بارداری با میکرواینجکشن (ICSI) یا تزریق درون‌ سیتوپلاسمی اسپرم

روش کمک باروری میکرواینجکشن امروزه یکی از اصلی ترین و مهم ترین روش های کمک باروری محسوب می شود. در روش تزریق درون ‌سیتوپلاسمی اسپرم (Intra-cytoplasmic sperm injection ICSI)، ابتدا سونوگرافی از تخمدان و رحم برای بررسی وضعیت آن‌ ها طی روز دوم یا سوم قاعدگی (پریود، عادت ماهانه) صورت می گیرد و طبق نظر پزشک فرد برای تحریک تخمدان هایش باید دارو مصرف کند. به‌عنوان مثال می‌ توان از دارو‌‌های هورمونی مثل آمپول HMG (به منظور تحریک رشد فوليكول) و آمپول HCG (به منظور بلوغ تخمك‌ها و تخمک‌گذاری) استفاده کرد. سپس یا با کمک دستگاه سونوگرافی و کشیدن مایع فولیکولی حاوی تخمک و یا با استفاده از عمل لاپاراسکوپی که نیازمند بیهوشی است، تخمک های بالغ را می کشند (به منظور بالا بردن نرخ لقاح، چندین تخمک لقاح داده می‌شود) که به این کار عمل تخمک گیری یا پانکچر گویند.

در این روش کمک باروری پس از پانکچر، یک اسپرم سالم مستقیماً به داخل تخمک بالغ تزریق می‌شود. تخمک‌‌‌های بارور به مدت 48 تا 72 ساعت درون انکوباتور در آزمایشگاه قرار می گیرند. سپس انتقال جنین انجام می شود و جنین‌‌‌های تشکیل‌شده با استفاده از کاتتر به رحم منتقل می‌شوند. طی روز‌‌های آتی بیمار نباید در معرض استرس و خستگی شدید قرار بگیرد. آزمایشات هورمونی حدود دو هفته بعد از انتقال جنین به‌ منظور ارزیابی میزان BHCG (هورمونی که افزایش آن نشانه‌‌‌ی بارداری است) انجام می‌شود.

معمولاً انجام روش ICSI در موارد زیر به زوجین نابارور پیشنهاد می‌گردد:

- علت ناباروری، مردانه باشد (کیفیت پایین مایع منی)،

- پایین بودن غلظت اسپرم یعنی کمتر از 15 میلیون در میلی‌لیتر،

- کاهش در حرکت اسپرم (کمتر از 32 درصد)،

- مشکل در مورفولوژی اسپرم،

- در صورتی که عمل IVF در چرخه‌های قبلی موفق نبوده یا درصد لقاح خیلی پایین بوده باشد.

- و نیز برای مردانی که میزان اسپرم به دست آمده از آن‌ها کم باشد.

بارداری با میکرواینجکشن (ICSI) یا تزریق درون‌ سیتوپلاسمی اسپرم

روش کمک باروری میکرواینجکشن امروزه به عنوان یکی از اصلی ترین و مهم ترین روش های کمک باروری به ویژه در مواردی که مشکل ناباروری مردانه وجود داشته باشد، استفاده می شود. در این روش، در محیط آزمایشگاه یک اسپرم به طور مستقیم داخل تخمک تزریق شده و به دنبال آن لقاح و تقسیم سلولی صورت می گیرد. ‌سپس جنین یا جنین های تشکیل شده به رحم خانم منتقل می گردند. 

مراحل انجام میکرو اینجکشن (ICSI)

1-انجام بررسی های اولیه توسط متخصص زنان و نازایی به منظور تشخیص ضرورت استفاده از این روش؛
2-در صورت مناسب بودن این روش برای زوج، وارد کردن خانم به سیکل درمان (مصرف داروهای محرک تخمک گذاری)؛
3-تحریک تخمدان ها: در مرحله تحریک یک چرخه ICSI، تقریباً 8 تا 14 روز از داروهای هورمونی تزریقی برای تحریک تخمدان ها و تولید تخمک استفاده می شود. این داروها به تخمک های در حال رشد کمک می کند تا فرآیند بلوغ را تکمیل کنند و قبل از زمان مورد انتظار تخمک گذاری، عمل تخمک کشی یا پانکچر انجام شود؛
4-عمل تخمک کشی یا پانکچر: تخمک کشی حدود 20 تا 30 دقیقه طول می کشد. در طول عمل، پزشک یک سوزن باریک را به داخل هر تخمدان هدایت می کند تا مایع حاوی تخمک را از هر فولیکول خارج کند. پزشک در طول عمل از سونوگرافی استفاده می کند تا هدایت سوزن به درستی انجام شود. حدود 30 دقیقه پس از عمل نیز فرد می تواند به تنهایی و بدون نیاز به کمک راه برود؛
5-لقاح: پس از بازیابی تخمک، نمونه اسپرم همسر توسط جنین شناس بررسی می شود. سپس جنین شناس یک اسپرم را به هر تخمک بالغ زیر میکروسکوپ تزریق می کند. بنابراین میکرواینجکشن با تعداد بسیار کمی اسپرم امکان پذیر است؛
6-رشد جنین در آزمایشگاه: رشد جنین پس از لقاح آغاز می شود. یک جنین شناس، هر جنین در حال رشد را طی 5-3 روز بررسی می کند؛
7-انتقال جنین: انتقال جنین یک روش ساده است که تنها حدود 5 دقیقه طول می کشد. نیازی به بیهوشی یا دوره نقاهت نیست. جنین شناس لوله باریک مخصوص انتقال را در آزمایشگاه جنین شناسی با جنین پر می کند و سپس پزشک لوله را وارد رحم می کند و جنین را با مقدار کمی مایع به داخل رحم انتقال می دهد. پس از این که پزشک جنین را منتقل کرد، به آرامی کاتتر را خارج می کند. از آنجایی که جنین با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیست، جنین شناس کاتتر را در آزمایشگاه زیر میکروسکوپ بررسی می کند تا مطمئن شود که کاتتر واقعا جنین را آزاد کرده است؛
8-تست بارداری: دو هفته پس از انتقال جنین، باید آزمایش بارداری انجام شود. این آزمایش اغلب بتا نامیده می شود چرا که بخش بتا هورمون hCG را که از جنین در حال رشد آزاد می شود اندازه گیری می کند. 

برتری میکرواینجکشن در مقایسه با آی وی اف 

روش میکرواینجکشن کاملا شبیه به روش آی وی اف بوده؛ به جز مرحله لقاح آزمایشگاهی که در آن به جای این که تخمک ها را در مقابل اسپرم ها قرار دهند، یک اسپرم را به طور مستقیم داخل تخمک تزریق می نمایند که به دنبال آن لقاح و تقسیم سلولی صورت می گیرد که همانطور که امکان تعیین جنسیت با میکرواینجکشن وجود دارد امکان تعیین جنسیت با آی وی اف نیز وجود دارد.

این روش شانس بارداری را در افراد با شرایط زیر افزایش می دهد:
1-    قابل انجام در صورت کم بودن تعداد اسپرم (کمتر از 15 میلیون در میلی‌لیتر)؛
2-    قابل انجام در صورت کم بودن تحرک اسپرم ها (کمتر از 32 درصد) یا غیرعادی بودن ظاهر اسپرم ها؛
3-    قابل انجام بودن پس از شکست های متوالی ای وی اف؛
4-    قابل انجام در افرادی که در گذشته وازکتومی انجام داده اند؛
5-    قابل انجام در صورت نداشتن اسپرم در مایع منی.
اما در آی وی اف (IVF)، تخمک خانم در معرض اسپرم های مرد در خارج از بدن و در محیط آزمایشگاه قرار می گیرد تا باهم ترکیب شوند و پس از لقاح، جنین یا جنین های حاصله در داخل رحم خانم گذاشته ‌شوند. بنابراین تفاوت IVF و ICSI در نحوه لقاح یافتن تخمک است.

عوارض عمل میکرواینجکشن

هرچند که میکرواینجکشن یک روش باروری با کمترین خطرات است، اما معایبی نیز به همراه دارد که در ادامه به بررسی آن ها پرداخته ایم:
-    زمان بر بودن این روش درمانی؛
-    احتمال وقوع عارضه های کوتاه مدت ناشی از مصرف داروهای هورمونی (مانند تهوع، لکه بینی، برهم خوردن سیکل قاعدگی و...)؛
-    در موارد نادر بروز سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (که در صورت تحت درمان بودن در مراکز معتبر و تخصصی باروری و مصرف درست داروهای تجویزی، این احتمال به حداقل می رسد.)

درصد موفقیت میکرواینجکشن، چه اندازه است؟

درصد موفقیت روش های کمک باروری متغیر است و وابسته به علل و  شرایط مختلفی همچون سن خانم، وضعیت اسپرم و تخمک، علت ناباروری، وضعیت سلامت جنین های تشکیل شده، سلامت سیستم باروری خانم، شرایط آزمایشگاه و مهارت پزشک می باشد. درصد موفقیت با توجه به این شرایط و علل در هر بار انجام این پروسه متفاوت خواهد بود.

افزایش درصد موفقیت میکرواینجکشن در صورت نابارور بودن مرد

در مواردی که علت ناباروری مردانه باشد، میزان موفقیت میکرواینجکشن بیشتر است. زیرا در آن، جنین شناس هر اسپرم را با یک تخمک لقاح می‌دهد. بنابراین حتی با وجود تعداد کم اسپرم ‌های با کیفیت، همچنان می‌توان با احتمال بیشتری شاهد موفقیت آمیز بودن انتقال جنین بود.