مزایا، معایب و عوارض آمپول یک ماهه ضد بارداری
عوارض شایع آمپول یک ماهه
عوارض شایع معمولاً در ماههای اول مصرف بروز میکنند و در عرض 2-3 ماه کاهش یافته و یا به طور کامل برطرف میشوند. این عوارض شامل این موارد است:
- سردرد و سرگیجه
- حساسیت پستانها
- افزایش وزن خفیف
- آکنه
- افزایش بروز افسردگی و اضطراب
- کاهش HDL (چری مفید بدن) و کم شدن نسبت HDL به LDL (چربی بد بدن)
- کم شدن مقدار و تعداد روزهای خونریزی قاعدگی
عوارض نادرآمپول یک ماهه
- خونریزی نامنظم رحمی
- قطع قاعدگی (آمنوره)
با عوارض آمپول یک ماهه چه کنیم؟
- در صورتی که سردرد خفیف ناشی از تزریق آمپول داشتید میتوانید از مُسکنهای معمولی مانند آسپرین (650-325 میلیگرم)، ایبوپروفن (400-200 میلیگرم) یا استامینوفن (1000-325 میلیگرم) استفاده کنید و اگر باز هم سردردتان ادامه داشت، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
- در صورت داشتن حساسیت پستانها معمولاً میتوانید با رعایت توصیههای بهداشتی مانند استفاده از سینهبندهای محکم و مسکنهای معمولی که در بالا ذکر شد و یا استفاده از کمپرس سرد یا گرم این مورد را برطرف کنید و اگر باز هم ادامه داشت، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
- افزایش وزن به دلیل تجمع مایعات در بدن در پی اثر هورمون استروژن و افزایش اشتها و به دنبال آن افزایش مصرف مواد غذایی است. میتوانید با انجام ورزش منظم و رعایت رژیم غذایی این عارضه را برطرف کنید.
- برای جلوگیری از آکنه میتوانید در رژیم غذایی خود تغییراتی را اعمال کنید، از جمله کاهش میزان چربی مصرفی خصوصاً تنقلات چرب و افزایش مصرف میوه و سبزی تازه. به یاد داشته باشید که همیشه پوست خود را تمیز نگه دارید.
- تغییراتی که در خلق و خوی شما ایجاد شده با ادامهی مصرف آمپول برطرف میشود، در غیر این صورت اگر بیش از سه ماه این روند ادامه داشت باید به پزشک مراجعه کنید.
- خونریزی نامنظم رحمی شایع نبوده و معمولاً در عرض 2-3 ماه اول استفاده برطرف میشود و حداکثر پس از یک سال منظم میشود. برای رفع موقتی این مشکل میتوانید یک عدد ایبوپروفن را تا 5 روز، هر 8 ساعت مصرف کنید. اما اگر خونریزی بیشتر از سه ماه از شروع استفاده آمپول ادامه داشت و یا پس از چند ماه از شروع روش، خونریزی شروع شد، باید به متخصص زنان مراجعه کنید.
- معمولاً خونریزیهای شدید و طولانی رحمی در عرض 2-3 ماه اول استفاده برطرف میشود، اما برای رفع موقتی این مشکل میتوانید یک عدد ایبوپروفن را هر 8 ساعت تا 5 روز مصرف کنید. در صورت ادامه یافتن خونریزی یا شروع خونریزی چند ماه پس از شروع روش، باید به متخصص زنان مراجعه کنید.
- در طول استفاده از این روش به طور معمول نباید قطع قاعدگی داشته باشید و اگر چنین اتفاقی افتاد باید آزمایش بارداری بدهید و اگر علت قطع قاعدگی ناشی از تزریق آمپول سیکلوفم باشد باید روش جلوگیری خود را تغییر دهید.
خطرات استفاده از آمپول یک ماهه ضد بارداری
اگر هرکدام از علامتهای زیر (که نشاندهندهی یک مشکل جدی است) بروز كند، باید فوراً به بیمارستان مراجعه کنید:
- درد شدید در قسمت بالای شكم؛
- درد قفسهی سینه و یا تنگی نفس یا سرفه با خلط خونی؛
- تورم یا درد شدید در یک پا؛
- مشكلات چشمی (از دست دادن یک طرفهی قدرت بینایی، دوبینی یا تاری دید)؛
- سردرد غير معمول (سردرد شدید و یا ضربانی و یا سردرد در یک طرف سر)؛
- زردی پوست و زردی قسمت سفید چشمها.
معایب آمپول یکماهه در جلوگیری از بارداری
- عدم توانایی در پیشگیری از بیماریهای قابل انتقال از طریق تماس جنسی (STIs)
- عدم امکان قطع روش یا تغیير آن پس از تزریق آمپول تا از بین رفتن اثر آن (اتمام دوره)
- مناسب نبودن برای دوران شيردهی تا شش ماهگی کودک
مزایای آمپول یک ماهه ضد بارداری
- اثر بخشی بالا
- سهولت استفاده و قطع استفاده
- برگشت نسبتاً سریع باروری بعد از قطع روش
- بی تأثير بودن بر میل جنسی
- بهبود دیسمنوره شدید (قاعدگی دردناک)
- مناسب برای افرادی كه با استفادهی مداوم و هر روزه از یک روش مشكل دارند (افراد فراموشكار، كوچنشين، عقبماندگان ذهنی و غیره)
- کاهش خونریزی قاعدگی
- مناسب برای افراد با سابقهی بارداری خارج رحمی(EP)
- پایين بودن عوارضی مثل افزایش وزن و خونریزی نامنظم (در مقایسه با قرصهای تركیبی)
- پایین بودن عوارض ناشی از تغییرات مربوط به استروژن (در مقایسه با قرصهای تركیبی)
- كم نشدن اثربخشی در صورت اسهال و استفراغ (در مقایسه با قرصهای تركیبی)
- قابل استفادهی همزمان با آنتیبیوتیکها (به جز ریفامپين و گریزوفولوین)
- تأثير كم بر سیستم انعقادی
آمپول یکماهه ی ضد حاملگی برای چه کسانی ممنوع است؟
اگر هر کدام از موارد زیر شامل حال شما میشود، استفاده از این روش پیشگیری برای شما ممنوع است.
- شک یا اطمینان به وجود بارداری
- در فاصلهی زمانی کمتر از سه هفته پس از زایمان در زنان غیر شیرده (در مادران با تغذیهی انحصاری یا تقریباً انحصاری با شیر مادر، استفاده از این آمپول را میتوان پس از شش ماهگی آغاز کرد. اگر تغذیهی انحصاری با شیر مادر وجود نداشته باشد، استفاده از این آمپول را میتوان پس از شش هفته آغاز کرد)
- مشکوک بودن به سرطان پستان یا سابقهی ابتلا به آن در گذشته
- هر نوع بدخیمی (سرطان) مشکوک یا شناختهشدهی وابسته به هورمون استروژن
- سرطان پوشش داخلی رحم (اندومتر)
- خونریزیهای رحمی بدون علت مشخص
- افراد سیگاری 35 سال و بالاتر که در روز بیش از 15 نخ سیگار استفاده میکنند
- بیماری فعال یا مزمن کبدی شامل اختلال کار کبد، هپاتیت، سابقهی یرقان یا زردی، سرطان کبد و غیره
- ابتلای فعلی یا سابقهی ترمبوفلبیت (التهاب و وجود لختههای خون در یک ورید سطحی)
- بیماریهای دریچهای و عروقی قلب
- مصرف داروهای ضد انعقاد (لخته شدن خون)
- سابقهی سکتهی مغزی
- بیماریهای مربوط به عروق مغز
- ابتلای طولانی مدت به دیابت به همراه عوارض عروقی آن
- فشار خون بیشتر از 100/160 میلیمتر جیوه
- سردردهای مکرر یا میگرن به همراه علایم عصبی مانند کاهش میدان دید، دیدن خطوط زیگزاگی، احساس سوزن سوزن شدن بازو یا یک طرف صورت یا زبان
- داشتن میگرن در زنان بیشتر از 35 سال
- افزایش چربیهای خون مانند کلسترول، تریگلیسرید و غیره
- در شرایطی که مجبور هستید تا مدتی بیحرکت بمانید، مانند برخی عملهای جراحی باید تزریق آمپول را 28 روز قبل از عمل جراحی قطع کنید و پس از دورهی بیحرکتی ادامه دهید.
آمپول یک ماهه ضد بارداری برای چه کسانی باید با احتیاط مصرف شود؟
چنانچه موارد زیر شامل حال شما میشود باید با پزشک مشورت کرده و در صورت نظر مساعد او اقدام به انتخاب این روش جلوگیری کنید.
- فشار خون بین 90/140 تا 100/160 میلیمتر جیوه کنترل شده
- بیماری فعال کیسهی صفرا
- سابقهی یرقان در بارداری
- افراد سیگاری کمتر از 35 سال و مصرف کمتر از 15 نخ سیگار در روز
- تودهای در پستان که هنوز تشخیص داده نشده
- بیماری دریچهای قلب که عارضهای ندارد
- مادر شیردهی که کمتر از 6 ماه از زایمان او میگذرد
- میگرن بدون علایم عصبی که در بالا ذکر شد
- دیابت بدون عارضهی عروقی
- افسردگی بسیار شدید
- داشتن صرع و مصرف دارو در این رابطه
- مصرف داروهای ریفامپین و گریزوفولین (هر دو آنتیبیوتیک هستند)
- ابتلا به بیماریهای التهابی روده مانند کرون و کولیت زخمی
- بیماری سلول داسی شکل (شکل ظاهری سلولهای قرمز خون داسی شکل شدهاند)