مجله مام - به روزترین مقالات در حوزه باروری و درمان ناباروری
مشاهده فهرست مطالب بارداری

تغییرات جنین و مادر در هفته بیست و یکم بارداری
آنچه برای فرزند شما در هفته بیست و یکم بارداری اتفاق می افتد:
در هفته بیست و یکم بارداری ابروها و پلكهای جنین شما كامل شده و او قادر به پلک زدن میشود، وزنش حدود 360 گرم و اندازهاش به 26.6 سانتیمتر میرسد، که معمولا این اندازه بین جنینهای مختلف، متفاوت است. اگر جنسیت جنین شما دختر باشد در این مرحله واژن او شكل گرفته و رشد هفته به هفته آن تا زمان تولد نیز ادامه دارد. گلبولهای سفید خون که جز مهمترین سلولهای دفاعی بدن میباشند در بدن جنین شما در حال تولید شدن هستند تا او در برابر بیماری و عفونتها مقاوم شود. همچنین در هفته بیست و یکم بارداری فولیکولهای موی او رنگدانهدار میشوند.
شما دوست دارید موهای فرزندتان چه رنگی شود؟ طبیعی است که رنگ موهایش به زیبایی رنگ موهای شما یا همسرتان شود.
احتمالا دیگر حرکاتش را به خوبی احساس میکنید و در بسیاری از موارد ممکن است حرکات او با برنامهی روزانه شما یکسان نباشد. مثلا زمانی که آمادهی خوابیدن میشوید، حرکتهای خود را آغاز کند و یا در اوایل صبح که شما از خواب بیدار شدهاید او تکان نخورد. جنین شما به اندازهی یک نوزاد (در حدود 12 الی 14 ساعت) در روز میخوابد، خیلی از این موضوع تعجب نکنید خواب یکی از نیازهای مهم اوست. جنین شما از حالا با خوردن مایع اطرافش مهارت بلع و هضم را تمرین میکند تا بعد از تولد بتواند شیر شما را به راحتی بخورد و نوش جان کند. سیستم گوارش او توسط اسید معده و آنزیمهای گوارشی، آب و قند موجود در این مایع را جذب میکند و مواد زائد آن را دفع میکند و همین امر موجب افزایش وزن او نیز میگردد. همچنین هفته 21 بارداری زبان و غدههای چشایی موجود بر روی آن، به حد لازم برای زمان تولد تشکیل شدهاند به همین دلیل دنبال بهانهای است تا از آن استفاده کند. طعم مایع اطراف جنین در روزهای مختلف متفاوت است و بستگی به آنچه که شما در روز میل میکنید دارد. در این هفته جنین شما بهتر از قبل صداهای اطراف شما را میشنود و به آنها واکنش نشان میدهد.
در بدن شما در طول این هفته چه تغییراتی اتفاق می افتد؟
هفته 21 بارداری میتواند یکی از هفتههای لذتبخش در دوران بارداری هفته به هفته شما باشد، زیرا بخش عمدهای از عارضههایی که در اوایل حاملگی تجربه کردید از بین رفته و شکم شما نیز هنوز خیلی بزرگ نشده. با این حال مشکلات بارداری در مادران مختلف متفاوت بوده و ممکن است هنوز هم برخی از شما طی این ماهها و در طول سه ماهه دوم بارداری مشکلات اوایل بارداری را با خود داشته باشید. شما میتوانید رحم خود را در حدود یک سانتیمتر بالای ناف خود لمس کنید.
در اکثر مادران باردار، با افزایش وزن و همچنین رشد رحم و تغییرات جریان خون، فشار بیشتری بر سیاهرگهای تحتانی (كه خون را از اندامهای پایینی بدن شما به قلب باز میگرداند) ایجاد میشود که این مسئله موجب واریس در پاها میگردد. همچنین افزایش پروژسترون در بارداری، دیوارههای سیاهرگها را شل کرده که خود عامل دیگری در ایجاد واریس است. ممکن است این واریسها علاوه بر پاها در اطراف فرج و مقعد شما نیز ایجاد شوند، در صورتی که مادر شما واریس دارد شما نیز به احتمال زیاد دچار این مسئله میشوید. اما توصیههایی که شدت و درد ناشی از واریس را در شما کمتر میکند شامل موارد زیر است:
• اگر پاهای شما درد میكنند هر روز صبح جورابهای مخصوص بارداری بپوشید؛
• یك پیادهروی سریع در طول روز نیز میتواند با افزایش سرعت گردش خون به شما كمك كند؛
• به پهلوی چپ دراز بكشید و یك بالش زیر پاهای خود قرار دهید تا پاها بالاتر از سطح زمین قرار گیرند.
شما ممکن است در هفته 21 بارداری و در سه ماهه دوم بارداری متوجه عروق خونی نازکی در سطح پوست خود شوید که شبیه به تارهای عنکبوت است که در زانوها، پاها و یا صورت شما ممکن است ظاهر شود، خیلی نگران آنها نباشید زیرا معمولاً پس از زایمان آنها از بین میروند.
فعالیتهای هفته بیست و یکم بارداری:
• شما باید در هفته بیست و یکم بارداری ورزش کنید، ورزشهایی که فشار کمی بر شما تحمیل کند مانند شنا، یوگا یا پیادهروی. البته حتما به این نکته توجه کنید که در مورد نوع و میزان ورزش کردن خود با پزشک مشورت کنید و این کار را با نظر او انجام دهید.
• ورزش «کگل» را نیز فراموش نکنید.
• همچنین در رابطه جنسی خود نیز سعی کنید که به ارگاسم برسید. مگر در شرایطی که پزشک، شما را از داشتن رابطهی جنسی در این دوران منع کرده باشد.
• توجه داشته باشید که با رعایت نکات زیر از شدت و میزان تورم پاهای خود جلوگیری کنید:
- در زمان نشستن، پای خود را بر روی پای دیگر نیندازید؛
- برای مدت طولانی در طول روز نایستید؛
- از قرار گرفتن در مکانهای بسیار گرم خودداری کنید؛
- در هنگام نشستن، سعی کنید حرکات کششی انجام دهید؛
- لازم به ذکر است که اگر تا الان سونوگرافی آنومالی را انجام نداده اید تا پایان این هفته می توانید سونوی آنومالی اسکن را انجام دهید تا از سلامت جنینتان مطمئن شوید.
- بر روی قسمتهایی از پاهای خود که ورم کردهاند کمپرس آب سرد بگذارید.
نگران نباشید:
معمولاً بعد از هفته بیست بارداری بسیاری از زنان، انقباضات خفیف رحمی (براکستون هیکس) را حس میکنند که این انقباضات تمرین رحم برای آمادگی زایمان است که جنین شما نیز این انقباضات را احساس میکند. ممکن است شما با این انقباضات احساس دلپیچه و درد رحم بعد از نزدیکی یا هر زمان دیگر بکنید و اگر فاصلهی این انقباضات کمتر و شدت آنها بیشتر شد (مثلاً هر 6 دقیقه یک بار اتفاق افتاد) حتماً با پزشک خود تماس بگیرید و یا به اولین بیمارستان نزدیک به خود مراجعه کنید.
در صورت مشاهده لکه بینی بعد از ارضا شدن و یا هر زمان دیگر، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید.
بایدها:
ممکن است در دوران باداری خود دچار بیاختیاری ادرار شوید و مثلاً در هنگام عطسه کردن و یا خندیدن کنترلتان را از دست دهید. بهترین روش برای جلوگیری از این مسئله انجام ورزش کگل قبل، حین و بعد از بارداری (یعنی به صورت همیشگی) است، تا عضلات مثانه قوی شوند.
در صورتی که توانایی کنترل ادرار خود را در هنگام خندیدن یا هر زمان دیگری نداشتید و لباستان خیلی خیس میشد حتما با پزشکتان صحبت کنید تا مشکلتان دقیقا بررسی شود و اطمینان حاصل شود که این نشتی به دلیل پاره شدن کیسهی آب نمیباشد.
در هنگام ورزش کردن، بدن شما آب زیادی را از دست میدهد که باید توجه کنید به میزان کافی آب یا نوشیدنیهای طبیعی استفاده کنید، رنگ ادرار شما بهترین معیار برای سنجش میزان آب از دست رفتهی بدنتان است. به این صورت که اگر رنگ ادرارتان شفاف و روشن بود نشاندهندهی این است که مایعات به میزان کافی دریافت کردهاید و اگر رنگ ادرار تیره و کدر بود آب بدنتان کم شده و باید آب و مایعات کافی مصرف کنید.
به دلیل تغییرات سیستم ادراری در دوران بارداری، عفونت ادراری در این دوران بسیار شایع است که با رعایت نکات زیر میتوانید از آن پیشگیری کنید:
• خوردن شش تا هشت لیوان آب در روز؛
• شستن ناحیهی تناسلی خود از جلو به عقب در هر بار رفتن به دستشویی؛
• ادرار کردن قبل و بعد از نزدیکی ( هم خودتان و هم همسرتان)؛
خودداری از پوشیدن لباسهای زیر تنگ، پلاستیکی و یا شلوارهای خیلی تنگ و پوشیدن لباس نخی و پنبهای.
نبایدها:
در هفته بیست و یکم بارداری ممکن است با جوش یا آکنه روی پوست خود مواجه شوید که به دلیل افزایش تولید چربی در بدن شما است. در این صورت میتوانید روزی دو مرتبه با آب و صابون ملایم پوست خود را بشویید. دقت داشته باشید که در طول هفته به هفته بارداری به هیچ وجه بدون تجویز پزشک از دارو یا پماد خاصی استفاده نکنید.
پیشنهاد ما به شما برای بهبود شرایط، در این دوران:
در این هفته جنین شما صداها را میشنود. شروع کنید و با او حرف بزنید و این صحبت کردن را در طول هفته به هفته بارداری ادامه دهید تا با صدای شما خو گرفته و بعد از تولد بتواند صدای شما را از بقیهی صداها تشخیص دهد. شما میتوانید برای او داستان و یا آواز بخوانید و یا به یک موسیقی مشخصی گوش بدهید، گاهی در این مسیر همراه شدن همسر شما نیز کمک شایانی میکند و با این کار ارتباط پدر و فرزند قبل از به دنیا آمدن شکل میگیرد.
در صورتی که کودک دیگری دارید اکنون فرصت مناسبی برای آماده کردن او برای آمدن خواهر یا برادر جدید است که میتوانید با خریدن هدیهی مورد علاقهی او از طرف خواهر یا برادر جدیدش این آمادگی را برای او ایجاد کنید.
اگر شاغل هستید از این هفته می توانید برنامه ی مرخصی زایمان خود را کم کم در نظر بگیرید. چرا که بهترین دوران برای شما همان ماه های اول تولد فرزند دلبندتان است و بهتر است با گرفتن مرخصی زایمان شیرینی آن روزها را در کنار خانواده خود بچشید و از دست ندهید.
نویسنده مقاله : فاطمه دولتشاد
برچسب ها :