مصرف قرص های ضد بارداری و احتمال کم بروز ناهنجاری های مادرزادی

مطالعات وسیعی که در دانمارک روی 900هزار مورد تولد انجام شده است، هیچ ارتباطی بین ناهنجاری های مادرزادی و مصرف قرص های ضد بارداری حول زمان لقاح و اوایل بارداری پیدا نکرده است.

قرص های خوراکی پیشگیری از بارداری رایج ترین شکل پیشگیری در خانم های آمریکایی می باشد. حدود 16درصد خانم های 15 تا 44 سال از این قرص ها به طور منظم استفاده می کنند. دلیل رایج بودن مصرف این قرص ها، ساده بودن استفاده از آن ها و 99درصد موثر بودن (درصورت مصرف دقیق) آن ها می باشد. هر چند در سال اول مصرف این قرص ها حدود 9درصد مصرف کنندگان باردار می شوند اما این اتفاق معمولا در اثر فراموش کردن مصرف به موقع قرص، بیماری یا تداخل دارویی رخ می دهد. هنگامی که خانمی تصمیم به بارداری می گیرد و مصرف قرص ها را قطع می کند، بعد از چند چرخه قاعدگی (پریود، عادت ماهانه) باردار می شود.

در هر دو مورد، جنین ممکن است در معرض هورمون های جنسی قرص قرار بگیرد. علی رغم تعداد زیاد خانم ها و جنین هایی که در معرض این هورمون ها قرار گرفته اند،  اطلاعات کمی درباره اثرات بالقوه این قرص ها روی نوزاد متولد شده وجود دارد.

مطالعات قبلی درباره اثرات جنینی قرص های ضد  بارداری:

تحقیقات پیرامون این موضوع دهه ها به طول انجامید. هورمون های جنسی خارجی باعث افزایش سطح ویتامین آ و کاهش سطح فولات در مادر می شوند.  هردوی این تغییرات از نظر تئوری آسیب زا (تراتوژن) می باشند؛ به عبارتی این توانایی را دارند تا تکوین جنین را مختل کنند. بیشتر یافته های مربوط به این موضوع در بهترین حالت، تجربی هستند. بسیاری از مطالعات قبلی وابسته به گزارش شخصی مصرف کنندگان این قرص ها بوده است. بدیهی است که نظرات خانم هایی که از این قرص ها مصرف می کردند و فرزندانی با ناهنجاری های مادرزادی دارند، بدون تعصب نبوده است. باقی مطالعات نیز از جامعه های آماری کوچک استفاده کردند و چون ناهنجاری های مادرزادی نادر هستند، تا یک جامعه آماری بزرگ در اختیار نداشته باشیم، تفسیر رابطه واقعی با هر درجه ای از دقت سخت خواهد بود.

برخی از تحقیقات اولیه هیچ رابطه ای بین ناهنجاری های مادرزادی و قرص های پیشگیری از بارداری نیافتند؛ برخی نیز ارتباط هایی بین مصرف قرص ها و سندرم هیپوپلازی سمت چپ قلب، ناهنجاری اندام های حرکتی، گاستروشیزیس (روده های نوزاد در این ناهنجاری از حفره ای درون دیواره شکم خارج می شوند) و ناهنجاری های مجاری ادراری پیدا کردند.

نگاهی جدید به مسئله:

گروهی از محققین دانمارکی و آمریکایی سوابق تولدهای زنده بین سال های 1997 تا 2011 را بررسی کردند. در مجموع، بعد از کنار گذاشتن کودکانی که علت ناهنجاری های مادرزادی آن ها معلوم است، این گروه با جامعه آماری 880694 تولد رو به رو بودند. در این جامعه آماری بزرگ، 2.5درصد در سال اول زندگی، ناهنجاری های مادرزادی داشتند. آخرین باری که مادران این کودکان از قرص های پیشگیری از بارداری استفاده کرده بودند نیز از بانک های اطلاعاتی ملی استعلام شد. بین مادران،68درصد از این قرص ها استفاده کرده بودند ولی استفاده از آن ها را بیش از سه ماه قبل از باردار شدن متوقف کرده بودند. در مجموع،8درصد استفاده از قرص ها را تا دوره پنجره ای سه ماهه تا قبل از باردار شدن ادامه دادند و 1درصد نیز از این قرص ها تا بعد از باردار شدن استفاده کرده بودند. این گروه تحقیقاتی عوامل دیگری که در احتمال استفاده از این قرص های پیشگیری موثر هستند یا عواملی که بالقوه خطر ناهنجاری های مادرزادی را افزایش می دهند را نیز در نظر گرفتند؛ عواملی مانند سطح تحصیلات، درآمد، بارداری های قبلی که همراه با ناهنجاری های مادرزادی بوده است، مصرف سیگار طی بارداری و استفاده از سایر داروهای نسخه دار.

نتایج این تحقیقات به طور حتم خاطر مادران آینده را بابت تاثیر استفاده از قرص های پیشگیری از بارداری بر نوزادشان آسوده خواهد کرد:

• عدم استفاده از قرص های ضد بارداری: 25.1 ناهنجاری مادرزادی به ازای هر 1000 تولد
• استفاده از قرص های پیشگیری بیش از 3 ماه قبل از بارداری: 25 ناهنجاری مادرزادی به ازای هر 1000 تولد
• استفاده از قرص های پیشگیری از بارداری 0 تا 3 ماه قبل از بارداری: 24.9 ناهنجاری مادرزادی به ازای هر 1000 تولد
• استفاده از قرص های پیشگیری از بارداری طی بارداری: 24.8 ناهنجاری مادرزادی به ازای هر 1000 تولد

درنتیجه عنوان می شود که برای خانم هایی که هنگام مصرف این قرص ها ناخواسته باردار می شوند یا حتی با قصد قبلی در عرض چند ماه بعد از قطع کردن قرص ها، باردار می شوند بعید است که قرارگیری در معرض هورمون های موجود در این قرص ها، موجب ایجاد ناهنجاری های مادرزادی اساسی در تکوین جنین شود. این یافته ها از مطالعاتی که براساس شواهد صورت گرفته به دست آمده است و نمی تواند ادعایی برای اثبات علل ومعلول باشد و فقط شاهدی قانع کننده برای سطح ایمن بودن قرص های پیشگیری از بارداری است.