به نام saline infusion sonography (SIS) استفاده می گردد.
همان طور که گفته شد سونوگرافی ترانس واژینال توسط سونوگرافیست انجام می شود و گاهی ممکن است برای ارزیابی دقیق تر، این سونوگرافی تکرار گردد. گاهی نیز ممکن است به همراه سونوگرافی واژینال، معاینه لگنی انجام شود. در نهایت نیز گزارشی برای پزشک ارسال خواهد شد. 

اقدامات پس از سونوگرافی واژینال

سونوی واژینال عوارض جانبی خاصی ندارد و بیمار می تواند پس از انجام این سونوگرافی، فعالیت روزمره خود را از سر بگیرد. همچنین پس از سونوگرافی واژینال ممکن است بیمار ترشحات واژینال داشته باشد که خروج این ترشحات پس از 24 ساعت متوقف می شود.

سونوگرافی واژینال چقدر طول می کشد؟

انجام سونوی واژینال معمولا بین 15 تا 30 دقیقه طول می کشد. سپس تصاویر سونوگرافی به بیمار داده می شود تا پزشک نتایج را بررسی نماید. معمولا سونوگرافیست در طول انجام سونوگرافی واژینال، نتایج حاصل از بررسی های خود را برای بیمار توضیح می دهد.

سونوگرافی ترانس واژینال چه عوارضی دارد؟

این سوال در اینجا پیش می آید که عوارض سونوگرافی واژینال چیست؟ سونوگرافی واژینال عوارض شناخته شده ای ندارد زیرا در سونو واژینال به جای استفاده از امواج رادیویی، از امواج صوتی استفاده می شود. معمولا انجام سونوگرافی واژینال در بارداری خطری برای جنین ندارد. اگر کیسه آب در طول بارداری پاره شود، به دلیل افزایش احتمال ایجاد عفونت در جنین، انجام سونوگرافی واژینال در بارداری توصیه نمی گردد.

مزایای سونوگرافی واژینال

در هنگام سونوگرافی واژینال به دلیل ورود پروب سونوگرافی به داخل واژن بیمار، امکان بررسی اندام های داخل لگن و یافتن علت دقیق خونریزی غیر طبیعی رحم فراهم می شود؛ بنابراین سونوگرافی واژینال امکان ارزیابی دقیق تر را برای پزشک فراهم می نماید.

برای انجام سونوگرافی واژینال باید به کجا مراجعه کرد؟

سونوگرافی واژینال در بخش رادیولوژی بیمارستان یا توسط متخصصین زنان و زایمان انجام می شود. این سونوگرافی معمولا در یک اتاق کم نور انجام شده و برای حفظ حریم خصوصی بیمار درب اتاق سونوگرافی به طور کامل بسته می شود. سونو واژینال در بارداری نیز در همین مراکز قابل انجام می باشد.

نحوه دریافت نتایج سونوگرافی واژینال

نتایج سونوگرافی واژینال به صورت کتبی به بیمار داده می شود، اما در تعدادی از مراکز رادیولوژی ممکن است که گزارش توسط پزشک دریافت گردد. مهم آن است که بیمار نتایج سونوگرافی واژینال را به صورت حضوری یا تلفنی با پزشک خود درمیان بگذارد. 

قیمت سونوگرافی واژینال

از آنجا که سونوگرافی واژینال جهت بررسی اندام های داخل لگن انجام می شود، هزینه سونوگرافی واژینال تحت پوشش بیمه است. هزینه سونوگرافی واژینال مطابق با مصوبات وزارت بهداشت می باشد، اما به دلیل تفاوت در دستگاه های سونوگرافی در مراکز سونوگرافی واژینال مختلف، این هزینه دقیق نیست.

آیا انجام سونوگرافی واژینال دردناک است؟

به طورکلی سونوی واژینال دردناک نیست و فرد به اندازه ی درد معاینه شدن، ممکن است درد خفیفی را تجربه کند ولی در موارد نادری در سونوگرافی واژینال، ممکن است فرد دچار خونریزی خفیف و یا گرفتگی عضلات شود. زیرا بافت‌ها ممکن است طی این پروسه، تحریک شده و آسیب ببینند. گاهی اوقات پزشکان مصرف داروهای ضد التهاب از جمله ایبوبروفن یا استامینوفن را برای از بین بردن احساس درد و یا ناراحتی پیش از انجام سونوگرافی واژینال توصیه می‌کنند. در موارد نادر نیز ممکن است پس از سونوگرافی واژینال فرد دچار عفونت بافت لگن شود. علائم این عارضه می‌تواند شامل تب، درد و ترشحات غیرمعمول از واژن باشد. بدین منظور به افراد توصیه می‌شود در صورت مشاهده این علائم سریعا به پزشک خود مراجعه کنند و به طور کلی ترس از سونوگرافی واژینال کنار بگذارند.