زمان و شرایط مراجعه به پزشک

گاهی زنان نابارور دوره­‌‌های قاعدگی نامنظم داشته یا فاقد دوره‌ی قاعدگی می‌باشند. مردان نابارور نیز مشکلات هورمونی مانند تغییرات رشد مو، تغییر در عملکرد جنسی، کاهش میل جنسی یا مشکل در انزال را بروز می‌دهند. همچنین ممکن است مرد بیضه­‌‌های کوچک یا کیسه­‌‌های بیضه‌ی متورم داشته باشد.

معمولاً زوج‌ها زمانی به دکتر مراجعه می­‌کنند که طی حداقل یکسال، تلاش منظمی برای باردار شدن داشته‌اند.

در صورتی که زنان یکی ازشرایط زیر را داشته باشند، می‌­توانند زودتر به دکتر متخصص ناباروری مراجعه کنند:

• سن بین ۳۵ تا ۴۰ سال و تلاش منظم برای باردار شدن طی شش‌ماه یا بیشتر
• سن بیش از 40 سال
• دوره‌ی قاعدگی نامنظم یا عدم رخ دادن قاعدگی
• آگاهی از مشکلات باروری خود
• مبتلا به بیماری اندومتریوزیا بیماری التهاب لگن
• سابقه‌ی داشتن بیش از یک سقط جنین
• سابقه‌ی درمان سرطان
• علاقه به دانستن وضعیت باروری خود
• دیابت
• آسم
• فیبروئید

مردان نیز در صورت داشتن یکی از شرایط زیر باید سریع‌تر معاینه شوند:

• تعداد کم اسپرم یا سایر مشکلات مرتبط با اسپرم
• التهاب در کیسه‌‌‌های بیضه
• سابقه‌ی انجام وازکتومی‌‌
• سابقه‌ی جراحی کیسه‌ی بیضه یا کشاله‌ی ران 
• بیضه‌‌‌های کوچک یا مشکلاتی در عملکرد و میل جنسی
• سابقه‌ی درمان سرطان
• علاقه به دانستن وضعیت باروری خود
• دیابت
• آسم

با توجه به سن و سابقه‌ی سلامت فرد، دکتر متخصص ناباروری ارزیابی­‌‌های پزشکی لازم را پیشنهاد می‌دهد. متخصص بیماری­‌‌های زنان، مردان یا پزشک خانواده، در تشخیص اینکه مشکلی وجود دارد یا زوج‌ها برای درمان مشکلات ناباروری نیازمند متخصص هستند یا خیر راهنمایی‌های لازم را ارائه می‌دهد و فرد و همسرش را مورد معاینه و ارزیابی پزشکی قرار می­‌دهد.

فرد چه اقداماتی می­‌تواند انجام دهد؟!

• جزئیاتی در مورد سوابق اقدام­‌‌ به بارداری تهیه شود. پزشک به اطلاعاتی از جمله زمان شروع اقدام به بارداری، میزان فواصل آن و اینکه در نزدیکی اواسط چرخه (زمان تخمک‌گذاری) اقدام به بارداری کرده‌اند یا خیر، نیاز دارد.
• به همراه داشتن سوابق پزشکی. هرگونه سابقه‌ی پزشکی که فرد یا همسرش داشته‌اند، همچنین اطلاعاتی راجع به هرگونه ارزیابی یا درمان ناباروری که در گذشته انجام داده‌اند.
• تهیه کردن لیستی از داروها، ویتامین‌ها و سایر مکمل­‌‌هایی که فرد مصرف کرده است. شامل دوز دارو و اینکه چند وقت یک‌بار فرد آن‌ها را مصرف کرده است.
• تهیه کردن لیستی از سؤالات که از پزشک پرسیده می‌­شود. برای ناباروری، برخی سؤالات پایه از پزشک پرسیده می‌‌شود که عبارتند از:

• دلایل احتمالی که زوج تاکنون باردار نشده‌اند چیست؟
• چه نوع تست­‌‌هایی مورد نیاز است؟
• چه درمانی در ابتدا پیشنهاد می‌­شود؟
• عوارض جانبی مرتبط با درمان پیشنهادی چیست؟
• احتمال بارداری چندقلویی با این درمان چقدر است؟
• چند دوره باید از این درمان استفاده شود؟
• درصورتی‌که اولین درمان اثر نکند، چه راهکاری پیشنهاد داده می‌­شود؟
• آیا درمان­‌‌های ناباروری عوارض طولانی‌مدت دارند؟

آماده شدن برای پاسخگویی به سؤالات پزشک، به تعیین قدم بعدی در تشخیص یا درمان توسط پزشک کمک می‌کند.

سؤالات احتمالی که از زوج‌ها پرسیده می­‌شود عبارتند از:

• زوج‌ها چه مدتی نزدیکی بدون جلوگیری داشته‌اند؟
• چه مدتی زوج‌ها فعالانه برای باردار شدن اقدام کرده‌اند؟
• به طور معمول هر چند وقت یک‌بار نزدیکی داشته‌اند؟
• آیا از هرگونه روغنی طی نزدیکی استفاده می‌­کنند؟
• آیا زوجین سیگار می­‌کشند؟
• آیا زوجین از الکل استفاده می­‌کنند؟
• آیا زوجین داروها، رژیم مکمل‌­ها یا استروئید‌‌های آنابولیک مصرف کرده‌اند؟
• آیا زوجین سابقه‌ی درمان مشکلاتی مانند عفونت‌های جنسی منتقل‌شونده دارند؟
• آیا زوجین در معرض مواد شیمیایی، آفت‌کش­‌ها، اشعه یا سرب قرار داشته‌اند؟
• زوجین تا چه میزان در معرض استرس قرار گرفته‌اند؟
• زوجین تا چه میزان از رابطه‌ی خود رضایت دارند؟

سؤالاتی که از مردان پرسیده می­‌شود:

• در چه سنی بلوغ آغاز شده است؟
• آیا مشکلات جنسی از جمله مشکل در حفظ نعوظ، کاهش تمایل جنسی، انزال زودرس یا ناتوانی در انزال وجود داشته است؟
• آیا تاکنون فرد دیگری را باردار کرده ‌است؟
• آیا در معرض درمان سرطان قرار گرفته‌است؟
• آیا تورم در اطراف کیسه‌‌‌های بیضه یا خود بیضه دیده شده است؟
• آیا فرد، برادر مبتلا به مشکلات ناباروری داشته است؟
• آیا سابقه‌ی عفونت در بیضه‌ها، اپیدیدیم یا پروستات را داشته است؟
• آیا سابقه‌ی جراحی بیضه‌ها، پروستات یا لگن (از جمله سرطان بیضه یا سرطان روده‌ی بزرگ) را داشته است؟
• آیا تحت درمان فتق قرار گرفته است؟
• آیا وازکتومی انجام داده است؟
• آیا سابقه‌ی عفونت‌‌‌های تنفسی دارد؟
• آیا داروی خاص یا مکمل‌‌‌هایی برای ساخت ماهیچه مصرف کرده است؟

سوالاتی که از زنان پرسیده می‌شود:

• در چه سنی بالغ شده است؟
• چرخه‌ی قاعدگی به چه صورت است؟ منظم است؟
• آیا سابقه‌ی بارداری داشته است؟
• آیا تست تخمک‌گذاری انجام داده است؟ برای چند چرخه؟
• رژیم غذایی روزانه‌ی وی چگونه است؟
• آیا منظم ورزش می‌کند؟
• آیا اخیراً تغییری در وزن بدن مشاهده کرده است؟