خشکی لب در بارداری 

یکی از علائم بارداری خشکی لب است و خشکی لب در بارداری تا حدی به دلیل افزایش نیاز بدن زنان به آب در این دوران است، زیرا آب به رشد جنین کمک می کند همچنین تغییرات هورمونی بر سلامت دهان و دندان تاثیر گذاشته و سبب خشکی لب در دوران بارداری می شود. علاوه بر خشک شدن لب ممکن است زنان در دوران بارداری با ژنژیویت (عفونت لثه) یا لق شدن دندان هم مواجه شوند. البته برخی از شرایط دوران بارداری مانند دیابت بارداری نیز می تواند علت خشکی لب باشد. 

علت خشکی لب در بارداری:

خشک شدن لب در بارداری علل متعددی دارد. از جمله شایع ترین موارد علت خشکی لب در بارداری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کم آبی بدن (دهیدراتاسیون):

اگر میزان از دست دادن آب بیشتر از میزان دریافت آن باشد، اصطلاحا بدن دچار کم آبی می گردد. کم آبی خصوصا در زنان باردار می تواند خطرناک باشد، زیرا جنین برای رشد به آب نیاز دارد. بدن زنان در دوران بارداری به آب بیشتری نیاز دارد.

در موارد شدید کم آبی در دوران بارداری، این عارضه می تواند سبب ایجاد نقایص مادرزادی یا زایمان زودرس شود. از جمله علائم کم آبی بدن می توان به احساس گرمای بیش از حد، ادرار به رنگ زرد تیره، تشنگی شدید، احساس خستگی، سرگیجه و سردرد اشاره کرد.

• دیابت بارداری:

دیابت بارداری فقط در دوران بارداری ایجاد شده و معمولا بعد از زایمان از بین می رود. زنان در دوران بارداری به انسولین بیشتری نیاز دارند؛ در نتیجه اگر بدن مادر باردار نتواند این میزان انسولین را تولید نماید، منجر به دیابت بارداری می شود. دیابت بارداری می تواند در سلامتی مادر و جنین اختلال ایجاد کند، اما با رعایت مراقبت های مناسب از قبیل داشتن رژیم غذایی سالم و ورزش می توان دیابت بارداری و عوارض حاصل از آن را کنترل کرد.

گاهی ممکن است برای کنترل دیابت بارداری برای بیمار دارو یا انسولین تجویز شود. بسیاری از زنان مبتلا به دیابت بارداری فاقد علامت بوده و یا علائم جزیی دارند. در این موارد، دیابت بارداری از طریق آزمایشات دوران بارداری قابل تشخیص است. علائم دیابت بارداری علاوه بر خشکی لب شامل تشنگی بیش از حد، خستگی و احساس نیاز به ادرار بیش از حد است.

• برفک دهان :

برفک دهان هم می تواند دیگر علت خشکی لب در دوران بارداری باشد. برفک دهان در اثر یک عفونت قارچی که عامل آن کاندیدا آلبیکنس است، ایجاد می شود. همه افراد به مقدار اندک کاندیدا آلبیکنس دارند، اما اگر در اثر اختلال در سیستم ایمنی، این قارچ بیش از حد رشد کند، می تواند سبب ایجاد عفونت و برفک در دهان مادر باردار شود.

برفک دهان می تواند باعث ایجاد احساس پنبه ای و خشکی در دهان زنان باردار شود. سایر علائم عفونت برفک دهان شامل ضایعات سفید و پنیری شکل روی زبان و گونه، قرمزی دهان، درد دهان و از دست دادن قدرت چشایی می باشد.

• مشکلات خواب:

بارداری می تواند با عوارضی از قبیل مشکل در خوابیدن و یا بیدار شدن در طول شب همراه باشد. مشکلات تنفسی از جمله خر و پف و آپنه (توقف تنفس) نیز ممکن است در اثر بارداری ایجاد شود. زنان باردار معمولا در سه ماه سوم بارداری خر و پف دارند.

افزایش وزن، سیگار کشیدن و بزرگ شدن لوزه ها، ممکن است باعث افزایش میزان خر و پف گردد. خر و پف و آپنه در هنگام خواب سبب تفس دهانی شده که این امر تولید بزاق دهانی را سخت کرده و منجر به خشک شدن لب و پوسته پوسته شدن لب مادران باردار می شود. آپنه خواب می تواند عارضه ای جدی باشد.

• کمبود ویتامین ها:

کمبود ویتامین ها و برخی از مواد مغذی مانند روی، آهن و ویتامین های گروه B نیز ممکن است باعث ایجاد ترک در گوشه های دهان و پوسته پوسته شدن لب گردد با داشتن رژیم غذایی مناسب و مغذی می توان کمبود ویتامین ها را جبران نمود.

علائم همراه خشکی لب در بارداری:

از جمله علائم دیگری که همراه خشکی لب و پوسته پوسته شدن لب ممکن است به وجود آیند، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• گلودرد مداوم؛

• اختلال در بلعیدن؛

• خشکی داخل بینی؛

• احساس سوزش گلو یا دهان؛

• مشکلات تکلم؛

• گرفتگی صدا؛

• تغییر در حس چشایی؛

• پوسیدگی دندان.

درمان خشکی لب در بارداری: 

درمان خشکی لب در بارداری شامل دو روش درمان خانگی و درمان دارویی می باشد در بسیاری از موارد، درمان های خانگی پوسته پوسته شدن لب و خشکی لب به تنهایی می توانند روش مناسبی برای درمان خشکی لب در بارداری باشند. 

1) روش های درمان خشکی لب به صورت خانگی عبارتند از: 

• جویدن آدامس های بدون قند: جویدن آدامس تولید بزاق دهانی را افزایش داده و می تواند جهت درمان خشکی لب مورد استفاده قرار گیرد. 

• خوردن آب نبات سفت و بدون قند: خوردن آبنبات به دلیل افزایش بزاق دهان یکی از روش های درمان خشکی لب است. 

• نوشیدن فراوان آب: نوشیدن آب منجر به هیدراته شدن بدن شده و در نتیجه بسیاری از علائم کم آبی بدن را برطرف می کند. 

• مکیدن یخ خرد شده: این روش نه تنها سبب هیدراته شدن بدن می گردد، بلکه به کاهش حالت تهوع دوران بارداری نیز کمک می کند. 

• مصرف کرم های مرطوب کننده در شب: در صورت خشکی لب صبحگاهی، استفاده از مرطوب کننده در طول شب بسیار مفید است. 

• رعایت بهداشت دهان و دندان: مادر باردار برای جلوگیری از پوسیدگی دندان در دوران بارداری، باید مرتب مسواک بزند و از نخ دندان استفاده کند. 

• استفاده از دهانه شویه: برخی دهان شویه ها مخصوص خشکی دهان هستند که در درمان خشکی لب و پوسته پوسته شدن لب مورد استفاده قرار می گیرند.

• کاهش مصرف کافئین: مادران باردار در صورت خشکی لب باید تا حد امکان از مصرف کافئین در بارداری خودداری نمایند. 

درمان های دارویی خشکی لب در بارداری:

در برخی از موارد خش شدن لب ها، علاوه بر درمان های خانگی ممکن است درمان های پزشکی و دارویی نیز مورد نیاز باشد. درمان های دارویی پوسته پوسته شدن لب و خشکی لب در دوران بارداری عبارتند از: 

• تغییر دارو: چنانچه خشکی لب در اثر مصرف داروی خاصی باشد، باید داروی مصرفی توسط پزشک با داروی دیگری جایگزین شود. 

• استفاده از سینی های فومی حاوی فلوراید، مادران باردار برای محافظت از دندان ها در هنگام شب می توانند از سینی های حاوی فلوراید استفاده نمایند.

• درمان خر و پف: اگر خر و پف باعث خشکی دهان یا آپنه باشد، باید درمان مناسب آن صورت گیرد. 

• درمان برفک دهان: در صورت وجود برفک دهان، باید عفونت قارچی با داروهای ضد قارچ درمان گردد. 

• درمان دیابت بارداری: در صورت وجود این عارضه، دیابت بارداری باید با کمک رژیم غذایی، ورزش، دارو یا در صورت لزوم با مصرف انسولین کنترل شود.