اختلال نعوظ و درمان آن

اختلال نعوظ چیست؟ اختلال عملکرد نعوظ عدم توانایی یا حفظ نعوظ هنگام برقراری رابطه ی جنسی رضایت‌بخش است. اختلال نعوظ بر ارتباطات شخصی و کیفیت زندگی فرد تأثیر می‌گذارد. شیوع اختلال عملکرد نعوظی با سن و بیماری زمینه‌ای همراه است.

به طوری که مشکلی بسیار شایع در مردان 40 سال به بالاست. احتمال بروز این اختلال در همراهی با بیماری‌های مانند دیابت، افزایش فشار خون و افزایش چربی خون افزایش می‌یابد. دلیل اختلا در نعوظ می‌تواند جسمی و یا روانی باشد.

اکثراً مجموعه‌ای از علل جسمی و روانی را مطرح‌کننده‌ی این اختلال می‌دانند که در زیر به آن‌ها اشاره شده است: 
•    بیماری‌های زمینه‌ای، بیماری‌های قلبی و عروقی، چربی و فشار خون و اختلالات هورمونی (کم‌کاری تیروئید، هیپوگنادیسم)؛
•    استفاده از سیگار و دخانیات، الکل، مواد مخدر و برخی داروها؛
•    مشکلات روانی مانند اضطراب و افسردگی؛
•    مشکلات ارتباطی با همسر مانند خشم.
نکته‌ی مهم در ارتباط با اختلال نعوظ این است که در همه‌ی مواقع آلت تناسلی قادر به نعوظ نمی‌باشد یا فرد در سایر موقعیت‌ها قادر است به نعوظ آلت تناسلی دست یابد برخی علل روانی می‌تواند در نتیجه‌ی احساس گناه یا کمبود میل و اشتیاق جنسی ایجاد شود.
مطالعه‌ای در ایران نشان داد که 82 درصد از اختلالات جنسی زنان مربوط به اختلال نعوظ همسرانشان است. دقت داشته باشید که رابطه‌ی جنسی دو طرفه است، بنابراین وقتی مشکل جنسی حتی به ظاهر مردانه در زندگی زناشویی رخ می‌دهد، زمانی درمان موفق خواهد بود که ماهیت زوجی پیدا کند. در واقع به جای استفاده از واژه‌ی مشکل جنسی زن یا مشکل جنسی مرد، مشکل جنسی زوج استفاده شود.

آیا اختلال نعوظ درمان قطعی دارد؟

برای درمان اختلالت نعوظ، موانعی می‌تواند وجود داشته باشد مانند: بی‌توجهی مرد به درمان یا سردرگمی در درمان.
غفلت از درمان در مردان گاهی به علت نادیده گرفتن نیاز جنسی خودشان است. گاهی بی‌توجهی به نیاز زن و نگرش مردسالارانه عامل بی‌توجهی به درمان در مرد است. در بعضی مواقع مرد داشتن مشکل را در کل انکار می‌کند و به امید حل خود به خودی مشکل، جهت درمان مراجعه نمی‌کند.

گاهی باورهای نادرست نسبت به درمان وجود دارد و بدون اعتماد کامل به یک روند تشخیصی و درمانی، به صورت ناقص رجوع می‌کنند و موفقیت حاصل نمی‌شود. شدت ناتوانی در مرد نیز سبب بی‌توجهی به درمان می‌شود، به طوری که اگر این اختلال همیشگی نباشد فرد به دنبال درمان آن نخواهد رفت.

وجود اختلال نعوظ انگیزه‌ی کافی جهت جست و جوی درمان ایجاد نمی‌کند، بلکه خواستن یک ارتباط جنسی مطلوب که اختلال نعوظ آن را مختل می‌کند، عامل جست و جوی درمان مناسب است.

درمان اختلال نعوظ

اختلال عمکلرد نعوظ نیز مانند تمامی اختلال‌هاي عملکرد جنسي نيازمند بررسي همه جانبه بوده و همه‌ی علل اوليه و مشکلات ثانويه بايد رسيدگي شوند. اشتباه شايع برای درمان اختلال نعوظ اين است که بدون انجام بررسي‌هاي لازم تنها به تجويز داروهاي ايجادکننده‌ی نعوظ اقدام گرديده و مسائل روان‌شناختي، زناشويي و جسمي بيمار فراموش مي‌شوند. از اين رو درصد موفقيت درمان اختلال نعوظ پايين است.

در اينجا به تدابير درماني گوناگونی که در درمان اختلال نعوظ کاربرد دارند، اشاره شده است:
1- آموزش جنسي (Sexual education): نخستين گام در درمان همه‌ی اختلال‌هاي جنسي آموزش جنسي است که بر حسب مورد بايد انجام شود. فرد باید با چرخه‌ی پاسخ جنسی و اندام‌های تناسلی و نحوه‌ی عملکرد آن‌ها آشنا شود. آلت تناسلی در مردان  به صورت استوانه‌ای شکل می‌باشد که از ۳ بافت تو در تو تشکیل شده است. این بافت‌ها اسفنجی شکل هستند و در واقع مانند جَک‌های بادی عمل می‌کنند.

به این صورت که حاوی سلول‌هایی می‌باشند که در هنگام تحریک جنسی با ارسال پیام عصبی در بخش استوانه‌ای آلت، اتساع عروق روی می‌دهد و در نتیجه حجم زیادی از خون به فضاهای موجود در بافت نعوظی وارد می‌شود. اجسام غاری و جسم اسفنجی پرخون و متسع می‌شوند و وریدهای خود را بر روی فاسیای اطراف خود می‌فشارند. به این ترتیب، جریان خون از بافت نعوظی به تعویق می‌افتد و فشار داخلی افزایش یافته و بالا می‌ماند.

در نتیجه طول و قطر آلت افزایش می‌یابد و نعوظ حاصل می‌گردد. از آن جا که برای ایجاد نعوظ طی کردن تمام این مراحل لازم است، بنابراین اختلال در هر یک از سیستم‌های ذکر شده (مانند اختلال در خون‌رسانی و بیماری عروقی) می‌تواند سبب ایجاد اختلال نعوظ شود؛
2- توصيه به تغيير در الگوهاي زندگي مانند ورزش منظم، تغذيه‌ی مناسب، کاهش وزن در صورت ابتلا به افزايش وزن، ترک دخانيات، الکل و مواد مخدر، پرهيز از دوچرخه‌سواري طولاني مدت و کاهش منابع استرس؛
3- درمان مناسب مشکلات جسمي همراه، مانند ديابت، فشار خون بالا، بيماري‌هاي قلبي و عروقي، چربي بالا، بيماري‌هاي تيروئيد، بيماري‌هاي کبد، بيماري‌هاي کليه، اختلال‌هاي آناتوميک و پرولاکتين بالا.
4- تغيير داروهاي مصرفي بيمار در صورت امکان: براي نمونه جايگزيني داروهاي مسدودکننده‌ی بتا (پروپرانولول، آتنولول و متوپرولول) با داروهاي مهارکننده‌ی آنزيم آنژيوتانسين (کاپتوپريل و انالاپريل) در درمان فشار خون؛
5- درمان مناسب مشکلات روان‌شناختي همراه: این مشکلات عبارتند از اختلال‌هاي سازگاري، خلقي، اضطرابي، سايکوتيک، اختلال‌هاي سوماتوفرم و روان‌تني. روان‌درماني به شيوه‌هاي گوناگون بر حسب مورد، شامل حمايتي، شناختي ـ رفتاري و گروهي؛
6- زوج‌درماني که اهميت فوق‌العاده‌اي در درمان اختلال جنسي دارد. چنانچه مشکل ارتباطی بین زوجین وجود داشته باشد مشورت با یک مشاوره با روانشناسِ زوج‌درمانگر مفید خواهد بود؛
7- انجام ورزش‌هاي مربوط به ماهيچه‌هاي کف لگن (عضلات پوبوکوکسیژئال). جهت آشنایی و تشخیص عضلاتی که باید مورد تمرین قرار دهید. در نوبت بعدی ادرار هنگامی که جریان میانی ادرار برقرار شده است سعی نمایید از طریق انقباض عضلانی جلوی خروج جریان ادرار را بگیرید سپس مجدداً شروع به ادرار کرده و دوباره جریان ادرار را به طور ارادی قطع کنید. (این تمرین در هنگام ادرار صرفاً به دفعات کم و جهت شناسایی عضلات به کار می‌رود. تکرار آن برای فرد مشکلات طبی به همراه می‌آورد) بدین ترتیب شما عضلات PC را که قصد دارید تمرین دهید جدا نموده‌اید. سپس تمرین انقباض سریع و نگه داشتن عضله در وضعیت انقباض به مدت 10 ثانیه را آغاز نمایید. سپس انقباض طولانی و آهسته‌تر و پیاپی. به این ترتیب این عضلات را منقبض و شل نمایید.
8- درمان دارویی برای اختلال انزال مانند:
-    داروهای خوراکي؛
-    مهارکننده‌هاي آنزيم فسفودي استراز نوع 5: سيلدنافيل، تادالافيل و وردنافيل؛
-    داروهايی شامل يوهمبين، آپومرفين، فنتولامين، ترازودون و غیره؛
-    داروهای هورموني؛
-    تستوسترون در افراد مبتلا به هيپوگناديسم اوليه؛
-    گنادوتروپين در افراد مبتلا به هيپوگناديسم ثانويه؛ 
-    شياف‌هاي داخل پيشاب‌راهي که بهترين آن پروستاگلاندين E1  یا آلپروستاديل است و در صورت لزوم استفاده‌ی هم‌زمان از حلقه‌هاي تنگ‌کننده‌ی قاعده‌ی آلت؛
-    تزريق داخل غاري داروهاي گشادکننده‌ی عروق، شامل پاپاورين، فنتولامين و آلپروستاديل.
9- استفاده از دستگاه وکيوم (Vacuum) که با ایجاد خلأ مکش ایجاد می‌کند و سبب تجمع خون و نعوظ آلت تناسلی می‌شود؛
10- استفاده از حلقه‌هاي فشاري (Constriction ring) براي افرادي که به نعوظ مي‌رسند، ولي توانايي حفظ آن را براي مدت مورد نياز جهت همبستري ندارند؛
11- درمان‌هاي جراحي مانند:
12- جراحي عروق: بازسازي عروق و جراحي انسداد وريدي؛
13- جراحي پروتز آلت: پروتزهاي خم شونده يا نيمه جامد پروتزهاي قابل اتساع (دوتکه‌اي و سه‌تکه‌اي).
درمان جراحي پروتز آلت آخرين گام درماني است و در صورتي انجام مي‌شود که هيچ يک از درمان‌هاي پيشين مؤثر نباشند. در تمام درمان‌های ذکر شده باید توجه داشت که نعوظ آلت تناسلی بدون تحریک جنسی ایجاد نخواهد شد. نشستن بر روی صندلی و نگاه کردن و منتظر شدن برای ایجاد نعوظ خود به خودی نتیجه‌ای جز شکست در بر نخواهد داشت. در کنار استفاده از روش‌های درمانی باید تحریکات جنسی لازم نیز صورت گیرد.

توصیه‌هایی برای مردان مبتلا به اختلال عملکرد نعوظ

در صورتی که مرد دچار اختلال جنسی، ناتوانی جنسی و یا اخلال نعوظ باشد موارد زیر می تواند برای او کمک کننده باشد:
•    گفت و گو با همسر در مورد نگرانی‌ها؛
•    داشتن فعالیت جنسی منظم؛
•    اجتناب از مصرف سیگار، مواد مخدر و الکل؛
•    انجام فعالیت جنسی در زمان اوج انرژی؛
•    انجام وضعیت‌هایی که جریان خون لگن را افزایش می‌دهد مانند قرار گرفتن بر روی همسر؛
•    مشارکت منظم در فعالیت‌های فیزیکی که سبب افزایش جریان خون لگنی می‌شود، مانند قدم زدن؛
•    افزایش میل به فعاالیت جنسی از طریق استفاده از تماس پوستی، ماساژ و ایجاد تحریک جنسی (موزیک، بوی خوش و غیره)