ناباروری چیست و انواع ناباروری کدام است

یکی از اصلی ترین دغدغه های زوجین داشتن درک درست از تعریف ناباروری و نازایی است. در ابتدا توجه کنید که ناباروری به معنی هرگز بچه دار نشدن نیست اما سوال اصلی این است که مفهوم درست ناباروری چیست؟ بر اساس جدیدترین تعریف جامعه‌ی پزشکان باروری آمریکا، نازایی یک بیماری می‌باشد. 

اگر شما هم با وجود تلاش‌های مکرر هنوز موفق به بارداری نشده‌اید و این نگرانی به سراغتان آمده است که نکند نتوانید بچه‌دار شوید، لازم است بدانید که بر اساس آمار، در تمام دنیا تنها 10 تا 15 درصد از زوج‌ هایی که در سنین باروری هستند از مشکلات ناباروری رنج می ‌برند.

برخلاف باورهای خرافی و رایج قدیمی ‌‌که در آن معمولاً تنها زنان را مسئول بچه‌ دار نشدن و ناباروری می‌دانستند، علل ناباروری حاصل از وجود مشکل در یکی از زوجین (چه زن و چه مرد)، هر دوی آن‌ ها و یا ترکیبی از عواملی باشد که از باردار شدن یا ادامه یافتن بارداری جلوگیری می‌کنند.

ناباروری چیست

در صورتی که زوجی بدون استفاده از وسایل پیشگیری اقدام به بارداری نمایند و خانم بالای 35 سال سن، 6 ماه و کمتر از آن 1 سال باردار نشود، نابارور محسوب می‌شود و باید به پزشک متخصص مراجعه کنند. 

در صورتی که زوجی 6 ماه اقدام به بارداری نموده باشند و خانم بالای 35 سال سن داشته باشد زوجی 12 ماه بدون استفاده از وسایل پیشگیری اقدام به بارداری نمایند در صورت باردار نشدن، نابارور محسوب می‌شوند.

معمولا در باروری طبیعی، 73 تا 80 درصد زوج‌ها پس از شش ماه و 85 تا 90 درصد آن‌ها بعد از 12 ماه نزدیکی منظم و بدون استفاده از روش‌های پیشگیری، موفق به بارداری می‌شوند؛ چرا که احتمال بارداری در هر چرخه قاعدگی تنها بین 15 تا 20 درصد است. بنابراین نباید این حقیقت را نادیده گرفت که فرآیند موفقیت در بارداری ممکن است کمی زمان‌بر باشد.

انواع ناباروری 

ناباروری انواع متفاوتی دارد، که در اینجا به بررسی انواع ناباروری می‌پردازیم. ناباروری بر دو نوع ناباروری اولیه و ثانویه است. هر دو نوع ناباروری روش‌های درمانی یکسانی دارند و این دسته بندی ناباروری بر درمان تاثیری نمی‌گذارد.

ناباروری اولیه

این نوع از ناباروری زمانی اتفاق می‌افتد که فرد تا به حال موفق به بارداری نشده است، که این نوع از ناباروری می‌تواند به دلیل عوامل مادرزادی یا اکتسابی باشد. دلایل ناباروری اولیه می‌تواند شامل کم بودن ذخیره تخمدان، کم بودن کیفیت اسپرم یا بسته بودن لوله‌ها باشد.

ناباروری ثانویه

ناباروری ثانویه از ناباروری زمانی اتفاق می‌افتد که فرد پس از یک تجربه بارداری (چه بارداری موفق، چه بارداری ناموفق و سقط)، دیگر باردار نمی‌شود. دلایل ناباروری ثانویه مانند ناباروری اولیه است.

علت ناباروری چیست

علت ناباروری در مردان و علت ناباروری زنان می‌تواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد. در صورتی که هر کدام از این فاکتور‌های مهم و دخیل در بارداری به درستی عمل نکنند، می توانند مانع باروری شوند.

مهم ترین علت باردار نشدن، عدم کارکرد صحیح دستگاه تولید مثل است؛ این موارد عبارتند از:  

• عدم تولید اسپرم سالم در مرد

عدم تولید اسپرم سالم از شایع‌ترین علل ناباروری مردان است که شامل اختلال در شکل، تحرک و تعداد اسپرم می‌باشد؛

• عدم تولید تخمک سالم در زن

 وجود اختلال در تخمک گذاری و نداشتن تخمک سالم، یکی از اصلی‌ترین علل ناباروری زنان می‌باشد که دلایل مختلفی دارد؛

• انسداد لوله ‌های رحمی

وجود انسداد در یکی از لوله‌های رحمی یا هر دوی آن‌ها، از دیگر علل ناباروری زنان می باشد و بسیار حائز اهمیت است. زیرا اسپرم از طریق این لوله ها به تخمک می‌رسد؛

• عدم توانایی اسپرم در بارور کردن تخمک

 یکی دیگر از علل ناباروری مردان، عدم توانایی اسپرم در نفوذ به غشای تخمک و بارور کردن آن می‌باشد؛

• عدم توانایی تخمک بارور در لانه گزینی در رحم

یکی دیگر از علل ناباروری زنان، نداشتن توانایی تخمک در لانه گزینی در دیواره رحم می‌باشد که این مشکل، به خوبی با روش‌های درمان ناباروری برطرف می‌گردد.

علائم ناباروری چیست

علائم ناباروری همیشه به صورت آشکار در بدن نمایان نمی‌شوند. یک زوجی که قصد بارداری ندارند، ممکن است مشکلات باروری داشته باشند و از مشکل خود بی اطلاع باشند. چون باردار نشدن همیشه با علائم خاص به شما اعلام حضور نمی کند! اگر همین زوج از مشکل خود آگاه بودند، شاید زودتر اقدام به بارداری می‌کردند. در حالی که ممکن است تشخیص ناباروری دشوار باشد، در اینجا برخی از علائم که ممکن است به مشکلات باروری اشاره کند را بررسی میکنیم

علائم ناباروری مردان

مردا نابارور ممکن است علائم زیر را داشته باشند.

- کم بودن حجم مایع منی؛

- شفاف و آبکی بودن مایع منی؛

- کاهش میل جنسی؛

- مشکلات نعوظ؛

- داشتن سابقه جراحی بیضه یا آلت تناسلی؛

- تغییر در رشد موها؛

- رشد غیرطبیعی پستان‌­‌ها.

 علائم ناباروری زنان

علائم ناباروری در زنان می‌تواند شامل علائم زیر باشد.

- قاعدگی نامنظم؛

- داشتن خونریزی‌ شدید یا خونریزی با حجم خیلی کم؛

- وجود قاعدگی‌های دردناک همراه با درد کمر و درد لگن در حین قاعدگی یا در حوالی آن؛

- کاهش میل جنسی؛

- رشد موهای زائد، تیره و ضخیم در نواحی غیرمعمول (روی سینه ها، خط وسط سینه ها، گونه‌ها، اطراف لب و زیر چانه)؛

- درد و لکه ‌بینی هنگام نزدیکی؛

- خروج ترشح شیری رنگ از نوک پستان‌ها.

درمان ناباروری چیست

اگرچه مشکلات باروری در گذشته جزو مشکلات بسیار بزرگ و درمان نشدنی محسوب ‌‌می‌شد، اما خوشبختانه امروزه روش‌های درمانی موثر و ایمن زیادی برای درمان ناباروری و غلبه بر آن وجود دارند که به طور قابل ملاحظه‌ای احتمال باردار شدن را افزایش می‌دهند.

اولین و مهم‌ترین اقدام در مواجهه با مشکلات ناباروری، مطالعه و افزایش آگاهی در این زمینه و مراجعه به مشاورین و متخصصین این امر، به جای درگیر شدن با احساسات منفی و فرار از مسئله است. 

شاید برایتان عجیب باشد اما در بعضی از موارد راه حل چنین مشکل به نظر پیچیده‌ای، بسیار ساده است. در برخی موارد ممکن است زوجین حتی به درستی با اصول رابطه‌ جنسی صحیح برای باردار شدن آشنا نباشند و همین مسئله‌ی ساده منجر به ناباروری شده باشد.

در صورت شک به داشتن مشکل ناباروری، می توانید به متخصص ناباروری و یا مراکز ناباروری معتبر، شما مراجعه کنید تا در ابتدا با فراگیری اصول صحیح انجام رابطه جنسی و سپس تشخیص دقیق علت ناباروری و درمان آن، هرچه سریع‌تر به هدف شیرین خود یعنی بارداری و در آغوش گرفتن کودکتان دست پیدا کنید.

بهترین زمان برای مراجعه پزشک

در صورتی که بیش از یک سال به صورت منظم و بدون استفاده از هیچگونه روش پیشگیری از بارداری، اقدام به بارداری کردید و بارداری صورت نگرفت، باید به مراکز ناباروری مراجعه کنید.

افرادی که سن آن ها بالای 35 سال است باید پس از 6 ماه اقدام به بارداری و عدم نتیجه گیری مثبت، تا قبل از این که این موضوع یک سال طول بکشد به پزشک مراجعه کنند. توجه کنید برخی افراد زیر 35 سال که شرایط زیر را دارند باید خیلی زودتر از یک سال تجربه باردار نشدن، به مراکز درمان ناباروری مراجعه کنند:

مردانی که سن آن ها از 35 سال کمتر می باشد و شرایط زیر را نیز دارند باید خیلی زودتر از یک سال تجربه باردار نشدن، به مراکز درمان ناباروری مراجعه کنند:

• مشکلات اسپرم از جمله مشکل در تعداد، شکل، حرکت یا DFI؛
• آزو اسپرم یا اسپرم صفر؛
• واریکوسل؛
• تومور بیضه؛
• سابقه اوریون طولانی مدت؛
• ضربه به بیضه یا تخلیه یک بیضه؛
• مشکلات ژنتیکی یا کروموزومی؛
• کمبود هورمون‌های مردانه یا مصرف خودسرانه هورمون‌های مردانه مثلا برای بدنسازی.

زنانی که سن آن ها از 35 سال کمتر می باشد و شرایط زیر را نیز دارند باید خیلی زودتر از یک سال تجربه باردار نشدن، به مراکز درمان ناباروری مراجعه کنند

• اختلالات تخمک گذاری که بر آزاد شدن تخمک از تخمدان تأثیر می‌گذارد. شامل اختلالات هورمونی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک، پرولاکتین بالا، پرکاری یا کم کاری تیروئید؛
• ناهنجاری‌های رحم یا دهانه رحم از جمله وجود پولیپ و فیبروم رحم که ممکن است با انسداد لوله‌های فالوپ یا جلوگیری از کاشت تخمک بارور شده در رحم باعث ناباروری فرد شوند؛
• آسیب یا انسداد لوله فالوپ که معمولاً در اثر عفونت مقاربتی، اندومتریوز و یا چسبندگی ایجاد می‌شود؛
• اندومتریوز که زمانی اتفاق می‌افتد که بافت آندومتر در خارج از رحم رشد می‌کند و ممکن است بر عملکرد تخمدان‌ها، رحم و لوله‌های فالوپ تأثیر بگذارد؛
• نارسایی اولیه تخمدان (یائسگی زودرس) عوامل خاصی با یائسگی زودرس مرتبط هستند، از جمله بیماری‌های سیستم ایمنی، شرایط ژنتیکی خاص مانند سندرم ترنر یا ناقلین سندرم X شکننده، پرتودرمانی و شیمی درمانی؛
• چسبندگی اعضای لگن پس از عفونت لگن، آپاندیسیت، اندومتریوز و یا جراحی شکم و لگن؛
• سرطان و درمان آن با پرتودرمانی و شیمی درمانی.

روش های موثر در درمان ناباروری

از جمله مهم ترین روش‌های مؤثر در درمان ناباروری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

-     دارو درمانی (هم در موارد نازایی زنان و هم ناباروری مردان)؛

-     انجام جراحی به منظور برطرف کردن اختلالات آناتومیک در مردان و زنان؛

-     استفاده از روش های کمک باروری مانند ای یو ای (IUI)، ای وی اف (IVF)، میکرواینجکشن (ICSI) و...؛

 -    استفاده از رحم اجاره ای، اسپرم اهدایی، تخمک اهدایی و یا جنین اهدایی.

برای داشتن اطلاعات بیشتر در زمینه تشخیص ناباروری ، علائم، علل و روش های درمان ناباروری با ای وی اف، مطالب ما را دنبال کنید.

هزینه درمان ناباروری

یکی از دغدغه هایی که معمولا زوجین با آن درگیر هستند هزینه درمان ناباروری می باشد ولی باید بدانید که هزینه درمان ناباروری یک عدد مشخص نیست و متناسب با مشکلی که زوجین با آن رو برو هستند مشخص می شود به همین خاطر برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره 42500-021 تماس حاصل فرمایید.

شما می‌توانید برای خواندن مقالات بیشتر به مجله اینترنتی مام مراجعه کنید، همچنین برای رزرو نوبت و مشاوره حضوری با متخصصین ما، به مرکز مام مراجعه کنید.