ناباروری چیست؟
تعریف ناباروری و مهم ترین علل آن چیست؟
یکی از بزرگترین آرزو های هر زن و مردی در زندگی، تجربهی احساس لذت بخش مادر و پدر شدن است. بسیاری از زنان و مردان با این فکر و احساس که هر زمان که بخواهند، میتوانند بچهدار شوند، ازدواج کرده و پا به زندگی مشترک میگذارند؛ اما همواره همه چیز طبق برنامه پیش نمیرود و برخی در رسیدن به این آرزوی شیرین دچار مشکل میشوند. مطمئنأ درست به همان اندازه که تصور بارداری و در آغوش گرفتن فرزند، دوستداشتنی است، تصور زندگی بدون فرزند و ناباروری نیز میتواند نگرانکننده و حتی ترسناک باشد. ترس از بچهدار نشدن به حدی زیاد است که بسیاری از زوجهای جوان، بعد از چند بار تلاش ناموفق برای بارداری، برچسب ناباروری به خود زده و امیدشان را از دست میدهند. در حالی که در حالت طبیعی و بدون وجود هیچگونه اختلالی، 73 تا 80 درصد زوج ها بعد از شش ماه و 85 تا 90 درصد آنها بعد از 12 ماه نزدیکی منظم و بدون استفاده از روش های پیشگیری، به بارداری دست می یابند؛ چرا که احتمال بارداری در هر چرخه قاعدگی تنها بین 15 تا 20 درصد است. بنابراین نباید این حقیقت را نادیده گرفت که فرآیند دستیابی به بارداری ممکن است کمی زمانبر باشد.
مفهوم درست ناباروری چیست؟ سوالی که در زندگی امروزی، یکی از اصلی ترین دغدغه های زوجین است و داشتن درک درست از تعریف ناباروری و نازایی برای افرادی که خواستار فرزند هستند، بسیار مهم می باشد. در ابتدا توجه کنید که ناباروری به معنی عقیم بودن نیست.
بر اساس جدیدترین تعریف جامعهی پزشکان باروری آمریکا، نازایی یک بیماری میباشد. اگر شما هم با وجود تلاشهای مکرر هنوز موفق به بارداری نشدهاید و این نگرانی به سراغتان آمده است که نکند نتوانید بچهدار شوید، لازم است بدانید که بر اساس آمار، در تمام دنیا تنها 10 تا 15 درصد از زوج هایی که در سنین باروری هستند از مشکل ناباروری رنج می¬برند. از نظر پزشکان تنها زمانی که زوجین بعد از یک سال نزدیکی منظم و بدون استفاده از روش های پیشگیری، باردار نشوند، تشخیص ناباروری قطعی می¬شود و این دقیق ترین تعریف ناباروری می باشد. البته این بازهی زمانی برای خانم های بالای 35 سال، شش ماه در نظر گرفته می¬شود.
برخلاف باورهای خرافی و رایج قدیمی که در آن معمولاً تنها زنان را مسئول بچه دار نشدن و ناباروری میدانستند، ناباروری میتواند حاصل اختلال در یکی از زوجین (چه زن و چه مرد)، هر دوی آن ها و یا ترکیبی از عواملی باشد که از باردار شدن یا ادامه یافتن بارداری جلوگیری می¬کنند. این مشکل ممکن است هم افرادی را که هیچ سابقه¬ای از بارداری ندارند (نازایی اولیه) و هم افرادی که سابقهي بارداری و حتی فرزند آوری دارند (نازایی ثانویه) را درگیر نماید.
علت ناباروری یا نازایی:
باروری توانایی افراد در به دنیا آوردن فرزند بعد از رابطه جنسی میباشد. این توانایی در نتیجه عملکرد صحیح دستگاه تولید مثل ایجاد می گردد که شامل تولید اسپرم سالم و قابل قبول در مرد، تولید تخمک سالم در زن، به دنبال آن فرآیند بارور کردن تخمک طی یک رابطه جنسی، ایجاد سلول تخم، تشکیل جنین در دستگاه تناسلی زن و در نهایت تولد فرزند می باشد. در صورتی که هر کدام از این فاکتور های مهم و دخیل در بارداری به درستی عمل نکنند، می توانند یک علت ناباروری باشند. عدم کارکرد صحیح دستگاه تولید مثلی که مهم ترین علت ناباروری می باشد، به دلیل موارد زیر می باشد:
- عدم تولید اسپرم سالم در مرد: که از جمله شایع ترین علل نازایی مردان است، شامل اختلال در شکل، تحرک و تعداد اسپرم می باشد؛
- عدم تولید تخمک سالم در زن: وجود اختلال در تخمک گذاری و نداشتن تخمک سالم، یکی از اصلی ترین علل ناباروری زنان می باشد که دلایل مختلفی دارد؛
- انسداد لوله ¬های رحمی: وجود انسداد در یکی از لوله های رحمی یا هر دوی آن ها، از دیگر علل ناباروری زنان می باشد و بسیار حائز اهمیت است. زیرا اسپرم از طریق این لوله ها به تخمک می رسد؛
- ئعدم توانایی اسپرم در بارور کردن تخمک: یکی دیگر از علل ناباروری مردان، عدم توانایی اسپرم در نفوذ به غشای تخمک و بارور کردن آن می باشدY
- عدم توانایی تخمک بارور در لانه گزینی در رحم: یکی دیگر از علل ناباروری زنان، نداشتن توانایی تخمک در لانه گزینی در دیواره رحم می باشد که این مشکل، به خوبی با روش های درمان نازایی برطرف می گردد.





علائم ناباروری:
نشانه های مختلفی را می توان از علائم نازایی دانست که باید نسبت به آن ها آگاه بود. این علائم در زنان و مردان متفاوت بوده و در مباحث بعدی به آن ها پرداخته شد ه است.
مهم ترین علائم ناباروری مردان:
- نقص در دستگاه تناسلی مرد؛
- نقص در تولید اسپرم و یا تولید اسپرم سالم؛
- اختلال در انزال؛
- کوچک بودن بیضه ها؛
- وجود التهاب یا درد در بیضه ها.
مهم ترین علائم ناباروری زنان:
- وجود اختلال در تخمک گذاری؛
- داشتن چرخه های قاعدگی نامنظم؛
- وجود ناهنجاری های رحم و دهانه رحم؛
- سقط مکرر؛
- اندومتریوز.
درمان ناباروری:
اگرچه ناباروری در گذشته، مشکلی بسیار بزرگ و درمان نشدنی محسوب میشد، اما خوشبختانه امروزه روش های درمانی موثر و ایمن زیادی برای درمان ناباروری و غلبه بر آن وجود دارند که بطور قابل ملاحظهای احتمال باردار شدن را افزایش میدهند.
اولین و مهمترین اقدام در مواجهه با ناباروری، مطالعه و افزایش آگاهی در این زمینه و مراجعه به مشاورین و متخصصین این امر، به جای درگیر شدن با احساسات منفی و فرار از مسئله است. شاید برایتان عجیب باشد اما در بعضی از موارد راه حل چنین مشکل به نظر پیچیدهای، بسیار ساده است. در برخی موارد ممکن است زوجین حتی به درستی با اصول رابطه¬ جنسی صحیح برای باردار شدن آشنا نباشند و همین مسئلهی¬ ساده منجر به ناباروری شده باشد.
در صورت شک به داشتن مشکل ناباروری، مراجعه به مراکز ناباروری معتبر، به شما کمک میکند تا در ابتدا با فراگیری اصول صحیح انجام رابطه¬ جنسی و سپس تشخیص دقیق علت ناباروری و درمان آن، هرچه سریعتر به هدف شیرین خود یعنی بارداری و در آغوش گرفتن کودکتان دست پیدا کنید.
روش های موثر در درمان ناباروری
از جمله مهم ترین روش های مؤثر در درمان ناباروری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دارو درمانی هم در موارد ناباروری زنان و هم ناباروری مردان؛
- انجام جراحی به منظور برطرف کردن اختلالات آناتومیک در مردان و زنان؛
- استفاده از روش های کمک باروری مانند ای یو ای (IUI)، ای وی اف (IVF)، میکرواینجکشن (ICSI) و...؛
- استفاده از رحم اجاره ای، اسپرم اهدایی، تخمک اهدایی و یا جنین اهدایی.
برای داشتن اطلاعات بیشتر در زمینه تشخیص ناباروری، علائم، علل و روش های درمان نازایی، مطالب ما را دنبال کنید.