تغییرات جنین و مادر در هفته بیستم بارداری

آنچه برای فرزند شما در هفته بیستم بارداری اتفاق می افتد:

هفته‌ 20 بارداری نقطه‌ میانی بارداری است که با توجه به زمان شروع آخرین دوره‌ی قاعدگی طبیعی مادر تخمین زده می‌شود. در این مرحله جنین شما که درست هم ‌اندازه‌ با یک موز رسیده و خوشمزه شده، وزنی برابر با 317 الی 320 گرم و قدی برابر با 16 الی 18 سانتی‌متر دارد. اگر به نظرتان او هنوز هم کوچک است، با شنیدن این خبر که از حالا به بعد وزن آن به طور چشم‌گیری افزایش پیدا می‌کند، خوشحال و آسوده خاطر خواهید شد.

در هفته 20 بارداری و در حالی که جنین بیست هفته ای شما نیمی از مسیر را طی کرده است، اتفاقات هفته‌های گذشته همچنان هفته به هفته همراه شما بوده و تکمیل می‌شوند. پوست او همچنان به ضخیم شدن ادامه می‌دهد، موها به رشد خود ادامه داده و موهای سر و ابروها کاملا قابل مشاهده هستند. تمام سطح بدن با موهای جنینی که لانوگو نام دارند پوشانده شده که در برخی نقاط مانند سر، گردن و صورت تراکم بیشتری دارند. روند سفت و سخت شدن استخوان‌ها هم‌چنان هفته به هفته ادامه یافته، پاهای جنین در هفته بیستم کمی بلندتر از قبل شده و ناخن‌های ظریف انگشتان پاها هم شروع به شکل‌گیری نموده‌اند.

در هفته بیستم بارداری در درون بدن جنین ارگان‌های داخل شکمی مانند معده، کبد و روده‌ها همگی در حفره‌ی شکمی و در جایگاه اصلی خود قرار گرفته‌اند. اندام‌های مختلف مانند کلیه‌ها، روده‌ها و غدد مختلف به انجام وظایف خود مشغول هستند. سیستم ایمنی جنین در هفته‌ بیستم هنوز هم به حد کافی تکامل نیافته است. اما نگران نباشید، عوامل ایمنی از خون شما به او انتقال می‌یابد و تا حدی توانایی دفاع در برابر عفونت را به او خواهند داد.

در طول بارداری هفته به هفته اگر چه فرزندتان هر روز بزرگ‌تر و قوی‌تر می‌شود، اما سلول‌های عصبی مغز که وظیفه‌ی کنترل احساسات را بر عهده دارند، هنوز به طور کامل تکامل نیافته و در حال شکل‌گیری می‌باشند.

از این مقطع بارداری به بعد با قوی‌تر شدن عضلات جنین بیست هفته ای خود و افزایش ارتباط سیستم عصبی با سیستم عضلانی، کوچولوی وروجک شما تقریباً در هر دقیقه حرکت کرده و 10 تا 30 درصد مواقع فعال است. شما هم احتمالاً این جنب و جوش‌ها را احساس می‌کنید. خوب است بدانید که اگر جنسیت کوچولوی شما پسر باشد، در این هفته بیضه‌هایش از درون حفره‌ی شکمی به داخل کیسه‌ی بیضه در حال جا به جا شدن است.

بدن مادر در هفته بیست بارداری چه تغییراتی می کند؟

با گذشت بیست هفته، شما نیمی از دوران شیرین بارداری را پشت سر گذاشته‌اید و تغییرات ظاهریتان به قدری واضح شده که اطرافیان به راحتی متوجه باردار بودنتان می‌شوند.

در هفته بیست بارداری رحم به قدری بزرگ شده که تقریبا به اندازه ناف است. شما در این زمان به راحتی متوجه می‌شوید که رحم در حال رشدتان به ارگان‌های داخلی شکم فشار می‌آورد و ناف شما صاف و یا بیرون‌زده شده است. با بزرگ شدن رحم و در نتیجه شکم، ترک‌های بارداری از این زمان به بعد شروع به ظاهر شدن می‌کنند. بعد از گذراندن هفته‌ بیستم بارداری، نحوه‌ی بزرگ شدن رحم شکل منظم‌تری خواهد داشت و تقریبا به ازای هر هفته یک سانتی‌متر ارتفاع رحم بالاتر می‌رود.

از هفته‌ بیست بارداری به بعد، افزایش وزن طبیعی تقریبا نیم کیلوگرم در هفته است. البته اگر در ابتدای بارداری در محدوده‌ی وزنی طبیعی قرار داشته‌اید. در صورتی که با وزن پایین‌تر از حد طبیعی باردار شده‌اید، باید از این مقدار بیشتر و اگر اضافه‌وزن داشتید باید از این حد کمتر وزن اضافه کنید.

با افزایش وزن و بزرگ شدن رحم نوع راه رفتن شما کم کم دست‌خوش تغییر می‌شود و ان تغییرات هفته به هفته بارداری بیشتر هم می شوند. علت آن تغییر در مرکز ثقل بدن است. جهت جلوگیری از زمین خوردن بهتر است در هنگام راه رفتن سر خود را بالا بگیرید و شانه‌ها را به جلو خم نکنید.

همانطور که در هفته‌های قبل نیز بیان شد، میزان حجم خون شما روز به روز افزایش یافته و به طبع آن میزان پمپاژ آن نیز افزایش می‌یابد، به طوری که تقریباً در هر دقیقه 7 لیتر خون در بدن به گردش در می‌آید. بنابراین برای کمک به دستگاه گردش خونتان مصرف آهن ضروری است، همانطور که می‌دانید آهن در ساخت هموگلوبین که قسمتی از گلبول‌های قرمز خون است نقش مهمی دارد. از جمله منابع آهن گوشت قرمز، گوشت مرغ، گوشت ماهی، تخم‌مرغ، عدس و دیگر حبوبات، اسفناج و غلاتی كه با آهن غنی شده‌اند هستند. در کنار استفاده‌ی کافی از این منابع غذایی، استفاده از مکمل‌های دوران بارداری که پزشکتان تجویز نموده نیز در راستای تأمین مقادیر کافی آهن به شما کمک می‌کنند.

احتمالا تا الان به خوبی متوجه شده‌اید که در هر روز از دوران بارداری تغییرات زیادی را تجربه می‌کنید و در برخی موارد این تغییرات به حدی واضح هستند که اطرافیانتان هم متوجه می‌شوند. از جمله‌ تغییرات این روزها که در هفته‌های گذشته هم تا حدی تجربه شده‌اند، سوزش سردل و سوهاضمه، گرفتگی و خواب رفتن عضلات پا، خر و پف شبانه، عدم داشتن خواب راحت، تعریق زیاد، بی‌خوابی شبانه، تغییرات پوست، مو و ناخن‌ها هستند.

در هنگام تجربه‌ی این علائم صبور باشید، با رعایت توصیه‌های لازم شرایط را قابل تحمل‌تر نموده و به خاطر داشته باشید که این روند با زایمان و سرکوب هورمون‌های بارداری پایان می‌یابد.

فعالیت‌های هفته بیستم بارداری:

از هفته 20 بارداری به بعد که جنسیت کوچولوی شما مشخص شده است، می‌توانید لوازم اتاق کودک را خریداری کرده و اتاق فرشته‌ی کوچولویتان را با سلیقه‌ی خود و همسرتان آماده کنید. در هنگام خرید لباس برای فرزندتان دقت کافی را داشته باشید که فقط لباس‌های سایز کوچک برای روزهای اول تولد نخرید. در هنگام خرید لباس مخصوص هر فصل حساب کنید که نوزادتان در آن فصل چندماهه است و سایز مناسب آن زمان را بگیرید. علاوه بر این بد نیست این نکته را هم در نظر بگیرید که در روزهای اول تولد برخی از اقوام لباس کادو می‌دهند، بنابراین در هنگام خرید سیسمونی از هر سایز یک عدد بگیرید تا با تغییر سایز نوزادتان لباس‌ها بدون استفاده باقی نمانند.

نگران نباشید:

در طول بارداری هفته به هفته خود ممکن است با بعضی اتفاقات شگفت‌زده شوید! یکی از این موارد این است که گاهی بدن شما به موادی که از رژیم غذایی خود حذف کرده‌اید تمایل پیدا کند. مثلا خانم بارداری که گیاه‌خوار شده است ممکن است به گوشت تمایل پیدا کند که علت این تمایل می‌تواند مربوط به کم شدن آهن یا پروتئین بدن وی باشد. چون در دوران بارداری نیاز مادر به این مواد بیشتر از قبل شده است. تقویت حس بویایی در دوران بارداری یکی دیگر از این اتفاقات شگفت‌انگیز است. شاید این اتفاقات باعث ترس و تعجب شما شوند. نگران نباشید، روبرو شدن با چنین مسائلی در طی بارداری کاملا طبیعی است و با پایان یافتن این دوران همه چیز به حالت اولیه باز خواهد گشت.

بایدها در هفته 20 بارداری:

• برای جلوگیری از احساس سوزش سردل در دوران بارداری بلافاصله پس از صرف غذا دراز نکشید و در هنگام خواب، سر خود را بالاتر از بدن قرار دهید یا به حالت نیمه نشسته بخوابید؛

• در صورت خر و پف شبانه که در اثر تورم غشاهای مخاطی بینی و تولید خلط ایجاد می‌شود، به پهلو بخوابید و سر خود را بالاتر از بدنتان قرار دهید؛

• برای غلبه بر تنش و استرس خواب کافی داشته باشید، پیاده‌روی کنید، رابطه‌ی عاطفی خود با همسرتان را ادامه داده و زمانی را به معاشرت با دوستان و خانواده و انجام کارهای مورد علاقه خود اختصاص دهید؛

• در صورت تعریق زیاد و احساس گرما لباس گشاد بپوشید و فضای منزل را خنک نگه‌دارید؛

• برای جلوگیری از افت ناگهانی فشار، سرگیجه و نیز غلبه بر سستی بدن در هنگام بلند شدن از روی تخت، خود را به لبه‌ی تخت رسانده، خیلی آرام پاها را آویزان نمایید و بنشینید، سپس به آرامی از جایتان بلند شوید؛

• اگر از آن دسته افرادی هستید که به لاکتوز (قند موجود در شیر) حساسیت دارید بهتر است از جایگزین‌های شیر مانند ماست، پنیر و منابع غیر لبنی کلسیم مانند پرتقال، انواع لوبیاها، موز و خرما استفاده نمایید؛

• سعی کنید حدود یک ساعت قبل از ورزش، یک میان‌وعده‌ی سبک میل کنید تا در هنگام ورزش دچار کاهش انرژی و ضعف نشوید. بیسکوئیت سبوس‌دار نیز یکی از گزینه‌های خوب برای شماست.

نبایدها در هفته بیستم بارداری:

• مادر باردار تحت هیچ شرایطی نباید در معرض عوامل و افراد استرس‌زا قرار گیرد. زیرا تحقیقات بسیاری ثابت کرده‌اند که استرس در دوران بارداری منجر به مشاهده عوارض متعددی مانند زایمان زودرس و کمبود خون در نوزادان می‌شود.

پیشنهاد ما به شما برای بهبود شرایط، در این دوران:

بد نیست که از حالا به بعد به فکر برنامه‌ روز زایمان خود باشید، روز زایمان یکی از روزهای پرخاطره، تغییردهنده و بسیار پرهیجان برای شما است. راجع به امیدها و آرزوهای خود برای آن روز خاص فکر کنید. برنامه‌های خود را یادداشت کنید و برای اجرای هر کدام شرایطی را مهیا کنید. به احتمال بسیار زیاد اطرافیانتان شما را در آن روز حمایت می‌کنند تا فشار و استرس شما که ناشی از گذران هفته به هفته بارداری است کاهش یابد.