مجله مام - به روزترین مقالات در حوزه باروری و درمان ناباروری
مشاهده فهرست مطالب

تضمین سلامت جنین با ارثیهای حیاتی از پدر
سانتریولها که ساختارهای مسئول تقسیم سلول و حرکت تاژک هستند با سلولهای جنسی پدری به ارث میرسند. جنین باید تعداد صحیحی سانتریول داشته باشد تا تکوین یابد. در تشکیل سلول جنسی (گامت) ماده، سانتریولهای پوشیده شده توسط ماتریکس از بین میروند و باعث حذف سانتریولها میشود. هنگام لقاح، جنین سانتریولها را فقط از اسپرم به ارث میبرد و تعداد صحیح را دارا خواهد بود. اگر سلول جنسی ماده سانتریولهایش را از دست ندهد زن نابارور است. از دست دادن سانتریولها در تخمکزایی همهي جانوران از جمله انسان و مگس سرکه رخ میدهد.
چگونگی از دست رفتن سانتریولها در سلول جنسیهای ماده و اهمیت آن برای باروری زنان از دهه 1930 تاکنون مبهم مانده است. تحقیقات جدید تا حدودی پرده از این ابهام برداشتهاند و مکانیسمهای حیاتیای که اختلال در آنها منجر به ناباروری میشوند را تا حدودی روشن کردهاند ؛ این امر برای فعالیت انواع دیگر سلولها نیز مهم است.
نتایج مطالعات نشان میدهد که سانتریولها به طور طبیعی پوششی دارند که آنها را محافظت میکند ولی این پوشش در داخل اُاوسیت از بین میرود و در نتیجه سانتریولها نیز حذف میشوند. در صورتی که سانتریولها از بین نروند، زن نابارور میشود.
مکانیسمی که باعث ناپدید شدن سانتریولها در سلول تخمک همهي جانوران میشود مبهم و متناقض باقی مانده است ؛ زیرا تصور میشد که این ساختارها به طرز فوقالعادهای پایدار باشند. با مطالعه روی مگس سرکه (دروزوفیلا ملانوگاستر) محققین دریافتند که سانتریولها گام به گام حذف میشوند؛ اول پوشش خود را از دست میدهند و سپس خودشان نیز ناپدید میشوند. از دست رفتن پوشش سانتریول با از دست رفتن تنظیمکنندهي مهم آن یعنی پروتئین کیناز پولو (polo kinase protein) آغاز میشود. اضافه کردن مجدد پولو باعث حفظ پوشش و اجتناب از حذف سانتریول مادری میشود. بررسیای که قبلاً کسی قادر به انجام آن نبوده است.
ارتباط از دست رفتن سانتریول در اُاوسیت با تولید مثل جنسی نیز مشخص نبود. هنگامی که به صورت آزمایشگاهی سانتریولهای مادری را حفظ کردند، جنین حاصل سانتریولهای اضافیای داشت (هم پدری، هم مادری) و باعث تقسیمهای غیر طبیعی و تکوین نارس شد. این اتفاق نشاندهندهی حیاتی بودن حذف سانتریول برای تولید مثل جنسی میباشد. تنظیم پایداری سانتریول در بافتهای دیگر نیز برای تکوین و باززایی طبیعی ضروری است؛ موضوعی که تحقیقات جدید روی آن متمرکز شدهاند.
نویسنده مقاله : هنگامه کاظمدرویش
منابع:
برچسب ها :