این مطلب از نظر علمی به تأیید دکتر فاطمه فرج زاده فلوشیپ ناباروری و IVF، از پزشکان متخصص مرکز مام رسیده است.

واکسن کرونا در بارداری

افراد باردار در صورت ابتلا به کرونا نسبت به افراد غیرباردار شدت بیشتری از این بیماری را تجربه می کنند. اگر باردار هستید، می‌توانید با در نظر گرفتن برخی نکات واکسن COVID-19 را دریافت کنید. دریافت واکسن COVID-19 در دوران بارداری می‌تواند شما را از ابتلا به حالت شدید کرونا در بارداری محافظت کند. بر اساس نحوه کار این واکسن ها در بدن، کارشناسان معتقدند که خطرساز بودن واکسن کرونا برای افراد باردار بعید به نظر می‌رسد. آزمایش‌های بالینی که ایمنی واکسن‌های COVID-19 و میزان عملکرد آن‌ها در افراد باردار را بررسی می‌کند، در دست انجام است.

مطالعات روی حیواناتی که واکسن کرونا در بارداری یا قبل از بارداری دریافت کرده‌اند، هیچگونه نگرانی در مورد ایمنی در حیوانات باردار یا نوزادان آن‌ها نشان نداده است. با این حال اطلاعات محدودی در مورد ایمنی واکسن COVID-19 برای افراد باردار در دسترس است. بنابراین اگر در مورد واکسیناسیون سوالی دارید، مشورت با پزشکتان حتما می تواند کمک کننده باشد.

اگرچه خطر ابتلا به بیماری شدید، کم است، اما افراد باردار و مادرانی که تازه زایمان کرده‌اند در مقایسه با افراد غیرباردار در معرض خطر ابتلای شدید به COVID-19 قرار دارند. بیماری شدید شامل بیماری است که نیاز به بستری شدن در بیمارستان، مراقبت‌های ویژه، دستگاه تنفسی یا وسایل خاصی برای تنفس دارد و یا بیماری هایی که منجر به مرگ می‌شوند. علاوه بر این، افراد باردار مبتلا به کووید 19 در معرض افزایش خطر تولد زودرس قرار دارند و ممکن است در مقایسه با زنان باردار بدون COVID-19 در معرض خطر دیگر پیامدهای نامطلوب بارداری باشند.

واکسن های حاوی  mRNAحاوی ویروس زنده نیستند. بنابراین باعث ابتلا به COVID-19 نمی‌شوند و درنتیجه خطر انتقال کرونا در بارداری نیز وجود ندارد. علاوه بر این، واکسن‌های حاوی mRNA با DNA فرد ارتباط برقرار نمی‌کنند و تغییرات ژنتیکی ایجاد نمی‌کنند زیرا mRNA وارد هسته‌ی سلول نمی‌شود.

برخی واکسن‌ها ناقل ویروس هستند، به این معنی که از نسخه‌ی اصلاح شده‌ی ویروس برای ورود به بدن استفاده می‌شود. واکسن‌هایی که وکتورهای ویروسی یا در واقع ناقل ویروس هستند در تمام سه ماهه‌ بارداری از جمله در یک آزمایش واکسیناسیون ابولا به افراد باردار تزریق می شود. در این آزمایشات هیچ نتیجه‌ی منفی مربوط به بارداری، از جمله پیامدهای نامطلوبی که نوزاد را تحت تأثیر قرار داده باشد، وجود ندارد. 

گزارشات اخیر نشان داده است افرادی که در طی بارداری واکسن COVID-19 mRNA دریافت کرده اند (بیشتر در سه ماهه سوم بارداری) آنتی بادی‌هایی را به جنین خود منتقل کرده‌اند که توانسته به محافظت از آن‌ها پس از تولد کمک کند.

CDC و اداره داروی فدرال (FDA) برای جمع آوری اطلاعات در مورد تزریق واکسن کرونا در بارداری سیستم نظارت مبتنی بر ایمنی در اختیار دارند و این اطلاعات را از نزدیک کنترل خواهند کرد. داده‌های اولیه از این سیستم‌ها مقدماتی اما اطمینان بخش می‌باشد. این داده‌ها هیچ گونه نگرانی در مورد ایمنی برای افراد بارداری که واکسینه شده اند یا برای نوزادان آن‌ها گزارش نکرده اند. 

اطلاعات بیشتری در رابطه با افرادی که دقیقاً قبل از بارداری و یا اوایل بارداری واکسینه شده‌اند مورد نیاز است. برای پی بردن به تأثیرات آن بر بارداری و نوزادان، به بررسی افرادی که در هر کدام از سه ماهه‌های بارداری واکسینه شده اند، خواهیم پرداخت.

به کدام یک از زنان باردار تزریق واکسن کرونا توصیه می‌شود؟

توصیه می‌شود که به همه‌ی زنان باردار همزمان با بقیه‌ی افراد، تزریق واکسن کرونا، مطابق با گروه سنی آن ها انجام شود.

پیش از این توصیه بر آن بود که زنان باردار پرخطر (برحسب میزان خطری که برایشان مشخص شده است) باید در اولویت تزریق واکسن قرار بگیرند و لازم نیست تمام زنان باردار حتما واکسن تزریق کنند.

تزریق واکسن کرونا به گروه‌های زیر از زنان باردار توصیه می‌شود:

• کسانی که دارای شرایط پزشکی پرخطر بوده و بیشتر از سایرین در معرض خطر بیماری شدید از COVID-19 هستند؛

• کارکنان بهداشت و یا مراقبت‌های پزشکی که در معرض خطر ابتلا به COVID-19 بیشتری هستند؛

• افرادی که در معرض خطر بالای ابتلا به COVID-19 قرار دارند. شامل: سن، قومیت، BMI و شرایط سلامتی زمینه ای؛

• زنان مبتلا به دیابت بارداری؛

• زنان باردار با BMI بیش از 40.

مزایا و خطرات واکسیناسیون COVID-19 در بارداری باید به صورت فرد به فرد در نظر گرفته شود.

اگر واجد شرایط واکسیناسیون در دوران بارداری هستید و تزریق آن به شما پیشنهاد شده است، تصمیم گیری در مورد واکسیناسیون در بارداری انتخاب شماست و حتما قبل از آن با پزشک یا مامای خود مشورت کنید.

آیا تزریق واکسن کرونا در زنان باردار بی‌خطر و موثر است؟

از آنجا که واکسن‌های COVID-19 در زنان باردار مورد آزمایش قرار نگرفته‌اند، نمی‌توان به طور قطعی گفت که در زنان باردار مانند سایر بزرگسالان موثر خواهد بود یا خیر؟

اما هیچ دلیلی هم وجود ندارد که فکر کنیم این واکسن در زنان باردار عوارض جانبی بیشتر و شدیدتری خواهد داشت.

واکسن ‌COVID-19 حاوی موادی نیست که برای زنان باردار یا برای نوزاد در حال رشد مضر شناخته شده باشد. مطالعات انجام شده بر روی واکسن‌ها در حیوانات برای بررسی تأثیرات آن بر بارداری، هیچ مدرکی مبنی بر آسیب رساندن واکسن به بارداری یا باروری نشان نداده است.

درگذشته نیز اثبات شده است که واکسن‌های غیر زنده در بارداری بی‌خطر هستند (به عنوان مثال: آنفولانزا و سرفه سیاه). به زنان باردار واکسن‌های غیر زنده دیگری مانند واکسن های آنفولانزا نیز ارائه می‌شود.

عوارض واکسن کرونا چیست؟

در افراد غیرباردار، واکسن COVID-19 عوارض جانبی خفیف و کوتاه مدتی مانند تب یا درد عضلانی به مدت یک یا دو روز شناخته شده است. گزارشات مربوط به عوارض جانبی جدی، مانند واکنش آلرژیک یا مشکلات لخته شدن، بسیار نادر بوده است.

در مورد لخته شدن خون، از آنجا که این عارضه‌ی جانبی بسیار نادر است، اما در هیچ خانم بارداری گزارش نشده است، بنابراین نمی‌توانیم از خطر دقیق آن در بارداری مطلع شویم.