فارسی
العربیهمجله مام - به روزترین مقالات در حوزه باروری و درمان ناباروری
مشاهده فهرست مطالب بارداری
زایمان در آب
زایمان در آب به این معنی است که حداقل یکی از مراحل زایمان مانند وضع حمل، تولد یا هر دوی آن‌ها را در یک وان زایمان پر از آب گرم انجام دهید. از آنجا که نوزاد نه ماه در کیسه‌ی مایع آمنیوتیک قرار داشته است، زایمان در یک محیط مشابه برای جنین خوشایندتر خواهد بود. در این روش بعضی از مادران فقط فرآیند پیش از زایمان را در آب سپری کرده و موقع تولد نوزادشان از آب خارج می‌شوند و برخی دیگر هنگام خروج جنین نیز در آب می‌مانند که البته در ایران این مسئله امکان‌پذیر نیست، زیرا اکثر محققان و همچنین مسئولین کشور ما معتقدند با وجود اینکه زایمان در آب زمانی که دهانه‌ی رحم در حال باز شدن است مزایایی به همراه دارد، اما تولد نوزاد زیر آب ممکن است یک روش پرخطر باشد .
در کشور ما مانند کشورهای پیشرفته، بعضی از مراکز و بیمارستان‌های زایمانی، خدمات زایمان در آب را ارائه می‌دهند. زایمان در آب می‌تواند در بیمارستان، مرکز زایمانی (مراکز درمانی که فقط خدمات زایمان ارائه می‌دهند) و یا در خانه انجام گیرد، که در این حین یک پزشک یا ماما به شما کمک خواهد کرد.
مرحله‌ی اول فرآیند زایمانی
مرحله‌ی اول زایمان از زمانی که انقباضات شروع می‌شود تا زمانی که دهانه‌ی رحم به‌طور کامل باز شود را شامل شده که می توانید در این مرحله از وان زایمانی استفاده کنید. حالت‌های قرارگیری در آب می‌تواند به صورت‌های مختلف باشد، از جمله چمباتمه زدن روی پاها و نگه داشتن اطراف (لبه‌های) استخر، زانو زدن و به لبه‌های استخر تکیه دادن از جلو، به پهلو قرار گرفتن و گذاشتن بالش زیر سر، به پشت شناور شدن در حالی که سر روی بالشت قرار گرفته، شناور شدن روی شکم در حالی که سر به سمت کناره‌ها باشد و با بالش حمایت شود. در صورتی که نور کم باشد حس آرامش القا را به شما می‌کند و هورمون مورد نیاز برای پیشرفت زایمان (اکسی‌توسین) و هورمون‌های کمکی طی زایمان (اندورفین‌ها) در نور کم پاسخ بیشتری القا می‌کنند.
استفاده از یک وان زایمانی در مرحله‌ی اول زایمان، مزایای زیر را برای مادر به همراه دارد:
- کاهش درد ؛
- کاهش نیاز به بیهوشی و بی‌حسی ؛
- افزایش سرعت روند زایمان ؛
مطالعات نشان می‌دهد که اگرچه قرار گرفتن در آب در مرحله‌ی اول فرآیند زایمان به آرامش و کنترل احساسات شما کمک می‌کند. همچنین شناور بودن در آب باعث می‌شود راحت‌تر از زمانی که در تخت هستید حرکت کنید.
برخی از تحقیقات نشان می‌دهد که زایمان در آب احتمال بروز پارگی‌های شدید واژینال را کاهش می‌دهد و خون‌رسانی به رحم را بهبود می‌بخشد. اما نتایج مطالعه در این موارد هنوز قطعی نیست.
مرحله‌ی دوم فرآیند زایمانی
این مرحله شامل زمانی است که دهانه‌ی رحم به طور کامل باز شده و شما شروع به زور زدن می‌کنید تا نوزادتان متولد شود.
نظرات در رابطه با گذراندن این مرحله در آب متفاوت است. بسیاری از پزشکان می‌گویند که هنوز اطلاعات کافی در مورد اینکه آیا در طول این مرحله، زایمان در آب بی‌خطر است یا خیر، در دسترس نیست.
برخی محققان معتقدند خارج شدن از آب در مرحله‌ی دوم زایمان به پزشک کمک می‌کند تا در صورت بروز هر نوع مشکلی سرعت عمل بیشتری وجود داشته باشد. و یا اگر پزشک مجبور به انجام سزارین اورژانسی شود، این مسئله باعث از دست رفتن وقت و گاهی بروز یک فاجعه خواهد شد، زیرا فقط چهار یا پنج دقیقه طول می‌کشد تا شما را از آب خارج کنند.
مزایای زایمان در آب
مزایا برای مادر:
- کاهش استرس و کمک به ترشح هورمون اندروفین به عنوان مهار‌کننده‌ی درد ؛
- افزایش انرژی مادر در مراحل انتهایی زایمان ؛
- افزایش خاصیت کشسانی مدخل واژن و کاهش نیاز به اپیزیوتومی (برش در محیط خروجی واژن برای تسهیل خروج جنین) و بخیه ؛
- تمرکز بیشتر مادر بر روند زایمان به‌دلیل آرامش جسمانی و روانی ؛
- کاهش استرس، عصبانیت و ترس مادر به‌دلیل آرامش‌بخش بودن آب و حفظ هرچه بهتر حریم خصوصی ؛
- افزایش کارایی انقباض‌های رحم ؛
- بهبود گردش خون ؛
- بهبود اکسیژن‌رسانی به ریه‌ها و به‌دنبال آن کاهش درد مادر و افزایش اکسیژن در دسترس برای نوزاد ؛
- کاهش وزن بدن مادر به‌دلیل شناور بودن در آب و در نتیجه تسهیل حرکات و تغییر موقعیت مادر در حین زایمان ؛
- کمک به کاهش فشار خون بالا ناشی از اضطراب.
مزایا برای نوزاد:
- فراهم کردن محیطی شبیه به کیسه‌ی آمنیوتیک ؛
- افزایش احساس امنیت با کم کردن استرس زایمان.
خطرات زایمان در آب
به دلیل محبوبیت زیاد زایمان در آب در سال‌های اخیر، تحقیقات بسیار کمی در مورد خطرات آن انجام شده است. برخی مطالعات در اروپا نشان می‌دهد که میزان مرگ‌و‌میر جنین و مادر در زایمان با این روش همانند زایمان معمولی است. اگرچه 95 درصد اطمینان در رابطه با سلامت زایمان در آب وجود دارد، اما این روش خطراتی را هم ممکن است برای مادر و نوزاد ایجاد کند، که شامل موارد زیر می‌باشد:
- خطر آمبولی آب (ورود آب به جریان خون مادرکه می‌تواند مشکل‌ساز باشد) ؛
- خطر انتقال عفونت از آب به نوزاد یا مادر ؛
- بیش از حد بالا یا پایین رفتن دمای بدن نوزاد تحت تأثیر دمای آب ؛
- کشیده شدن یا پارگی بند ناف زمانی که نوزاد به سطح آب می‌آید (می‌توان با احتیاط نوزاد را روی سینه‌ی مادر قرار داد و از این مسئله جلوگیری نمود) ؛
- احتمال خطر استنشاق آب توسط نوزاد. احتمال وقوع این مشکل بسیار اندک است زیرا نوزادان به‌طور طبیعی تا زمانی که در معرض هوا قرار گرفته و خودشان شروع به نفس کشیدن کنند و یا بند ناف بریده شود، اکسیژن را از طریق بند ناف دریافت می‌کنند. تنها در مواردی مانند اینکه جنین در کانال زایمان دچار استرس شود، یا بند ناف گره‌دار و یا پیچ‌خورده باشد، نوزاد ممکن است به‌دلیل کاهش اکسیژن، به محض تولد، آب را استنشاق نماید.
چه شرایطی برای زایمان در آب مناسب نیست؟
- سن کم‌تر از ۱۷ سال یا بیشتر از ۳۵ سال ؛
- ابتلا به تبخال (زیرا ویروس عامل تبخال به راحتی در آب منتقل می‌شود) ؛
- قرارگرفتن جنین به حالت بریچ در رحم (پاهای جنین به سمت پایین رحم است) ؛
- خونریزی بیش از حد یا عفونت مادر ؛
- چندقلو باردار بودن ؛
- زایمان زودرس (تولد نوزاد پیش از تاریخ احتمالی زایمان) ؛
- موارد شدید دفع مكونيم توسط جنین (مدفوع سبز رنگ جنین) ؛
- ابتلا به پره‌اکلامپسی (مسمومیت حاملگی) یا دیابت ؛
- درشت بودن جنین ؛
- نیاز به مانیتورینگ مداوم شرایط جنین در طول مراحل زایمانی.
حال که در مورد زایمان در آب اطلاعات کافی را به‌دست آورده‌اید اگر تصمیم به این نوع زایمان دارید، می‌توانید با پزشک خود مشورت کنید و در صورت تأیید او، بیمارستانی که شرایط مناسب برای زایمان در آب را داشته باشد را انتخاب نمایید.
نویسنده مقاله : افسانه گنجی
منابع:
برچسب ها :
زایمان در آب