فارسی
العربیهمجله مام - به روزترین مقالات در حوزه باروری و درمان ناباروری
مشاهده فهرست مطالب
آزمایش بارداری (β hCG) چیست؟
دلایل مختلفی وجود دارد که به سراغ آزمایش بارداری بروید. ممکن است در حال اقدام به بارداری باشید و امیدوار باشید که نتیجه مثبتی به دست آورید یا مشکلی در جلوگیری از بارداریتان پیش آمده باشد. حتی ممکن است در شرف انجام یک روش پزشکی یا شروع یک داروی جدید باشید که با بارداری تداخل داشته باشد. تست‌های بارداری به دنبال هورمون خاصی به نام گنادوتروپین جفتی انسانی یا همان β hCG در ادرار یا خون هستند که معمولا در طول بارداری در بدن یک زن ایجاد می‌شود.
از همان ابتدای بارداری، بدن شروع به تغییراتی برای حمایت از بارداری می‌کند. چیزی که خیلی سریع در همان روزهای اول پس از لقاح و کاشت تخمک بارور شده توسط سلول‌های جفت در حال رشد تولید می‌شود، hCG است. با این حال، این ماده شیمیایی به زمان نیاز دارد تا در بدن تجمع پیدا کند و از طریق تست خون یا ادرار قابل تشخیص شود. برای همین اگر خیلی زود از تست‌های تشخیص بارداری استفاده شود، ممکن است آزمایش نتیجه درستی را نشان ندهد.
آیا به غیر از بارداری، دلیلی برای انجام آزمایش HCG وجود دارد؟
هورمون hCG به عنوان یک نشانگر تومور هم در نظر گرفته می‌شود. به این معنی که این هورمون می‌تواند توسط برخی از انواع تومورها تولید شود. به همین دلیل است که در برخی موارد آزمایش HCG ممکن است برای ارزیابی و مدیریت انواع خاصی از سرطان نیز درخواست شود.
سرطان‌هایی که میتوانند باعث سطوح بالاتر از حد طبیعی hCG در خون شوند عبارتند از:
-سرطان رحم یا کوریوکارسینوما؛
-سرطان ریه؛
-سرطان پستان ؛
-سرطان تخمدان .
شرایط غیرسرطانی مانند سیروز، زخم و بیماری التهابی روده (IBD) نیز می‌تواند منجر به افزایش سطح hCG در خون شود.
این هورمون در مردان نیز می‌تواند وجود داشته باشد. آزمایش HCG در مردان می‌تواند نشان دهنده ابتلا به سرطان بیضه باشد. اگر توده‌ای در یکی از بیضه‌ها وجود داشته باشد یا اگر پزشک مشکوک باشد که بیمار در معرض خطر ابتلا به سرطان بیضه است، از این آزمایش برای بررسی وجود hCG در خون کمک گرفته می‌شود.
انواع تست بارداری
دو نوع اصلی آزمایش حاملگی وجود دارد که از طریق ادرار و یا آزمایش خون برای تشخیص وضعیت بارداری استفاده می‌شود. اگرچه روش دقیق آزمایشهای بارداری مختلف می‌تواند از یک نوع به نوع دیگر متفاوت باشد، اما همه آن‌ها به دنبال hCG در بدن هستند. برخی از آزمایشات ممکن است این کار را از طریق ادرار انجام دهند در حالی که برخی دیگر به دنبال هورمون بارداری در خون هستند. اگر در زمان مناسب برای تست بارداری اقدام کنید، هر دو روش نتایج قابل اعتمادی را به شما ارائه خواهند داد.
تست تشخیص بارداری خانگی
تست تشخیص بارداری خانگی که عموما به نام بیبی چک شناخته می‌شود، اولین راهی است که بعد از به تاخیر افتادن قاعدگی مورد استفاده قرار میگیرد.
روش استفاده از بیبی چک چگونه است؟
برای استفاده از تست بارداری خانگی، باید یک تا چند قطره ادرار روی یک نوار شیمیایی ریخته شود یا نوار در ادرار قرار داده شود. این نوار به طور ویژه برای تشخیص hCG طراحی شده است. این تستها میتوانند hCG را حدود ۱۰ روز پس از لقاح در ادرار تشخیص دهند. با این حال، استفاده از آن پس از قاعدگی به تاخیر افتاده احتمال منفی کاذب را کاهش می‌دهد.
هنگام انجام بیبی چک رعایت یک سری نکات ضروری است، از جمله:
-در صورت امکان از اولین ادرار صبحگاهی خود برای انجام تست استفاده کنید. زیرا سطح hCG در بیش‌ترین حد خود بوده و به راحتی قابل تشخیص است. اگر در زمان دیگری از روز این کار را انجام میدهید، مطمئن شوید که ادرار شما حداقل به مدت چهار ساعت در مثانه بوده است؛
-قبل از انجام تست بارداری، بیش از حد مایعات ننوشید. زیرا افزایش حجم ادرار باعث می‌شود ادرار رقیق شده و سطح hCG هم در آن کم شود؛
-قبل از شروع به انجام تست، دستورالعمل‌های همراه آن را به طور کامل بخوانید و هر مرحله را دقیقاً دنبال کنید.
تفسیر نتیجه بیبی چک
نتیجه مثبت بیبی چک: در این حالت، دو خط قرمز پررنگ در قسمت‌هایی که با حروف C و T روی تست مشخص شده است نمایان می‌شود. این حالت نشانه بارداری شماست.
نتیجه منفی بیبی چک: وقتی نتیجه تست بیبی چک منفی باشد، قسمت C روی تست قرمز پررنگ می‌شود ولی در قسمت T تست هیچ رنگی ظاهر نمی‌شود. در این حالت، جواب تست منفی است، یعنی شما باردار نیستید.
نتیجه مشکوک بیبی چک: در حالت سوم، قسمت C روی تست قرمز پررنگ می‌شود و قسمت T روی تست قرمز کم‌رنگ خواهد شد. در این حالت به شکل قطعی نمی‌توان گفت که جواب تست مثبت است یا منفی. اگر این وضعیت برای تست شما هم پیش آمد، می‌توانید چند روز دیگر این تست را تکرار کنید یا آزمایش خون بارداری بدهید تا از نتیجه باردار بودن خود مطمئن شوید.
این را نیز بدانید که بیبی چک‌ها امکان خطا هم دارند و ممکن است جواب مثبت کاذب یا منفی کاذب داشته باشند. نتیجۀ منفی کاذب به این معنی است که جواب آزمایش شما منفی است، درحالی‌که شما واقعاً باردار هستید و نتیجۀ مثبت کاذب به معنی این است که جواب تست شما مثبت است ولی در واقع شما باردار نیستید.
آزمایش خون بارداری
نوع دیگری از تست بارداری که میتوان از آن استفاده کرد، آزمایش خون است. آزمایش HCG نه تنها مشخص می‌کند که آیا هورمون بارداری در بدن وجود دارد یا خیر، بلکه می‌تواند میزان وجود این هورمون را نیز تعیین کند.
آزمایش خون بارداری حساس‌تر از آزمایش ادرار است و می‌تواند حتی سطوح بسیار کم hCG را نیز در خون تشخیص دهد. این بدان معناست که این تست می‌تواند پاسخ دقیق‌تری را در روزهای اول بارداری نشان دهد. برای انجام آزمایش خون بارداری، نمونه خون شما گرفته می‌شود و برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. برای همین حاضر شدن نتایج ممکن است از چند ساعت تا بیش از یک روز طول بکشد.
همچنین ممکن است پزشک از آزمایش خون برای مقایسه و بررسی روند افزایش سطح hCG استفاده کند. سطح hCG معمولا هر دو روز (در هفتههای اول بارداری) حدودا دو برابر می‌شود. اگر سطح hCG بالا نرود، می‌تواند نشان دهنده وجود مشکلی در بارداری مثل حاملگی پوچ باشد. سطوح بسیار بالای hCG نیز ممکن است به این معنی باشد که شما دوقلو باردار هستید یا مشکلی در بارداری وجود دارد.
اگر سطح hCG شما کمتر از محدوده طبیعی باشد، لزوماً به معنی وجود مشکل نیست. با این حال، گاهی اوقات سطوح پایین hCG می‌تواند ناشی از یک مشکل اساسی باشد؛ از جمله:
- سن حاملگی اشتباه محاسبه شده باشد؛
- سقط؛
- حاملگی پوچ؛
- حاملگی خارج از رحم.
برای آزمایش بارداری نیاز به ناشتایی است؟
برای انجام آزمایش بارداری احتیاجی به ناشتایی نیست و در هر زمانی از روز قابل انجام است.
تفسیر جواب آزمایش بارداری
تفسیر جواب آزمایش خون بارداری براساس کیت آزمایشگاهی استفاده شده متفاوت است. اگر طبق رنج کیت آزمایشگاهی مورد استفاده، آزمایش بتا منفی شود، به طور کلی به این معنی است که فرد باردار نیست. با این حال، اگر آزمایش خیلی زود یعنی قبل از اینکه بدن زمان کافی برای تولید HCGداشته باشد، انجام شده باشد ممکن است نتیجه را به صورت کاذب منفی نشان دهد. آزمایش بارداری مثبت معمولا به معنی باردار بودن فرد است.
چه زمانی میتوانم آزمایش بارداری را انجام دهم؟
این سوال مهمی است که برای پیدا کردن جواب آن حتما به سراغ اینترنت می‌روید. بسیاری از زنان آخرین رابطه جنسی را برای باردار بودن در نظر می‌گیرند، به همین دلیل با خطا مواجهه می‌شوند. هر رابطه جنسی نمی‌تواند منجر به لقاح شود.
اگر قاعدگی منظمی دارید و حالا یک یا دو روز از آن گذشته است، شاید زمان آن رسیده است که به سراغ آزمایش بارداری بروید. اگر باردار شده باشید، ایجاد سطح قابل تشخیص HCG در خون زمان می برد. برای همین اگر تست در روزهای ابتدایی سیکل قاعدگی انجام شود، ممکن است نتیجه نادرستی دریافت کنید.
مزایای استفاده از تست بارداری خانگی
استفاده از تست بارداری خانگی مزایای زیادی دارد، از جمله:
- تست‌های بارداری ارزان هستند؛
- استفاده از آن‌ها آسان است؛
- به سرعت نتایج را مشخص می‌کنند. (آزمایشات خانگی به شما این امکان را می‌دهد که بلافاصله پس از استفاده متوجه شوید که آیا باردار هستید یا خیر)
به گفته سازندگان کیت بارداری، بیشتر تست‌های بارداری خانگی در صورت استفاده از آن‌ها طبق دستورالعمل ۹۷ تا ۹۹ درصد دقیق هستند و میتوان به نتایج مثبت اعتماد کرد؛ اما در اوایل بارداری ممکن است نتایج را به صورت کاذب منفی نشان دهد.
آزمایش خون معمولاً گران‌تر است و برای بسیاری از زنان، انتظار برای حاضر شدن جواب آزمایش می‌تواند دشوار باشد البته آزمایش خون به نسبت تست‌های خانگی دقت بیشتری در تشخیص بارداری دارد.
آیا داروها میتوانند روی نتیجه آزمایش بارداری اثر بگذارند؟
در بیشتر موارد، داروهایی مثل آنتیبیوتیکها، داروهای پیش‌گیری از بارداری، الکل و بسیاری از داروهای دیگر تاثیری بر نتایج تست بارداری نخواهند داشت. دلیل اصلی منفی شدن آزمایش به صورت کاذب، انجام آزمایش در زمان نامناسب است همچنین در صورت استفاده نادرست از تست خانگی ممکن است یک منفی کاذب دریافت کنید.
با این حال، داروهای کمک باروری و محرک تخمک گذاری یک استثنا هستند. این داروها گاهی اوقات میتوانند باعث ایجاد نتایج مثبت کاذب تست بارداری شوند.
علائم بارداری چه زمانی شروع می شود؟
پاسخ قطعی برای این سوال وجود ندارد؛ زیرا علائم بارداری در هر خانمی متفاوت است. برخی زنان اولین علائم بارداری را یک یا دو هفته پس از لقاح و شکل‌گیری جنین احساس می‌کنند، درحالی‌که برخی دیگر تا چند ماه هیچ علامتی ندارند.
بعد از مثبت شدن تست بارداری چه باید کرد؟
اگر تست بارداری را در خانه انجام دادید و نتیجه آن مثبت شد، باید چند کار انجام دهید، از جمله:
-جهت اطمینان از وضعیت بارداری خود، آزمایش خون انجام دهید؛
-شروع به استفاده از اسید فولیک کنید؛
-برای تشکیل پرونده بارداری و انجام بررسی‌های لازم به پزشک مراجعه کنید.
نویسنده مقاله : هاجر خاچی شکری
منابع:
برچسب ها :
بیبی چکعلائم بارداری