رابطه‌ی جنسی بعد از زایمان

زایمان به عنوان یکی از حیاتی‌ترین بحران‌های زندگی زنان مطرح شده و استرس‌های روانی، هیجانی و فیزیکی در آن اجتناب‌ناپذیر است. تغییرات جسمی و روانی فراوانی بعد از زایمان اتفاق می‌افتد که بر ساختار خانواده و روابط جنسی با همسر تأثیر بسزایی دارد.
 

تغییرات روانی پس از زایمان

زایمان مي‌تواند سبب برانگيختن شديد احساسات و هيجانات به گونه‌اي شود که در بعضي از زنان اختلالات استرسي ايجاد کند. نزدیک به یکصد سال است که دوران نقاهت پس از زایمان به عنوان دوران افزایش خطر بیماری روانی شناخته شده است. تقریباً 85-50 درصد از زنان در دوران بعد از زایمان دچار غم‌زدگی می‌شوند که در روز 4 و 5 بعد از زایمان به اوج خود می‌رسد و معمولاً تا روز دهم بعد از زایمان خود به خود برطرف می‌شود.
برخی نگرانی‌های شایع مادران:
•    عبور از مرحله‌ی زن بودن به مرحله مادری؛
•    تحمل شدیدترین درد بشری؛
•    نگرانی در مورد نادانسته‌های فراوان؛
•    مسئولیت سلامتی نوزاد؛
•    مسئولیت جنسیت نوزاد؛
•    نگرانی در مورد شایستگی مراقبت از نوزاد؛
•    تحمل درد و مشقت شیردهی؛
•    مسئولیت حفظ آرامش منزل؛
•    مهمان‌داری و آبروداری.
در این موارد سیستم خانواده دچار مشکل می‌شود و تمام اعضای خانواده را تحت تأثیر قرار می‌دهد و اعضای خانواده دچار فشار و استرس شده و اغلب در روابط بین آن‌ها مشکلاتی پیش می‌آید. اغلب تحقیقات نشان داده‌اند که زنان زایمان کرده نسبت به زنان زایمان نکرده عملکرد جنسی و رضایت زناشویی کمتری دارند. بنابراین توصیه می‌شود پس از استحکام رابطه‌ی مرد و زن تصمیم به بارداری گرفته شود، زیرا زایمان بالقوه می‌تواند برخی پیوندها را سست و رابطه‌ی دو نفره را تبدیل به رابطه‌ی سه نفره کند.
 

تغییرات جسمی پس از زایمان

رحم در هنگام بارداری و زایمان تغییراتی می‌کند و برای بازگشت به حالت طبیعی خود 4 هفته زمان نیاز دارد. ترمیم محل جفت در رحم  تا 6 هفته‌ی بعد از زایمان طول می‌کشد و احتمال عفونت این دیواره‌ی ضعیف و در حال ترمیم وجود دارد. خونریزی و ترشحات پس از زایمان ممکن است 4 تا 8 هفته بعد از زایمان ادامه داشته باشد. ترمیم محل بخیه معمولاً 3 هفته به طول می‌انجامد.
 

شیردهی و رابطه جنسی

یکی از تغییرات هورمونی‌ای که پس از زایمان به وقوع می‌پیوندد این است که هنگام شیردهی هورمون پرولاکتین افزایش می‌یابد. افزایش این هورمون می‌تواند سبب کاهش میل جنسی زن شود. هم‌چنین هورمون استروژن کاهش می‌یابد که می‌تواند سبب خشکی واژن شده و در نتیجه نزدیکی دردناک شود. شیردهی با افزایش هورمون اکسی‌توسین می‌تواند اثرات مثبتی هم بر رابطه‌ی جنسی داشته باشد و سبب برانگیختگی شود.
تغییرات هورمونی تنها در مادر به وقوع نمی‌پیوندد. تحقیقات نشان می‌دهد سطح هورمون تستوسترون (هورمون میل جنسی) در مردانی که صاحب فرزند شدند کاهش پیدا می‌کند. در واقع میل جنسی پدران می‌تواند کمتر از مردان بدون فرزند باشد.
 

مشکلات جنسی پس از زایمان

•    میل جنسی کمتر؛
•    ارگاسم‌های ضعیف‌تر؛
•    برانگیختگی کمتر؛
•    نزدیکی دردناک به علت خشکی واژن؛
•    نگرانی در مورد بخیه‌ها و ترس از عفونت؛
•    ترس از آغاز رابطه؛
•    خستگی، کم‌خوابی و کارهای کودک؛
•    ترس از بیدار شدن کودک؛
•    ترس از حاملگی مجدد.
 

روابط جنسی بعد از زایمان 
 

بعد از زایمان بدنتان نیاز به زمان برای ترمیم شدن دارد. معمولاً 6 هفته بعد از زایمان برای استراحت توصیه می‌شود. این زمان به دهانه‌ی رحم اجازه می‌دهد تا بسته شود، خونریزی بعد از زایمان متوقف شود و هرگونه پارگی ترمیم شده یا بهبود یابد.
این بدان معنی نیست که نمی‌توانید معاشقه و ملاعبه داشته باشید. توصیه این است که تا 6 هفته بعد از زایمان دخول نداشته باشید، اما شما می‌توانید از روش‌های نزدیکی بدون دخول استفاده کنید. می‌توانید تماس‌های غیر فیزیکی داشته باشید و از احساسات خود صحبت کنید و تا زمانی که احساس آسایش و امنیت نکردید نزدیکی نکنید. هنگامی که آماده‌ی نزدیکی جنسی شدید سعی کنید آن را آرام انجام دهید ومعاشقه‌ی طولانی قبل از مقاربت داشته باشید تا واژن لغزندگی کافی پیدا کند و نزدیکی دردناک نباشد. می‌توانید از ژل‌های لوبریکانت محلول در آب استفاده کنید. توجه داشته باشید قطع کامل رابطه‌ی جنسی بعد از زایمان می‌تواند بر میل جنسی تأثیر منفی بگذارد. ممکن است ارگاسم‌های ضعیف‌تری را تجربه کنید که این مسئله گذراست.
برای خود خلوت ایجاد کنید، وجود کودک ممکن است تمرکز شما را به هم بزند و استرس ایجاد کند. پس حریم خصوصی‌ خود را رعایت کنید.
تا زمانی که برای بارداری بعدی خود آماده شوید، از روش‌های پیشگیری از بارداری استفاده کنید. بهتر است تا بارداری بعدی 3 سال فاصله بگذارید. توجه داشته باشید ممکن است در دوران شیردهی باردار شوید، حتی اگر هنوز قاعدگی شما از سر گرفته نشده باشد. بعد از زایمان برای پیشگیری از بارداری می‌توانید از قرص‌های شیردهی، آیودی یا آمپول سه‌ماهه استفاده کنید.
 

زایمان طبیعی یا سزارین؟

تصور ايجاد اختلال در روابط جنسي در زايمان طبيعي موجب شده است بسياري از زنان درخواست سزارين انتخابي نمايند. اما نتایج بسیاری از پژوهش‌هایی که بعد از زایمان در مورد عملکرد جنسی زنان با زایمان طبیعی و سزارین انجام شده است تفاوتی را بین دو گروه نشان نمی‌دهد.