سیفلیس چیست؟

سیفلیس یک عفونت مقاربتی (STI) است که توسط باکتری «ترپونما پالدیوم» ایجاد می‌شود. در صورت عدم درمان، سیفلیس می‌تواند عواقب بسیار جدی و بلندمدتی به دنبال داشته باشد. خوشبختانه بیماری در هر مرحله، با مصرف آنتی‌بیوتیک قابل درمان است.

سیفلیس از طریق تماس مستقیم با زخم فرد آلوده به این باکتری منتقل می‌شود. رایج‌ترین روش برای انتقال سیفلیس از طریق واژن، مقعد و یا رابطه‌ی جنسی دهانی است. اما انتقال آن از طریق بوسیدن افراد مبتلا به سیفلیس که در اطراف لب، دهان و یا سایر قسمت‌های پوست بدن زخم‌هایی دارند نیز امکان‌پذیر است.

امکان انتقال بیماری به جنین در دوران بارداری از طریق جفت و یا هنگام زایمان، از طریق تماس با زخم نیز وجود دارد.

در جوامع فقیر، سطح پایین آموزش و دسترسی ناکافی به مراقبت‌های بهداشتی میزان بروز این بیماری را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.

علایم سیفلیس 

پیشرفت سیفلیس، از یک مرحله‌ی بیماری به مرحله‌ی بعد و از فردی به فرد دیگر متفاوت است. در برخی موارد، علایم این بیماری تا زمان انجام آزمایش قابل تشخیص نیست. 

شایع‌ترین علامت سیفلیس مرحله‌ی اولیه، زخم منفرد عفونی بدون درد با حاشیه برجسته‌ی قرمز رنگ و سفت، به نام «شانکر» است. شانکر بیانگر محل عفونت است و معمولاً حدود سه هفته بعد از تماس با باکتری بروز می‌کند. هر چند ممکن است زودتر یا حتی سه ماه بعد ظاهر شود.

احتمال دارد شانکر در داخل واژن و یا دهان بروز کند، بنابراین، ممکن است هرگز آن را مشاهده نکنید. شانکر همچنین می‌تواند اطراف واژن، پرینه، مقعد و لب نیز بروز کند. بزرگ شدن گره‌های لنفاوی در ناحیه‌ی اطراف زخم نیز مشاهده می‌شود.

در مرحله‌ی اولیه‌ی این بیماری، عفونت قابل درمان است. در صورت عدم درمان، دو تا هشت هفته طول می‌کشد زخم خود به خود بهبود پیدا کند. با این حال، به احتمال زیاد باکتری‌ها وارد جریان خون شده و از طریق خون در سراسر بدن گسترش پیدا می‌کنند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، بیماری پیشرفت کرده و سیفلیس مرحله‌ی دوم بروز می‌کند.

در سیفلیس مرحله‌ی دوم، بعد از ظاهر شدن اولین زخم، علایم مختلفی در عرض چند هفته یا چند ماه نمایان می‌شوند که در این مرحله نیز ممکن است قابل توجه نباشند.

شایع‌ترین علایم افراد مبتلا به سیفلیس مرحله‌ی دوم، جوش‌ (راش)های بدون خارش در کف دست و پا و سایر نقاط بدن است. حدود چهار تا ده هفته بعد از عفونت اولیه‌ ایجاد می‌شود و بسیار مسری است.

همچنین زخم‌هایی در دهان و واژن به همراه زخم‌های زگیل‌مانند عفونی ولی بدون درد در ناحیه تناسلی، علایم شبیه سرماخوردگی، از دست دادن وزن و ریزش مو نیز در افراد بیمار مشاهده می‌شود. عفونت در این مرحله هنوز قابل درمان است. 

در صورت عدم درمان، علایم به طور خود به خود در عرض چند ماه از بین می‌روند، اما عفونت در بدن باقی می‌ماند. این باکتری در طول این فاز نهفته و چند برابر می‌شود و مشکلات بسیار جدی ایجاد می‌کند.

حدود یک سوم افراد مبتلا به سیفلیس مرحله‌ی دوم، در صورت عدم درمان، به سفلیس مرحله‌ی آخر مبتلا می‌شوند. در این مرحله از بیماری تا 30 سال بعد از اولین تماس با باکتری گسترش پیدا می‌کند و می‌‌تواند اختلالات جدی مانند اختلالات قلبی را بروز دهد. همچنین، ضایعات مخرب و کشنده در استخوان‌ها، روی پوست و سایر اندام‌های میزبان نیز مشاهده می‌شود. سیفلیس می‌تواند دستگاه عصبی مرکزی مانند مغز و نخاع را درگیر کند. به این نوع «سیفلیس عصبی» می‌گویند و می‌تواند در هر مرحله از این بیماری رخ دهد. اوایل بیماری، مشکلاتی مانند مننژیت بروز می‌کند. اواخر بیماری نیز علایمی مانند تشنج، از دست دادن بینایی و شنوایی، زوال عقل، جنون و مشکلات ستون فقرات بروز می‌کند و در نهایت منجر به مرگ می‌شود.