تغییرات جنین و مادر در هفته نوزدهم بارداری

آنچه برای فرزند شما در هفته نوزدهم بارداری اتفاق می افتد:

فرزند شما اکنون، در هفته‌ نوزدهم بارداری و تنها یک قدم مانده تا رسیدن به نیمه‌ راه تقریباً شبیه به یک انسان کامل اما در ابعاد کوچک شده است. دست و پاهای او اکنون در محل اصلی خود قرار گرفته و نسبت به یکدیگر و همچنین کل بدن متناسب هستند. همینطور در این هفته نسبت سر او به بدن کاملاً متناسب شده است.

در نمای ظاهری با شروع به کار رنگدانه‌های ملانوسیت، پوست جنین در هفته نوزدهم بارداری از شفافیت قبلی خارج شده و عروق بدن دیگر به راحتی قابل مشاهده نخواهد بود. علاوه بر این پوشانده شدن پوست توسط پوششی لغزنده و سفید رنگ به نام ورنیکس نیز در کاهش شفافیت اولیه آن مؤثر است. این پوشش علاوه بر تسهیل زایمان، کمک می‌کند تا پوست جنین دوران بارداری را درون کیسه‌ی پر از مایع تحمل کند. در این هفته هنوز لایه‌ی چربی زیر پوست جنین در هفته نوزدهم بارداری به اندازه‌ی کافی رشد نکرده و بنابراین فرزندتان در هفته نوزده بارداری همچنان لاغر به نظر می‌رسد.

در داخل بدن جنین هم در طول بارداری هفته به هفته، روند رشد و تکامل درست مانند هفته‌های قبل جریان دارد. جوانه‌های دندان‌های دائمی فرزندتان در پشت دندان‌های شیری او در حال رشد می‌باشند.

عمل بلع مایع آمنیوتیک همچنان ادامه داشته، به این صورت که جنین در هفته نوزدهم بارداری مایع آمنیوتیک اطرافش را می‌بلعد، این مایع توسط روده‌های او جذب شده، سپس کلیه‌ها آن را تصفیه کرده و مجدداً به شکل ادرار وارد مایع آمنیوتیک می‌سازند. با روندی که ذکر شد مایع آمنیوتیک هر چند ساعت یک بار تصفیه می‌شود.

در هفته 19 بارداری اطراف مغز و نخاع جنین که در درون ستون فقرات قرار گرفته، ماده‌ای به نام ماده‌ی مغزی نخاعی قرار دارد که در شبکه‌ی عروقی مغز تولید می‌شود. سلول‌های عصبی مغز همچنان به تکامل خود ادامه داده و ارتباط بین سلول‌های عصبی مغز با رشته‌های عضلانی بیشتر شده است تا فرزندتان به راحتی بتواند اعضای بدن و حرکاتش را کنترل کند. علاوه بر این با بهبود ارتباطات عصبی، برخی از حس‌های او مانند حس چشایی، لامسه و بویایی هم کار خود را آغاز نموده‌اند. البته او هم ‌اکنون شرایط مناسبی برای استفاده از این حواس ندارد، اما به زودی و پس از تولد از تمامی آن‌ها استفاده کرده و لذت خواهد برد. علاوه بر این‌ها در هفته‌ 19 بارداری، نیمی از ماده‌ی ژنتیکی که احتمالاً در آینده‌ به نوادگان شما انتقال می‌یابد تشکیل شده است.

در این روزها برای قوی و سالم رشد کردن جنین در طول هفته به هفته بارداری، تمام اجزای بدن او و خصوصاً قلب کوچکش سخت کار می‌کنند. زمانی که ماما یا پزشک گوشی را روی شکم شما قرار می‌دهد تا ضربان قلب جنین را بشنود، متوجه می‌شوید که قلبش خیلی سریع‌تر از قلب شما کار می‌کند. در راستای این فعالیت شدید اندازه‌ی کلی فرزندتان در این هفته از اندازه‌ی جفت، پیشی گرفته و بزرگ‌تر می‌شود. او در این هفته وزنی برابر با 240 الی 265 گرم و قدی در حدود 16 سانتی‌متر دارد و تقریباً هم‌اندازه‌ یک انبه‌ی رسیده و شیرین است. البته جفت همچنان به رشد خود ادامه می‌دهد تا وظیفه‌ی تبادل مواد غذایی و دفعی بین مادر و جنین را به خوبی انجام دهد.

جالب است بدانید که اگر کوچولوی شما یک شاهزاده خانم باشد، 6 میلیون تخمکی که در تخمدان‌های او انباشته شده‌اند، از حالا به بعد روند کاهشی را طی کرده تا نهایتاً به کمتر از 2 میلیون تخمک در هنگام تولد برسند.

در بدن شما در طول این هفته چه تغییراتی اتفاق می افتد؟

هفته به هفته بارداری شما گذشته و تنها یک هفته‌ دیگر باقی‌ مانده تا به نیمه‌ی راه بارداری برسید. باورتان می‌شود؟ به همین سرعت شما نیمی از راه را طی کرده‌اید و به زودی فرزند دلبندتان را در آغوش خواهید گرفت. تغییرات ظاهری شما در این هفته نسبت به هفته‌های قبل محسوس‌تر خواهد بود.

اضافه وزن شما که بیشتر در اطراف باسن و شکم شما جمع شده است به راحتی مشهود بوده و اطرافیانتان هم می‌توانند آن را تشخیص دهند. این افزایش وزن شامل جفت (170 گرم)، مایع آمنیوتیک (320 گرم)، رحم (320 گرم)، سینه‌ها و... نیز می‌شود.

جنین در هفته‌ نوزده بارداری رشد کرده، رحمتان بزرگ‌تر از قبل شده و ارتفاع آن به 16 تا 18 سانتی‌متر رسیده است. با رشد رحم و سنگین شدن آن لیگامان‌ها و ماهیچه‌های اطراف رحم کشیده می‌شوند، اگر تاکنون این حالت را تجربه نکرده‌اید، در این هفته امکان دارد در قسمت زیر شکم و کشاله‌ی ران، درد داشته باشید که به درد لیگامان گرد معروف است، این درد پس از ایستادن و یا کار کردن طولانی تیرکشنده و شدید می‌شود و با استراحت بهبود می‌یابد. اما اگر در حالت استراحت نیز درد داشتید و یا دردتان با علائمی مانند خونریزی و تب و لرز همراه شد، با پزشک خود تماس بگیرید.

در این هفته همچنین ممکن است دچار مشکلاتی مانند ورم در قسمت مچ پا و انگشتان دست و پا، درد شکم و کمر و گرفتگی پاها شوید. گرفتگی پاها به صورت انقباضات دردناکی بوده که مدام شدید و آرام می‌شوند و اغلب در طول سه‌ ماهه‌ دوم بارداری و سه ماهه سوم بسیار رایج هستند. این انقباضات در طول شب واضح‌تر بوده و می‌تواند باعث تداخل در خواب شما شود. در صورت مواجهه با این مشکل، پاهای خود را بکشید و خیلی آرام قوزک پا و انگشتان را به سمت صورت خود خم کنید.

پوست شما از قاعده‌ی تغییرات بارداری هفته به هفته مستثنا نیست، اگر تاکنون متوجه تغییرات آن نشده‌اید، در این هفته احتمالاً متوجه آن‌ها خواهید شد. قرمزی کف دست‌ها به علت افزایش هورمون استروژن، ظهور لکه‌های تیره‌رنگ بر روی پوست، ظهور هاله‌ی تیره‌رنگ بر روی صورت (کلوسما یا ماسک حاملگی)، تیره‌تر شدن کک و مک‌ها و اثر قدیمی زخم‌ها، نوک سینه‌ها، زیر بغل، قسمت داخلی ران‌ها، بازوها و حتی ناحیه‌ی تناسلی از جمله‌ی این تغییرات پوستی هستند. فراموش نکنید که استفاده از کرم های لک‌بر در دوران بارداری به دلیل تأثیر منفی بر رشد جنین ممنوع است، بنابراین درمان لکه‌ها را به بعد از زایمان موکول کنید. برای کاهش این علائم نیز سعی کنید تا حد امکان در برابر نور مستقیم خورشید قرار نگرفته و در خارج از منزل از کلاه لبه‌دار، عینک آفتابی و ضدآفتاب مخصوص دوران بارداری که توسط پزشکتان تجویر شده است استفاده نمایید.

از نظر روحی در این روزها ممکن است متوجه شوید که توانایی کنترل نگرانی‌های خود را ندارید، این نگرانی‌ها زندگی و روابط شما را تحت تأثیر قرار می‌دهند. بهتر است با اطرافیان و پزشکتان در رابطه با این موضوع صحبت کرده تا ببینید کدام‌یک از نگرانی‌های شما درست است و چه راهکارهایی برای حل آن وجود دارد. این احساسات کاملاً طبیعی بوده و با تولد فرزند شیرینتان برطرف می‌شود.

فعالیت‌های هفته نوزدهم بارداری:

اگر تاکنون سونوگرافی و آزمایشات مربوط و لازم در سه ماهه دوم بارداری را انجام نداده‌اید، این هفته در اولین فرصت برای انجام آن‌ها اقدام کنید. انجام این آزمایشات به شما کمک می‌کند تا از وضعیت سلامتی خود و جنین مطلع شوید. شاید در تصاویر سونوگرافی هفته 19 بارداری بتوانید جنینتان را در حال لمس صورت، مکیدن انگشت، لگد زدن و حتی چنگ زدن بند ناف ببینید. اگر پزشکتان اجازه می‌دهد، از این سونوگرافی فیلم گرفته تا آن را به یادگار داشته باشید.

نگران نباشید:

زنان باردار معمولا در زمان صحبت کردن با اطرافیان خود که تجربه‌ی بارداری دارند خود را با آن‌ها مقایسه می کنند و به عنوان مثال اگر کسی بگوید که در هفته 18 بارداری حرکات جنین خود را حس کرده و شما چنین تجربه‌ای را نداشته باشید، ممکن است نگران شوید. اما بهتر است بدانید که هیچ دو زنی شبیه به هم نبوده و تغییرات بدنی یکسانی ندارند. به عنوان مثال مادران لاغر حرکات جنین خود را زودتر حس می‌کنند. نگران نباشید. اولین حرکات جنین خصوصا در کسانی که برای بار اول بارداری را تجربه می‌کنند، در بین هفته‌ 18 بارداری تا هفته 24 بارداری حس می‌شوند. بنابراین شما هنوز هم فرصت دارید.

به این موضوع هم دقت کنید، هنگامی که حرکات کوچولویتان را حس می‌کنید و موضوع را با همسرتان در میان می‌گذارید، ممکن است او با لمس شکم شما چیزی احساس نکند. نگران نباشید، در مراحل اولیه، ضربه‌های جنین خیلی قوی نبوده و چنین اتفاقی کاملا طبیعی است.

بایدها:

• مطمئن شوید که رژیم غذایی شما به میزان کافی حاوی ویتامین‌های گروه «ب» است. چرا که می تواند از تکامل سلول‌های مغزی جنینتان حمایت کند؛

• در دوران بارداری احتمال عود و شدیدتر شدن حساسیت‌ها وجود دارد. برای کاهش این مشکل از خوردن غذاهای تند و حساسیت‌زا خودداری کنید. از مواد محرک مثل دود سیگار و حیوانات دوری کرده و مصرف آب را افزایش دهید؛

• در صورتی که دچار ورم در دست و پاها شدید، با حرکت دادن مچ پا به اطراف، گذاشتن پاها به سمت بالا و مشت کردن دست‌ها و باز کردن آن‌ها علائم را بهبود بخشید؛

• درصورتی که ورم در دست و پاها به طور ناگهانی ایجاد شد و یا یک طرفه و همراه با قرمزی و درد بود حتماً هرچه سریع‌تر به پزشک خود مراجعه نموده تا از نظر فشار خون و مشکلاتی مانند تشکیل لخته در رگ‌ها مورد بررسی قرار گیرید؛

• سیستم گردش خون شما در بارداری پرکار می‌شود، زیرا علاوه بر خون‌رسانی به اعضای بدنتان وظیفه‌ی خون‌رسانی به جفت را نیز به عهده دارد. بنابراین رژیم غذاییتان می‌بایست حاوی مقادیر مناسب از سبزیجات، غلات، حبوبات و گوشت قرمز باشد.

نبایدها:

• از قرار گرفتن طولانی در وان و یا جکوزی گرم خودداری نمایید، زیرا ممکن است برای جنینتان مضر باشد، برای آرامش و رفع خستگی نهایتاً 10 دقیقه در آب ولرم بمانید؛

• از جمله علائمی که مادر باردار نباید در دوران بارداری تجربه کند لکه بینی، خونریزی و یا داشتن انقباضات رحمی است زیرا نشان‌دهنده‌ی تهدیدی برای جنین است. چنانچه در هفته 19 بارداری این علائم را مشاهده کردید هرچه سریع تر به پزشک مراجعه کنید؛

• در دوران بارداری بدون مشورت با مراقب سلامت یا متخصص طب سنتی از هیچگونه داروی گیاهی استفاده ننمایید. بسیاری از گیاهانی که شما گمان می‌کنید بدون ضرر هستند، امکان دارد باعث تحریک عضلات رحم و سقط جنین شوند.

پیشنهاد ما به شما برای بهبود شرایط، در این دوران:

اگر همسرتان شرایط این را دارد که در مراقبت‌های دوران بارداری شما را همراهی نماید از او بخواهید تا این کار را انجام بدهد. در تصمیماتی که می‌گیرید با او مشورت کنید، توصیه‌ی ما به شما این است که حتی در مورد رنگ لوازمی که می‌خواهید بخرید نظر او را جویا شوید و یا با همراهی او با جنین درون رحمتان صحت کنید تا همسرتان حس پدر شدن را تجربه نماید.