مجله مام - به روزترین مقالات در حوزه باروری و درمان ناباروری
مشاهده فهرست مطالب پس از زایمان

پوزیشن های مناسب برای شیردهی
هیچ راه درست یا غلطی برای شیردهی به کودک وجود ندارد و هر مادر و نوزادی به مرور زمان و با امتحان کردن پوزیشنهای مختلف شیردهی، موقعیت مورد علاقه خود را برای شیر دادن پیدا میکنند. آنچه مهم است این است که هم مادر و هم نوزاد هنگام شیردهی احساس راحتی کنند. دانستن پوزیشنها و تکنیکهای مختلف شیردهی میتواند برای شما مفید باشد زیرا زندگی اغلب ما را ملزم میکند که در شرایط مختلفی قرار بگیریم، پس دانستن روشهای مختلف شیردهی در این شرایط به کمک شما میآیند، مخصوصا وقتی کودک شما بزرگتر میشود. در این مقاله رایجترین پوزیشنهای شیردهی که اکثر مادران به آنها علاقهمند هستند را معرفی میکنیم. همچنین به سوالات متداول شما در مورد شیردهی پاسخ میدهیم.
موقعیت مناسب شیردهی

موقعیت مناسبی برای شیردهی وجود ندارد. عواملی مثل: اندازه سینه، میزان چسبیدن نوزاد به نوک پستان و سرعت خروج شیر، برخی از موقعیتها را بهتر از سایرین میکند. هر موقعیتی که برای شیردهی انتخاب میکنید، به یاد داشته باشید:
- قبل از شروع شیردهی، همه چیزهایی را که نیاز دارید، مانند نوشیدنی، تنقلات، موبایل، کنترل تلویزیون، کتاب یا مجله را در نزدیک خود قرار دهید.
- مطمئن شوید که کودک شما راحت است. در هر وضعیتی که هستید، کودک شما باید ثابت و به طور کامل حمایت شود. دقت کنید که سر، گردن و ستون فقرات او نباید حالت پیچ خورده داشته باشد.
- مطمئن شوید که احساس آرامش و راحتی نیز میکنید. در صورت نیاز از کوسن، بالش یا حولههای نرم برای حمایت از کمر یا بازوها استفاده کنید.
- بررسی کنید که پستانتان به درستی با دهان نوزاد چفت شده است. یک چفت خوب برای شیردهی راحت ضروری است.
- اگر کودک شما برای گرفتن نوک سینه مشکل دارد یا شیردهی باعث درد شما میشود، از یک مشاور شیردهی کمک بگیرید. آنها همچنین میتوانند به شما نشان دهند که چگونه از کودک خود حمایت کنید تا به شما در تغذیه راحتتر کمک کند.
جهت اطمینان از وضعیت مناسب کودک بهتر است کودک روبروی مادر قرار بگیرد تا راحت باشد و برای تغذیه نیازی به چرخاندن گردن نداشته باشد. با تماس دادن نوک سینه با لب پایین نوزاد، او در پاسخ دهان خود را باز میکند. با یک دست گردن کودک نگه داشته شود و با دست دیگر نوک سینه به درستی در دهان کودک و بالای زبان او قرار گیرد. قرارگیری صحیح نوزاد مانع زخم شدن نوک سینه میشود. در صورتی که طی شیردهی مادر با درد مواجه شود باید موقعیت نوزاد را تصحیح کند.
نشانههای گرسنه بودن نوزاد
همانطور که پوزیشنهای مختلف را امتحان میکنید، روی واکنش نوزاد و احساس خود تمرکز کنید. اگر هر دو راحت هستید، موقعیت مناسب را پیدا کردهاید. اما اگر این موقعیت برای شما ناخوشایند بود، پوزیشن دیگری را امتحان کنید. همچنین مهم است که به علائم اولیه گرسنگی نوزاد خود توجه کنید مانند:
- حرکت مشتها به سمت دهان؛
- سر چرخاندن به دنبال سینه؛
- هوشیارتر و فعالتر شدن؛
- مکیدن دست یا لب زدن؛
- باز و بسته کردن دهان.
روی درک نشانههای اولیه گرسنه بودن نوزاد کار کنید تا کودکتان خسته نشود و گریه نکند، زیرا گریه کردن آخرین مرحله گرسنگی نوزاد است و در این صورت چفت شدن به خوبی پیش نمیرود و کودک شما برای شیر خوردن مقاومت میکند. به نوزادتان اجازه دهید تا جایی که ممکن است ناحیه آرئول (ناحیه رنگی اطراف نوک پستان) را داخل دهان ببرد و فقط به نوک سینه نچسبد.
آمادگی برای شیردهی
همانطور که برای شیر دادن آماده میشوید، یک بالش در نزدیک خود قرار دهید زیرا این کار میتواند به رفع فشار از روی کمر، شانهها یا مچ دست کمک کند. بالشهایی مخصوص شیردهی وجود دارد که به نوزادان در هنگام شیر خوردن کمک میکنند. اما بالشهای معمولی هم برای کمک به موقعیت بدن، کودک و سینه شما خوب عمل میکنند.
داشتن پارچههایی برای تمیز کردن در نزدیکی جایی که قصد شیر دادن دارید، ممکن است مفید باشد. برخی از افراد دوست دارند یک لیوان آب در دسترس داشته باشند یا حتی یک میان وعده بخورند.
بیصدا کردن تلفن، سرگرم کردن سایر بچهها با فعالیتها و کمنور کردن اتاق میتواند به شما و کودکتان کمک کند تا آرامش بیشتری داشته باشید و زمان لازم را برای شیردهی اختصاص دهید. در ادامه برخی از محبوبترین پوزیشنهای شیردهی در بین مادران را معرفی میکنیم و توضیح میدهیم که در هر شرایط کدام پوزیشن برای مادر و کودک مناسبتر است.
انواع پوزیشن شیردهی
در این قسمت به بررسی انواع پوزیشن های مناسب برای شیردهی نوزاد میپردازیم.
روش گهواره

این روش احتمالاً محبوبترین وضعیت شیردهی است. با این حال، اگر سزارین شدهاید، ممکن است برای شما ناراحتکننده باشد زیرا در این روش نوزادتان روی شکم شما نزدیک جای زخم دراز میکشد.
- برای نگه داشتن گهواره، روی یک صندلی راحت با تکیه گاه بازو یا یک تخت با کوسن یا بالش در اطراف خود بنشینید؛
- کودک خود را روی پاهای خود و رو به خود قرار دهید؛
- سر کودک خود را روی ساعد و بینی به سمت نوک پستان خود قرار دهید. دست شما باید طول بدن کودک را حمایت کند؛
- دست کودک که در پایین قرار میگیرد را زیر دست خود قرار دهید؛
- بررسی کنید تا مطمئن شوید که گوش، شانه و لگن کودکتان در یک خط مستقیم قرار دارند؛
- اگر روی صندلی نشستهاید، پاهای خود را روی چهارپایه یا میز کوچک قرار دهید. این کار مانع از خم شدن شما به جلو و همچنین باعث جلوگیری از کمردرد میشود.
روش گهوارهای متقابل
این روش به نظر شبیه روش گهواره است، اما بازوهای شما نقش خود را تغییر میدهند تا بدن کودک در امتداد ساعد مقابل شما قرار گیرد. هدف این است که با یک دست خود کودک را در اطراف گردن و شانهها نگه دارید تا به او اجازه دهید سر خود را قبل از چفت کردن خم کند. این یک موقعیت عالی برای شیردهی نوزاد است و همچنین برای نوزادان کوچک و کسانی که مشکل قفل کردن دارند نیز مناسب است. از آنجایی که کودک شما به طور کامل روی بازوی مقابل شما حمایت میشود، شما کنترل بیشتری بر موقعیت او دارید و میتوانید از دست آزاد خود برای شکل دادن به سینه خود استفاده کنید.
روش دراز کشیده به پهلو

اگر سزارین یا زایمان سختی داشتهاید یا اگر هنگام نیمه شب شیر میدهید، این روش شیردهی، وضعیت مناسبی برای شما است.
- با دراز کشیدن راحت به پهلو شروع کنید. کودک شما رو به شما دراز میکشد، بنابراین شما شکم به شکم هستید،
- بررسی کنید تا مطمئن شوید که گوش، شانه و لگن کودک شما در یک خط مستقیم قرار دارند و پیچ خورده نیستند،
- چند کوسن یا بالش برای حمایت پشت خود قرار دهید. یک پتوی پیچ خورده که پشت کودک شما قرار داده میشود به حمایت از او کمک میکند. (به یاد داشته باشید که پس از پایان شیر دادن آن را بردارید. اگر بالشی زیر سر خود دارید، مطمئن شوید که خیلی به سر یا صورت کودکتان نزدیک نباشد)،
- بازویی که روی آن دراز کشیدهاید را زیر سر یا بالش خود قرار دهید (مطمئن شوید که وضعیت کودک توسط بالش تغییر نمیکند) و از بازوی آزاد خود برای حمایت و هدایت سر کودک به سمت سینه خود استفاده کنید.
روش دراز کشیده به پشت

شیردهی در روش دراز کشیده به پشت، زمانی است که در یک موقعیت نیمه خوابیده راحت روی یک مبل یا تخت راحت دراز بکشید. اگر شما سزارین انجام دادهاید، کودک شما میتواند روی شما و دور از برش شما دراز بکشد.
- روی مبل یا تخت به پشت (اما نه صاف) تکیه دهید؛
- خود را با کوسن یا بالش نگه دارید تا پشت، شانه ها و گردن شما احساس حمایت کنند؛
- هنگامی که راحت هستید، کودک خود را در جلوی خود و روی شکم قرار دهید؛
- مطمئن شوید که به اندازه کافی قائم هستید که به چشمان کودک خود نگاه کنید؛
- در حالی که از کودک خود حمایت میکنید، به آرامی کودک خود را به سمت نوک پستان خود هدایت کنید.
روش راگبی

روش راگبی برای نوزادان سزارینی خوب است، زیرا فشاری روی شکم و ناحیه اسکار ایجاد نمیکند. همچنین برای دوقلوها خوب عمل میکند، زیرا میتوانید همزمان به آنها شیر بدهید.
- روی یک صندلی بنشینید و یک کوسن یا بالش در کنار خود داشته باشید؛
- کودک خود را در کنار خود (در سمتی که میخواهید از آن شیردهی انجام دهید)، زیر بازو قرار دهید، در حالی که باسن او به باسن شما نزدیک است. بینی کودک شما باید با نوک سینه شما همسطح باشد؛
- با کف دست از گردن کودک خود حمایت کنید؛
- به آرامی آنها را به سمت نوک پستان خود هدایت کنید.
روش شیردهی عمودی

روش شیردهی عمودی یک روش راحت برای تغذیه نوزاد بزرگتر که میتواند بدون کمک بنشیند، محسوب میشود. در این روش، کودک شما روی ران شما مینشیند، در حالی که ستون فقرات و سرش را در حالت ایستاده قرار میدهد. اگر از کودک خود حمایت زیادی کنید، میتوانید این روش نگه داشتن را با نوزاد خود نیز انجام دهید. نگهدارنده عمودی اغلب راحتترین وضعیت شیردهی برای نوزادانی است که از ریفلاکس یا عفونت گوش رنج میبرند (که اغلب ترجیح میدهند عمودی باشند)، و همچنین میتواند برای نوزادانی که زبانشان بسته است یا تون عضلانی پایینی دارند به خوبی عمل کند.
روش فوتبالی

اگر سزارین انجام دادهاید یا اگر به دوقلو شیر میدهید، این وضعیت میتواند انتخاب خوبی باشد. همچنین میتواند برای افرادی که سینههای بزرگ و یا نوک سینههای صاف دارند، مفید باشد.
- کودک خود را در حالی که آرنج خم شده در کنار خود نگه دارید؛
- با دست باز، سر کودک و با کف دست گردن را حمایت کنید. پشت کودک شما روی ساعد شما، همسطح با نوک پستان شما قرار میگیرد. قرار دادن بالش زیر دست و نوزادتان ممکن است کمک کند؛
- با دست دیگر، سینه خود را به شکل حرف C نگه دارید؛
- دهان کودک را به سمت سینه خود هدایت کنید؛
- فقط مطمئن شوید که چانه کودک روی سینه کودک قرار نگرفته است. بین چانه و سینه کودک باید فضایی وجود داشته باشد تا کودک راحتتر آن را ببلعد.
اگر دوقلو دارید، ممکن است در ابتدا به آنها به صورت جدا شیر بدهید تا وضعیت هر کودک را ببینید. اگر ترجیح میدهید همزمان به آنها شیر بدهید، هر نوزاد را در یک بازو نگه دارید. پشت نوزادان شما روی ساعد شما قرار میگیرد. برای راحتی، بالشها را روی پای خود قرار دهید و یا از صندلی با دستههای پهن به عنوان نگهدارنده استفاده کنید.
نکات ABC هنگام شیردهی
- آگاهی (Awareness): به نشانههای گرسنگی نوزاد باید دقت کرد و هر زمانی که کودک احساس گرسنگی کرد باید به او شیر داده شود. در چند هفتهی ابتدایی در هر 24 ساعت حدود 8 تا 12 ساعت نوزاد به تغذیه نیاز دارد. نوزاد گرسنه دستهایش را به سمت دهانش میبرد و دهانش را حرکت میدهد و صدای مکیدن در میآورد یا به سمت سینهی مادر میرود. منتظر گریهی کودک نباید بود، زیرا در این حالت کودک خیلی گرسنه است.
- صبور بودن (Be patient): تا زمانی که کودک تمایل دارد به شیردهی باید ادامه داد. هنگام شیردهی به کودک استرس وارد نکنید. به طور معمول در هر بار 10 تا 20 دقیقه شیر خوردن طول میکشد.
- راحتی (Comfort): در هنگام شیردهی باید آرامش داشت، در این حالت شیر راحتتر جاری میشود. باید در نظر داشت که بدن در شرایط راحتی قرار داشته باشد.
سوالات متداول درمورد شیرهی
چگونه بفهمم کودکم شیر کافی دریافت میکند؟
نوزادان معمولاً در چند روز اول پس از تولد، پنج تا هفت درصد وزن خود را از دست میدهند. شیر مادر تعادل کاملی از چربی و پروتئین لازم برای افزایش وزن کودک شما را دارد. اگر ۱۰ تا ۱۲ بار در هر دوره ۲۴ ساعته شیر بدهید، نوزاد کاهش وزن اولیه خود را در عرض یک تا دو هفته به دست خواهد آورد. همچنین در یک تا دو روز اول پس از تولد، کودک شما ممکن است فقط یک تا دو پوشک خیس و یک بار در روز اجابت مزاج داشته باشد. تا زمانی که کودک شما چهار روزه شود، باید موارد زیر را داشته باشد:
- حداقل ۶ تا ۸ پوشک خیس در هر ۲۴ ساعت داشته باشد؛
- ادرار زرد روشن داشته باشد نه ادرار تیره رنگ؛
- ۱۰ تا ۱۲ بار تغذیه در ۲۴ ساعت؛
- رضایت بعد از تغذیه؛
- حداقل یک یا دو مدفوع نرم و زرد رنگ هر ۲۴ ساعت یکبار داشته باشد. ممکن است مدفوع کاملاً زرد نباشد، اما باید متوجه تغییر مدفوع از مکونیوم تیره به مدفوع شیری روشنتر شوید. نوزاد ممکن است با هر بار شیر خوردن مدفوع کند. اگر نوزاد چهار روزه یا بزرگتر شما کمتر از شش پوشک خیس در ۲۴ ساعت دارد، با پزشک اطفال یا پزشک خانواده خود تماس بگیرید.
چگونه کودکم را برای شیر دادن بیدار کنم؟
خواب زیاد برای نوزادان امری عادی و طبیعی است. کودک خود را تشویق کنید که هر یک تا سه ساعت در طول روز شیر بخورد. هنگامی که کودک شما به خوبی شیر میخورد، وزن از دست داده هنگام تولد دوباره به دست میآید و به شما کمک میکند تا حجم شیر بیشتری تولید کنید. تکنیکهای مختلفی برای بیدار کردن نوزاد خواب آلود و علاقه مند نگه داشتن او به شیردهی وجود دارد.
آرام صحبت کردن با نوزاد، شل کردن یا برداشتن پتو یا نگه داشتن او در حالت ایستاده به بیدار کردن او کمک میکند. راههای دیگر برای کمک به بیدار شدن کودک عبارتند از: تعویض پوشک کودک، مالش ملایم پاها یا دستهای کودک یا حمام کردن نوزاد.
اگر کودک شما در حین شیردهی شروع به خوابیدن کرد، سعی کنید اندامهای کودک را به آرامی ماساژ دهید. همچنین میتوانید سینه خود را به آرامی فشرده و رها کنید. فشرده سازی و رهاسازی سینه میتواند جریان شیر را افزایش دهد که کودک را به ادامه مکیدن تشویق میکند.
آیا در صورت داشتن نوک سینههای صاف یا فرو رفته میتوانم به نوزاد شیر بدهم؟
نگران نباشید زیرا در اکثر مواقع با مکیدن نوزاد این مشکل در طی چهار تا پنج روز بعد از زایمان برطرف میگردد. برای تسریع در حل این مشکل، بعد از زایمان و قبل از شیر دادن به نوزاد، نوک سینه را از قسمت هاله پستان به سمت نوک پستان ماساژ دهید و به محض اینکه نوک سینه کمی تحریک شد و حالت برجسته پیدا کرد، آن را در دهان نوزاد بگذارید. با مکیدن نوزاد به مرور نوک سینه برجسته میشود.
اگر رنگ شیر مادر تغییر کند اشکالی ندارد؟
شیر مادر صرف نظر از رنگ آن، غذای مناسبی برای نوزادان است. بسته به غذاها و ویتامینهایی که میخورید، شیر معمولی مادر میتواند مایل به آبی (شیر بدون چربی)، مایل به زرد یا دارای رنگهای دیگری باشد. آغوز، "اولین شیر مادر" اغلب رنگ زرد دارد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنم؟
به طور کلی خوب است که با پزشک در مورد روند شیردهی خود صحبت کنید بخصوص اگر در روند شیردهی مشکلی دارید که برای آن راه حلی پیدا نکردهاید، بهتر است پزشک خود را در جریان بگذارید. اگر موارد زیر شامل حال شما میشود، با پزشک خود تماس بگیرید:
- یک نقطه قرمز و دردناک روی سینه شما ظاهر شده است؛
- پفکردگی دردناک یا پُر شدن بیش از حد سینهها را تجربه میکنید؛
- تب یا احساس درد میکنید. (در این شرایط ممکن است دچار عفونت شده باشید)؛
- اگر کودک شما بدون هیچ دلیل خاصی وزن کم میکند.
چگونه شیر را ذخیره کنم؟
شیر تازه مادر را میتوان تا چهار ساعت در دمای اتاق نگه داشت. با این حال، ما به طور کلی توصیه میکنیم در اسرع وقت در یخچال قرار دهید. شیر تازه مادر را میتوانید تا پنج تا هفت روز در یخچال نگهداری کنید. اگر در این مدت استفاده نشود، ممکن است تا شش ماه در فریزر منجمد شود. شیر مادر منجمد قبلی را که بعد از شیر خوردن در شیشه باقی مانده یا در دمای اتاق بیش از دو ساعت باقی مانده است دور بریزید.
و در پایان…
شیردهی برای مادر میتواند بسیار طاقت فرسا باشد. بنابراین، این که بتوانید قبل از داشتن فرزند کوچک خود آمادگی لازم را داشته باشید و درک اولیه از شیردهی داشته باشید، میتواند بسیار مفید باشد. توصیه ما به شما این است که قبل از زایمان، در کلاسهای آموزش شیرهی شرکت کنید.
اگر پوزیشنهای مختلفی را امتحان کردهاید و هنوز موفق نشدهاید، توصیه میکنیم با یک مشاور شیردهی تماس بگیرید زیرا آنها میتوانند بهترین توصیهها را برای شیردهی به نوزاد داشته باشند. و در آخر به یاد داشته باشید، شما در سفر شیردهی خود تنها نیستید.
نویسنده مقاله : نگین محسنی
برچسب ها :
بهترین حالت های شیردهی