ارگاسم چیست؟

ارگاسم یا اوج لذت جنسی، اوج شدید لذت در رابطه‌ی جنسی بوده که با برخی تغییرات بدنی همراه است.  این حالت با رفع تنش و انقباض موزون عضلات میان دو راهی و اعضای تولید مثلی همراه است. ارگاسم اوج چرخه‌ی پاسخ جنسی می‌باشد. ارگاسم کوتاه‌ترین مرحله می‌باشد و معمولاً چندین ثانیه بیشتر به طول نمی‌انجامد. ویژگی‌های عمومی این مرحله عبارت است از:

• شروع انقباض‌های غیرارادی عضلات؛
• به اوج رسیدن فشار خون، ضربان قلب و تعداد تنفس (دم بسیار شدت می‌یابد)؛
• آزاد شدن ناگهانی فشار و تنش جنسی در این مرحله رخ می‌دهد؛
• در زن‌ها ماهیچه‌های واژن منقبض می‌شوند. رحم نیز دچار انقباض‌های منظم و ریتمیک می‌شود؛
• در مردان انقباض‌های منظم و ریتمیک ماهیچه‌های زیرین آلت باعث خروج مایع منی می‌شود؛
• احتقان و پررنگ‌تر شدن هاله‌ی رنگی دور پستان؛
• ممکن است در تمام بدن به نوعی لکه‌های سرخ و التهاب دیده شود.

همان‌طور که گفته شد ارگاسم در مردان همراه با خروج مایع منی همراه است. اما خروج مایع در زنان در این مرحله تردیدآمیز است. بنابراین شناخت ارگاسم در مردان آسان‌تر و در زنان دشوارتر است.

ارگاسم از طریق تحریک نواحی جنسی و غیرجنسی می‌تواند ایجاد شود. حساس‌ترین قسمت که تحریک آن سبب ارگاسم می‌شود کلیتوریس و سپس واژن است. تحریک غدد اطراف پیشاب‌راه، نوک پستان و حتی تصویرسازی ذهنی و فانتزی هم سبب ایجاد ارگاسم می‌شوند. با این حال افراد از لحاظ تحریک لامسه‌ای مورد نیاز برای رسیدن و برانگیختگی با یکدیگر تفاوت دارند. بهترین روش تحریک تنها با تجربه و خطا به دست می‌آید، بنابراین تجربه‌ی شخصی و اینکه فرد با نواحی تحریک‌آمیز بدن خود آشنایی داشته باشد، حائز اهمیت است.

رسیدن به ارگاسم زن برای باروری ضرورتی ندارد. با این حال برخی معتقدند که ارگاسم به دلیل ایجاد انقباضات در واژن سبب انزال مرد و حرکت سریع‌تر اسپرم به سمت لوله‌های رحمی خواهد شد.

ارگاسم هم از لحاظ روانی و هم از لحاظ جسمی (آزاد کردن هورمون اکسی‌توسین) سبب ایجاد عشق و محکم کردن رابطه‌ی زوجین می‌شود.

اختلال ارگاسم

تأخیر یا فقدان مستمر و عودکننده‌ی اوج لذت جنسی به دنبال مرحله‌ی برانگیختگی طبیعی را اختلال ارگاسم می‌گویند. در واقع فرد به مقدار مناسب تحریک شده، واژن مرطوب و خیس می‌شود اما ارگاسم اتفاق نمی‌افتد. این اختلال در صورتی توسط متخصص تشخیص داده می‌شود که رسیدن به ارگاسم نسبت تحریک جنسی دریافتی، سن و تجربه‌ی جنسی کمتر از حد معقول باشد. گاهی می‌تواند سبب ایجاد پریشانی و مشکلات بین فردی شود. این وضعیت می‌تواند تنها در موقعیت‌های خاص ایجاد شود یا اینکه از ابتدا وجود داشته باشد و زن هیچ‌گاه ارگاسم را تجربه نکرده باشد.

فقدان ارگاسم در زنان به احتمال زیاد زمانی شکل می‌گیرد که بین زن و شوهر از آن‌چه زن را به اوج لذت جنسی می‌رساند سخنی گفته نشود. در رابطه‌ی جنسی هنوز این مرد است که تصمیم می‌گیرد چه زمانی آمیزش را شروع کند، چه مدتی را به پیش‌نوازی بپردازد و چه زمانی دخول نماید. اغلب الگوی برانگیختگی مرد همان الگوی برانگیختگی زن نیست و شاید این تصمیمات او بر اساس سطح برانگیختگی و نیازهای تحریکی خود باشد و نه طرف مقابل.

اغلب زنان فقط از طریق دخول نمی‌توانند به ارگاسم برسند و نیازمند تحریک دستی و دهانی هستند تا برای رسیدن به ارگاسم به قدر کافی تحریک شوند. با این حال بسیاری از زنان و مردان تحریک کافی برای رسیدن به اوج لذت جنسی را دریافت نمی‌کنند. آن‌ها شاید به زوج خود نگویند که به تحریک دستی کلیتوریس نیاز دارند ؛ چون می‌ترسند به احساسات طرف مقابل آسیب بزنند یا آن‌ها را خشمگین سازند و شاید هم فکر می‌کنند حق ندارند نوع تحریک مورد نظر خود را بخواهند. شاید برخی از زنان برای حمایت از تشخیص مرد وانمود می‌کنند که به اوج لذت جنسی رسیده‌اند.

عوامل تأثیرگذار بر ارگاسم

مصرف برخی داروها از جمله داروهای ضد افسردگی سبب تأخیر در ارگاسم یا فقدان ارگاسم می‌شود. با افزایش سن، اغلب زنان به ارگاسم دست پیدا می‌کنند، زیرا با افزایش تجربه‌ی جنسی فرد نواحی تحریکی بدن خود را خواهد شناخت و رسیدن به ارگاسم را می‌آموزد. اختلالات ارگاسم در زنان جوان بیشتر است. مطالعات نشان داده‌اند که افزایش سطح تحصیلات با ارگاسم بیشتر در زن همراه است.

افراد با دیدگاه متعصبانه و سخت‌گیرانه که احساس گناه و شرم نسبت به رابطه‌ی جنسی دارند، احتمال آن‌که اختلالات ارگاسم داشته باشند بیشتر است. رضایت زناشویی و روابط عاطفی با همسر در رسیدن به ارگاسم نقش مهمی ایفا می‌کند. احتمال رسیدن به ارگاسم با افزایش صمیمیت و روابط دوستانه با همسر افزایش می‌یابد.

اضطراب بر رسیدن به ارگاسم تأثیر دارد. چنان‌چه تعارض‌های زناشویی حل نشده می‌تواند به صورت ناخودآگاه ایجاد اضطراب کند. مشاهدات و قضاوت‌های فرد از خودش در طول رابطه‌ی جنسی سبب خودآگاهی زیاد فرد و در نتیجه ایجاد اضطراب و مانع از لذت جنسی می‌شود.

خاطرات، حوادث و ارتباط‌های دوران کودکی گاهی با مشکلات ارگاسمی همراه است. مثلاً فقدان یک والد در این دوران با فقدان ارگاسم در بزرگ‌سالی همبستگی دارد. یا ارتباط مثبت و عواطف و احساسات مثبت با مادر پیش‌بینی‌کننده‌ی خوبی برای ارگاسم است.

سابقه‌ی رابطه‌ی جنسی سوءاستفاده‌گرانه و یا مواجهه با سوءاستفاده‌ی جنسی می‌تواند منجر به بروز مشکلات ارگاسمی شود. مشکلات عروقی، هورمونی و عصبی می‌توانند چرخه‌ی پاسخ جنسی را مختل و در نتیجه در رسیدن به ارگاسم نقش منفی ایفا کنند.

رویکردهای درمانی

آموزش و ایجاد آگاهی در فرد در مورد ارگاسم و ویژگی‌ها و وضعیت‌های آن، می‌تواند بسیاری از مشکلات جنسی را که به علت عدم آگاهی کافی ایجاد می‌شود را برطرف نماید. با افزایش سن و تجربه‌ی جنسی، فرد جسم و دستگاه تناسلی خود را بهتر شناخته و با  نقاط تحریکی بدن خود آشنا شده و رسیدن به ارگاسم تسهیل می‌شود.

پیمودن گام به گام این مراحل راهگشاست:

• بررسی کل بدن توسط خود فرد در حالت برهنه و یافتن درک منطقی از بدن؛
• بررسی دستگاه تناسلی داخلی و خارجی توسط خود فرد با استفاده از آینه یا با لمس دستی؛
• آشنایی فرد با کلیتوریس و اینکه تحریک این ناحیه به صورت مستقیم و غیرمستقیم است که سبب ایجاد اوج لذت جنسی می‌شود. توضیح اینکه اغلب زنان بدون تحریک مستقیم این قسمت و تنها با دخول واژینال به ارگاسم نمی‌رسند؛
• آماده شدن برای لمس دست توسط همسر و گسترش خیال‌پردازی‌های جنسی در این مرحله یا دریافت تحریکات کلامی از سوی همسر و توجه به تحریک کلیتوریس در این مرحله؛
• اطمینان از ایجاد تحریک کافی توسط همسر و دادن بازخورد به همسر به صورت کلامی یا بروز احساس لذت؛
• افزایش تمرکز بر احساس‌های لذت‌بخش جسمی و خیال‌پردازی‌ها؛
• آمادگی برای دخول و نزدیک شدن به ارگاسم توسط همسر، در عین توجه دیگر تحریکات مثل تحریک همزمان کلیتوریس؛

تکنیک‌های کاهش اضطراب مانند ریلکسیشن یا مشاوره با روانشناس در مورد درمان‌های رفتاری؛​