تغییرات جنین و مادر در هفته بیست و نهم بارداری
آنچه برای فرزند شما در هفته بیست و نهم بارداری اتفاق می افتد:
وزن فرزند شما در هفته 29 بارداری حدود 1150 گرم و قدش چیزی حدود 39 سانتیمتر رسیده است. سر جنین شما در این هفته کمی بزرگتر میشود تا با رشد مغزش هماهنگ بوده و در واقع جایی برای مغز در حال رشد باز میکند. در این مرحله فرزندتان به راحتی میتواند سر خود را تکان داده و از طرفی به طرف دیگر حرکت دهد. ریهها و ماهیچههایش نیز همچنان رشد میکنند تا به تکامل نهایی نزدیکتر شوند. با افزایش سرعت رشد، نیازهای تغذیهای او در هفتههای آخر به حداکثر میرسد. بنابراین شما باید به تغذیهی خود اهمیت بیشتری دهید تا نیازهای فرزندتان را تأمین کنید. جنین در هفته بیست و نهم دیگر میتواند سرفه کند و قدرت مکیدنش نیز کامل شده است. او این هفته حدود نیم لیتر ادرار میکند و دوباره آب اطراف خود را میبلعد، اما نگران بهداشت فرزندتان نباشید، زیرا آبی که اطراف او را پوشانده هر سه ساعت یک بار تعویض میگردد.
زمانی که فرزندتان آب اطرافش را میبلعد در رودهی او مادهای بنام مکونیوم پر میشود که در واقع اولین مدفوع جنین به حساب میآید و چند ساعت پس از تولدش از روده او خارج میشود.
در این هفته از بارداری سکسههای او بیشتر شده که کمک شایانی به افزایش ظرفیت ریهها و آماده کردن آنها برای تنفس میکند.
در هفته بیست و نهم ورنیکس (مادهی سفید و موم مانند که جنینتان را از تأثیرات مایع آمنیوتیک حفظ میکند.) و موهای نرم ابریشمی به نام لانوگو که تاکنون هر دوی آنها سراسر بدن را پوشانده بودند، شروع به محو شدن میکنند و ممکن است در زمان تولد، شما مقدار خیلی کمی از این دو را ببینید.
اگر فرزند شما پسر باشد بیضههای او که درون شکم، نزدیک کلیهها تشکیل شدهاند اکنون از کشالههای ران به سمت کیسههای بیضه (اسکروتوم) حرکت میکنند تا درون آنها جای بگیرند.
جنین شما سعی میکند با چشمهای خود به اطرافش توجه و تمرکز کند. به نظر شما او الان دنیای کوچک اطراف خود را چگونه تصور میکند؟ جالب است بدانید که مژههای او نیز در این هفته تشکیل میشود. جوانههای دندان او که پیش از این درون لثهها تشکیل شده بود هفته به هفته بارداری در حال تکامل بوده تا خود را برای دندانهای ثابت آماده کنند. غدد آدرِنال او مادهای شیمیایی تولید میکنند که توسط جفت به استریول (نوعی از استروژن) تبدیل میشوند. استریول منجر به تحریک تولید پرولاکتین در بدن شما شده که در نهایت باعث تولید شیر میشود.
بنابراین اگر با شروع درد زایمان فرزندتان به هر دلیلی زود به دنیا آمد و شما را با زایمان زودرس رو به رو کرد، شما توانایی تولید شیر و شیردهی را خواهید داشت.
هر هفتهای که فرزندتان درون رحم زندگی میکند باعث میشود در زمان تولد، قویتر و سالمتر باشد. مغز جنین در این مرحله میتواند تنفس ریتمیک را تشخیص داده و دمای بدن را کنترل کند و همین امر موجب میشود که او در زمان تولد کمتر به تنفس کمکی احتیاج پیدا کند.
همانطور که چربیها در حال جمع شدن در زیر پوست جنین هستند، پوست او نیز صافتر میشود. این چربی، چربی سفید نام دارد و با چربی قهوهای که در طی دوران تکامل فرزندتان انباشته شده، تفاوت دارد. چربی قهوهای برای تنظیم دمای بدن فرزندتان ضروری است و چربی سفید همانی است که شما نیز به عنوان منبع انرژی دارای آن هستید.
در بدن شما در طول این هفته چه تغییراتی اتفاق می افتد؟
در هفته بیست و نهم بارداری امکان دارد برخی عارضهها (مانند سوزش معده و یبوست) که در اوایل بارداری با آن ها رو به رو بودید دوباره به سراغ شما بیایند. که به علت ترشح هورمون پروژسترون بوده و باعث سست شدن عضلات بدن از جمله عضلات معده و روده میشود. شل شدن عضلات از طرفی و بزرگ شدن رحم و فشار به سایر ارگانها از طرف دیگر باعث کاهش سرعت هضم غذا میشود که این مشکل بعد از یک وعدهی غذایی سنگین بیشتر شده و باعث نفخ معده میشود.
با گذشت هفته به هفته بارداری و نزدیک شدن به اواخر بارداری طرز راه رفتن شما نیز تغییر میکند که به دلیل بزرگی شکم، برای حفظ تعادل مجبورید فاصله بین پاها را افزایش دهید.
جهت آمادگی بدن برای شیردهی سینههای شما بزرگتر و سنگینتر و هالهی اطراف نوک سینه نیز تیرهتر میشود، توجه داشته باشید که برای جلوگیری از «شقاق سینهها» پس از تولد نوزاد، شما باید از همین حالا مراقبت از سینهها را آغاز کرده و از عواملی که باعث خشکی سر سینه (مانند صابونها) میشود اجتناب کنید. امکان دارد در این زمان از بارداری دردهای فشاری را تجربه کنید که دلیل آن میتواند تمرین رحم برای آمادگی زایمان باشد. توجه کنید که دردهای این زمان معمولا نامنظم بوده و با جابجایی کاهش مییابند. اما درد زایمان هیچ وقت آرام نشده و رفته رفته شدیدتر میشوند. همانطور که پرولاکتین در بدن شما افزایش مییابد ممکن است سینههای شما شروع به ترشح آغوز (کلستروم) کنند. پرولاکتین همچنین دارای اثرات آرامبخشی میباشد و ممکن است با ترشح آن شما نیاز به یک خواب نیمروزی داشته باشید. رحم شما در وضعیتی قرار دارد که به مثانه فشار وارد میکند و به همین دلیل ممکن است دچار تکرر ادرار شوید.
اگر شرایط ورزش را دارید بهتر است شنا، پیادهروی و یوگا را برای احساس راحتی در سه ماهه آخر بارداری در برنامهی خود داشته باشید.
فعالیتهای هفته بیست و نهم بارداری:
در سه ماهه سوم بارداری همانطور که به پایان بارداری نزدیک میشوید حرکات جنین را بیشتر حس میکنید، زیرا قویتر از قبل شده است و هر نوع تحریکی (حرکت، صدا، نور) باعث پاسخ هیجانی او و حرکت جنین در هفته 29 بارداری میشود. بنابراین شما باید دو بار در روز حرکات را بشمارید تا مطمئن شوید که حال او خوب است.
شما باید مایحتاج ضروری خود و خانه را در هفته بیست و نهم تهیه کنید. زیرا پس از تولد فرزندتان برای یک مدت کوتاه توانایی خرید نخواهید داشت.
در لیست زیر به مواردی که باید تهیه کنید اشاره شده و شما میتوانید موارد دیگر را اضافه کنید:
• نوار بهداشتی برای خودتان تهیه کنید، چرا که شما تا چند هفته پس از زایمان خونریزی خواهید داشت؛
• پوشک بچه را به مقدار مناسب تهیه کنید، نوزاد شما در روزهای اول تولد به طور متوسط روزانه به 10 تا 12 پوشک نیاز خواهد داشت؛
• شویندههای لباس مخصوص نوزاد را تهیه کنید؛
• لوازم بهداشتی نوزاد مثل ناخنگیر، تبسنج (ترجیحا از نوعی كه هم استفاده از آن راحت و هم قابل اعتماد باشد) سرنگ حبابی در دسترس باشید؛
• دستمال كاغذی تهیه کنید. دستمال حولهای و ظرف یك بار مصرف برای اینكه بتوانید بعد از صرف غذا به سرعت همه جا را تمیز كنید.
نگران نباشید:
اگر در معاینات و سونوگرافی هفته بیست و نهم بارداری پزشک یا ماما به شما بگوید که جنینتان بریج است (یعنی جنین پاهایش را در قسمت تحتانی رحم جمع کرده و سر بالای رحم قرار گرفته) نگران نشوید. صبر کنید، زیرا امکان چرخش او تا هفته 36 بارداری وجود دارد. همانطور که میدانید برای زایمان طبیعی، سر او باید در قسمت تحتانی رحم باشد. چرا که زایمان بریج مناسب نیست.
بایدها:
زمانی که شما به پشت دراز بکشید ضربان قلب و فشار خون تغییر میکند و امکان دارد دچار سرگیجه و افت فشارخون شوید که نام این عارضه «افت فشار خون خوابیده» است و با تغییر وضعیت شما بهبود مییابد. این حالت ممکن است زمانی که به سرعت تغییر وضعیت میدهید نیز دیده شود. برای اجتناب از این عارضه باید هنگامی كه میخواهید از حالت درازكش به حالت نشسته و سپس به حالت ایستاده تغییر وضعیت دهید این كار را به آرامی انجام دهید.
موادی که در سه ماهه اخر باید بیشتر استفاده کنید شامل پروتئین، ویتامین C، اسید فولیك، آهن و كلسیم میباشد.
جنین شما برای محکم کردن استخوانهایش به روزانه حدود 200 میلیگرم کلسیم نیاز دارد، بنابراین لازم است شما منابع کلسیم (شیر، پنیر، ماست، آب پرتقال غنیشده) را بیشتر از قبل استفاده کنید تا نیازهای جنین را تأمین کنید.
امکان ابتلا به عفونتهای مجاری ادراری در هفته 29 بارداری بیشتر میشود. بنابراین اگر علائمی مانند سوزش ادرار، تکرر ادرار و غیره را داشتید باید به پزشک یا مامای خود اطلاع دهید.
نبایدها:
در سه ماهه سوم یا همان اواخر بارداری به علت سنگینی وزن نباید از کفشهای پاشنه بلند استفاده کنید، زیرا خطر سقوط شما را افزایش میدهند.
پیشنهاد ما به شما برای بهبود شرایط، در این دوران:
در هفته بیست و نه بارداری اگر هنوز سؤالاتی راجع به تغذیه و ویتامینهای مورد نیاز خود و فرزندتان دارید بهتر است با پزشک یا مامای خود مشورت کنید.
شما هر چه بارداری هفته به هفته را پشت سر می گذارید و به پایان بارداری نزدیکتر میشوید بیشتر نیاز به توجه اطرافیان و به خصوص همسرتان دارید و باید در این مورد با او صحبت کنید تا متوجه نیاز شما شود و مطمئن باشید همسرتان میخواهد تمامی نیازهای شما را مرتفع کند.