مشکلات مربوط به اسپرم

​فرآیند تولید اسپرم در بيضه­‌ها رخ ‌‌‌‌می‌دهد. اسپرم از آلت تناسلی مرد خارج مي‌شود.غلظت طبیعی اسپرم در محدوده‌ی 15 میلیون تا بیش از 200 میلیون اسپرم در هر میلی‌لیتر مایع منی قرار دارد (برخی منابع نیز محدوده‌ی طبیعی برای تعداد اسپرم را 40 میلیون تا 300 میلیون اسپرم در هر میلی‌لیتر اعلام کرده‌اند). در صورتی که مرد کمتر از 15 میلیون اسپرم (طبق برخی منابع کمتر از 10 میلیون اسپرم) در هر میلی‌لیتر مایع منی یا کمتر از 39 میلیون اسپرم در هر بار انزال داشته باشد، اصطلاح "شمارش کم اسپرم" را برای وی به کار می‌برند. با کاهش تعداد اسپرم احتمال باروری کاهش می‌یابد.

‌تعداد كم یا فقدان اسپرم (آزواسپرم) در نتیجه‌ی مشکلات مختلف رخ می‌دهد. تعدادی از این مشکلات عبارتند از:

• ماندن بیضه‌­ها در شکم و وارد نشدن به کیسه­‌‌های بیضه
• نقایص ژنتیکی مانند سندرم کالمن(Kallmann syndrome)  
• مشکلات سلامت از جمله دیابت، عفونت کلیوی و کبدی، برونشیت یا سینوزیت مزمن
• عفونت­‌‌های پیشین از جمله اوریون (اوریون با خطر عفونت بیضه دوطرفه (10 درصد) و یک‌طرفه (30 درصد) همراه می‌باشد)، التهاب پروستات، کلامیدیا، گنوره، سیفلیس و هرپس
• جراحت یا سابقه‌ی جراحی­‌‌ بیضه یا ناحیه‌ی کشاله‌ی ران (در جراحی ترمیمی هرنی (فتق) سه تا 17 درصد خطر آسیب به وازودفران وجود دارد).

نکته‌ی قابل ذکر دیگر آن است که نقایص دستگاه ایمنی می­‌تواند منجر به حساس شدن این دستگاه نسبت به اسپرم­‌‌های خود فرد شده و آنتی‌­‌بادی علیه اسپرم در بدن تولید نماید که این آنتی‌بادی می‌­تواند سبب به هم چسبیدن و کاهش میزان حرکت اسپرم‌­ها گردد. ازسوی دیگر اتساع عروق خونی در بیضه­‌ها، افزایش میزان جریان خون و دمای بدن نیز می‌­تواند بر شکل اسپرم‌­ها تأثیر گذارد و شکل آن‌­ها را از حالت طبیعی خارج کند.

عوامل زیادی در باروری نقش دارند و تعداد اسپرم‌‌‌های مرد تنها یکی از این عوامل می‌باشد. برخی مردان با تعداد کم اسپرم بچه‌دار شده‌اند و برخی با وجود تعداد اسپرم‌‌‌های طبیعی موفق به انجام این کار نشده‌اند؛ زیرا در بارداری عوامل دیگری مانند تحرک طبیعی اسپرم‌ها نیز اهمیت زیادی دارد.