هپاتیت  سی در بارداری

هپاتیت C یک عفونت کبدی ناشی از ویروس HCV است که معمولا از طریق تماس مستقیم با خون آلوده منتقل می‎شود. هنگامی که فردی برای اولین بار به هپاتیت c مبتلا می‌شود، علائم کوتاه مدتی را به نام عفونت حاد تجربه می‌کند. 

پس از این مرحله، در اکثر افراد ویروس در بدن باقی مانده و به بیماری مزمن کبد تبدیل می‎شود. با گذشت زمان، هپاتیت C می‌تواند باعث آسیب غیرقابل برگشت کبد، سیروز و حتی سرطان کبد شود. با این حال به گفته سازمان بهداشت جهانی (WHO)، داروهای ضد ویروسی می‎توانند بیش از %۹۵ از افراد مبتلا به عفونت HCV را درمان کنند.   

هرچند شیوع هپاتیت C کم است؛ اما ممکن است هپاتیت سی در بارداری و در زنان سنین باروری هم دیده ‎شود. مادران معمولا نگران انتقال این بیماری به فرزند خود، عوارض ناشی از خود بیماری و یا درمان هپاتیت C در بارداری هستند. در ادامه این مطلب به بررسی هپاتیت سی در دوران بارداری شامل عوارض و اثرات HCV، درمان و مدیریت بیماری، خطرات انتقال به جنین و شیردهی در هپاتیت C می‎پردازیم.   

علائم هپاتیت C در بارداری

هپاتیت C به ندرت باعث ایجاد علائم بالینی برای فرد می‎شود، برای همین معمولا تشخیص داده نمی‎شود. علائم هپاتیت C در بارداری شبیه به دوران غیر بارداری بوده و شامل زردی همراه با خستگی، حالت تهوع، تب و درد عضلانی می‏‎باشد. 

هپاتیت C مزمن معمولاً برای سال‌ها بدون علامت باقی می‎ماند، تا زمانی که ویروس به اندازه‌ای به کبد آسیب برساند که علائم و نشانه‌های شدید بیماری کبدی ایجاد شود.  

غربالگری هپاتیت C در بارداری 

علائم هپاتیت C در بارداری معمولا خیلی اختصاصی نیست و در بیش‌تر موارد فرد هیچ علائم و نشانه‌ای بروز نمی‎دهد؛ برای همین ممکن است زنان باردار از ابتلای خود به این بیماری اطلاعی نداشته باشند. باتوجه به اینکه مادر باردار تنها خودش با خطراتِ هپاتیت مواجه نیست و امکان انتقال این ویروس به جنین طی بارداری وجود دارد، غربالگری هپاتیت در بارداری اهمیت زیادی دارد. 

هپاتیت c در آزمایش خون

بررسی آنتی‎بادی هپاتیت C یکی از آزمایشاتی است که معمولا قبل یا در هفته‎های اول بارداری درخواست می‎شود. تست آنتی بادی هپاتیت C مشخص می‎کند که آیا تا به حال فرد به هپاتیت C مبتلا شده است یا خیر. اگر این آزمایش مثبت شد، تست‎های تشخیصی تکمیلی مثل آزمایش PCR درخواست می‌شود تا مشخص شود فرد در چه مرحله‎ای از بیماری قرار گرفته است. 

واکسن هپاتیت در بارداری

در حال حاضر هیچ واکسنی برای پیشگیری از هپاتیت سی در بارداری وجود ندارد.  

آیا هپاتیت c باعث ناباروری می شود؟

هپاتیت C معمولا تاثیری بر باروری ندارد و اکثر افراد مبتلا به هپاتیت C به طور طبیعی به بارداری دست پیدا می‎کنند؛ مطالعات هیچ تفاوتی در میزان لقاح و بارداری در بیماران HCV نسبت به بیمارانی که به هپاتیت C مبتلا نیستند، نشان نداده است. مگر اینکه فرد درگیر عوارض شدید هپاتیت سی مثل سیروز کبدی شده باشد. زیرا این عوارض و همچنین عوارض داروی هپاتیت C در عملکرد غده هیپوفیز که برخی از هورمون‌های مورد نیاز برای چرخه قاعدگی و تولید اسپرم مناسب را تولید می‌کنند، اختلال ایجاد می‌کند.

کبد تعادل هورمون های جنسی، هورمون‎های تیروئید و سایر هورمون‎هایی که آدرنال ترشح می‎کند را تنظیم می کند. اگر این تعادل توسط هپاتیت C به هم بخورد و کبد نتواند این کار را به درستی انجام دهد، میل جنسی هم در مردان و هم در زنان کاهش پیدا خواهد کرد. 

عوارض هپاتیت C در بارداری 

هپاتیت سی در بارداری معمولا مسئله نگران کننده‎ای نیست و تأثیر قابل توجهی بر بارداری نخواهد داشت. اکثر افراد مبتلا به هپاتیت سی حاملگی‌های بدون عارضه‌ای را پشت سر خواهند گذاشت. با این حال، افرادی که در مرحله شدید‎تری از این بیماری قرار دارند، در دوران بارداری و زایمان خود بیش‎تر در معرض عوارض بارداری هستند. این عوارض می‎تواند شامل موارد زیر باشد: 

 پره‌ اکلامپسی؛

 زایمان زودرس؛

 وزن کم هنگام تولد؛

 خونریزی.

انتقال هپاتیت C از مادر به جنین 

انتقال عمومی ویروس هپاتیت از مادر به جنین در دوران بارداری رایج‌ترین راه ابتلا کودکان به ویروس HCV است. 

کودک می‎تواند در رحم، در طول زایمان یا دوره پس از زایمان از طریق تماس با خون مادر به هپاتیت مبتلا شود. اما با انجام مراقبت‎های لازم قبل بارداری، طی بارداری و در طول زایمان در هپاتیت C شانس ابتلا کاهش می‎یابد و فقط در حدود ۵ درصد موارد این اتفاق می‎افتد. 

انتقال هپاتیت C از پدر به جنین

هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد هپاتیت C می‎تواند از پدر به جنین منتقل شود (در زمان لقاح یا در رحم). اگر هر دو والدین دارای هپاتیت C باشند، هیچ خطر اضافی برای تولد نوزاد با هپاتیت C وجود ندارد. 

در بارداری درمان هپاتیت c چیست؟   

درمان هپاتیت C در بارداری به سن فرد، شدت عفونت و اینکه آیا درمان برای او بی خطر خواهد بود یا خیر، بستگی دارد. اما پزشکان معمولا به دلیل عوارض داروی هپاتیت C، درمان هپاتیت C در بارداری را توصیه نمی‌کنند. دلیل این امر این است که مطالعات کمی در مورد خطرات بالقوه تجویز داروهای ضد ویروسی و عوارض داروی هپاتیت C برای افراد باردار انجام شده است. 

این عدم تحقیق به این معنی است که پزشکان نمی‎توانند بی خطر بودن این درمان را در دوران بارداری تایید کنند. برخی از دارو‌های ضد ویروسی مانند ریباویرین می‎توانند ناهنجاری‎های مادرزادی در جنین ایجاد کنند. این خطر حتی تا ۶ ماه پس از قطع مصرف دارو نیز وجود دارد.  

اکثر افراد مبتلا به HCV می‎توانند پس از زایمان و توقف شیردهی، درمان را شروع کنند. البته در برخی موارد، درمان ضروری نیست. زیرا مطالعات نشان داده‎اند که در طول دوره پس از زایمان، به دلیل تغییراتی که در سیستم ایمنی در دوران بارداری ایجاد می‎شود، در ۱۰ تا ۲۵ درصد افراد، HCV خود به‏ خود از بین می‏رود.  

آیا ابتلا به ویروس هپاتیت c، بر چگونگی زایمان تاثیر خواهد داشت؟

زایمان در هپاتیت C مثل افرادی است که به این بیماری مبتلا نیستند. به این معنی که ابتلا مادر به هپاتیت C تاثیری در تصمیم‌گیری در مورد روش زایمان ندارد و زایمان در هپاتیت C به صورت طبیعی هم امکان پذیر است. پزشک به دلایل پزشکی دیگر ممکن است سزارین را توصیه کند، اما نه به این دلیل که فرد مبتلا به هپاتیت C است. 

توصیه می‎شود که حتما به ماما یا متخصص زنان و زایمان خود وضعیت بیماری‎تان را اطلاع دهید، تا آن‎ها بتوانند تصمیمات بهتری بگیرند و به کاهش خطر انتقال هپاتیت C به نوزاد شما کمک کنند. 

انتقال HCV در دوران شیردهی

شیردهی در هپاتیت C منعی ندارد. زیرا هیچ مورد ثبت شده‎ای از انتقال HCV به نوزاد در دوران شیردهی وجود ندارد. با این حال اگر نوک پستان مادر زخم باشد، ممکن است ویروس هپاتیت C به جنین منتقل شود. برای همین مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) توصیه می‌کند در صورت بروز این اتفاق، شیردهی در هپاتیت C تا زمان بهبودی نوک سینه‌ها متوقف شود. 

چه زمانی نوزاد را از نظر هپاتیت C آزمایش کنیم؟ 

پس از رسیدن نوزاد به ۱۸ ماهگی، آزمایش آنتی‌بادی HCV برای بررسی ابتلا نوزاد به هپاتیت C انجام می‎شود. آزمایش قبل از این زمان نمی‎تواند نتایج قابل اعتمادی به همراه داشته باشد، زیرا کودک همچنان آنتی بادی‎های مادری را در خون خود دارد که می‎تواند منجر به نتیجه مثبت کاذب شود. همچنین ۵۰ درصد احتمال دارد هپاتیت  Cدر سال اول زندگی خود به خود از بین برود. 

درمان هپاتیت سی در  کودکان

اگر فرزند شما مبتلا به هپاتیت C مزمن است، بهتر است به طور مرتب تحت نظر یک متخصص اطفال باشد. درمان کودک مبتلا به هپاتیت c بسته به علائمی که دارد، متفاوت است. هپاتیت C در دوران کودکی معمولاً خفیف است و التهاب کبدی بسیار کمی ایجاد می‎کند.