علت و درمان واژینیسموس (درد و ترس شدید از نزدیکی)

واژینیسموس چیست؟ واژینیسموس انقباض غیرارادی واژن است. بعضی زنان در شروع رابطه جنسی، حین استفاده از تامپون یا هنگام معاینه لگن، آن را تجربه می‌کنند. واژینیسموس می‌تواند مقاربت را دردناک کند (دیسپارونی) و یا غیرممکن کند. واژینیسموس در زنان در اواخر نوجوانی تا اوایل 30 سالگی شایع‌تر است. کگل، گشادکننده‌های واژن و درمان شناختی رفتاری (CBT) می‌توانند به آرامش عضلات و توقف اسپاسم کمک کنند.

علائم واژینیسموس

واژینیسموس یک واکنش غیرارادی است که کنترلی روی آن ندارید. علائم واژینیسموس عبارتند از:

• ناراحتی یا درد در هنگام دخول وسایل بهداشتی یا پزشکی به واژن.
• ناتوانی در رابطه جنسی یا معاینه لگن به دلیل اسپاسم یا درد عضلانی واژن.
• مقاربت دردناک.
• از دست دادن میل جنسی.

در صورت داشتن رابطه جنسی دردناک یا درد هنگام قرار دادن تامپون، باید متوجه باشید که این احساسات طبیعی نیستند و لازم است که به پزشک مراجعه کنید. البته هرچند واژینیسموس لزوماً بر توانایی شما برای برانگیختگی و لذت بردن از سایر انواع تماس جنسی تأثیر نمی‌گذارد، اما می‌تواند دخول را غیرممکن یا دردناک کند.

عوارض واژینیسموس

رابطه جنسی یکی از مهم‌ترین بخش‌های یک ازدواج و یک رابط عاطفی است. واژینیسموس می‌تواند بر زندگی جنسی و روابط شما با همسرتان تأثیر بگذارد. همچنین نداشتن یک رابطه جنسی سالم و پرشور می‌تواند بر سلامت روان شما تأثیر بگذارد و منجر به افزایش اضطراب شود. اگر در تلاش برای باردار شدن هستید، واژینیسموس ممکن است باردار شدن را دشوارتر کند.

انواع واژینیسموس

دو نوع اصلی واژینیسموس وجود دارد. که در این بخش از مقاله به هر کدام می‌پردازیم.

واژینیسموس اولیه

زمانی است که فرد هر بار که چیزی وارد واژنش می‌شود، از جمله آلت تناسلی درد احساس می‌کند. اگر هرگز نتوانسته چیزی را وارد واژن خود کند به آن واژینیسموس مادام العمر نیز می‌گویند. علائم واژینیسموس ممکن است در اواخر سال7های نوجوانی یا اوایل بزرگسالی زمانی که فرد برای اولین بار رابطه جنسی برقرار می‌کند ظاهر شود.

این عارضه همچنین می‌تواند اولین باری که فرد سعی می‌کند تامپون را وارد کند یا معاینه لگنی در مطب پزشک انجام دهد، رخ دهد.

واژینیسموس ثانویه

زمانی است که یک زن قبلاً بدون درد رابطه جنسی داشته است، اما بعد از آن دشوار یا غیرممکن می شود. به آن واژینیسموس اکتسابی نیز می‌گویند. برخی از زنان در اواخر عمر دچار واژینیسموس می‌شوند. اسپاسم یا ناراحتی ممکن است هر زمان که نفوذ در واژن وجود داشته باشد رخ دهد. یا ممکن است آن‌ها را فقط در زمان‌های خاصی مانند معاینه واژن یا لگن داشته باشند.

علت واژینیسموس

محققان مطمئن نیستند که چرا برخی افراد واژینیسموس را تجربه می‌کنند. این مشکل می‌تواند باعث مشکلات جسمی، روانی و جنسی شود. عفونت‌های مثانه، عفونت‌های ادراری و عفونت‌های قارچی می‌توانند درد واژینیسموس را بدتر کنند.

عواملی که ممکن است سبب واژینیسموس شود عبارت است از:

• اختلالات اضطرابی.
• یک معاینه پزشکی ناخوشایند یا تجربه دشوار زایمان، مانند پارگی واژن.
• جراحی قبلی.
• باور داشتن به اینکه رابطه جنسی شرم آور یا اشتباه است.
• ترس از رابطه جنسی یا احساسات منفی در مورد رابطه جنسی، شاید به دلیل سوء استفاده جنسی در گذشته، تجاوز جنسی یا تروما.

چه شرایطی شبیه واژینیسموس است؟

مشکلات زیر می توانند علائمی مشابه واژینیسموس ایجاد کنند:

آتروفی واژن

آتروفی واژن در واقع همان خشکی واژن و نازک شدن پوشش واژن است که به دلیل یائسگی و کمبود هورمون استروژن اتفاق می‌افتد.

وستیبولیت ولوار

این وضعیت باعث ایجاد رابطه جنسی دردناک (دیسپارونی) می‌شود. افراد ممکن است همیشه در اثر دخول اولیه درد داشته باشند.

تشخیص واژینیسموس

پزشک شما در مورد علائم و سابقه پزشکی و جنسی شما می پرسد. معاینه لگن می تواند به رد سایر مشکلات (عفونت واژینال، خشکی واژن، زخم) یا تایید وجود اسپاسم عضلانی کمک کند. پزشک شما ممکن است قبل از معاینه از یک کرم بیحس کننده موضعی در قسمت بیرونی واژن استفاده کند تا این روند برای شما راحت‌تر شود.

درمان واژینیسموس

درمان‌های واژینیسموس بر کاهش اسپاسم ماهیچه‌های واژن و کف لگن شما تمرکز دارد که باعث ریلکس شدن آن‌ها می‌شود. همچنین اضطراب یا ترس‌هایی را که به تشدید واژینیسموس کمک می‌کنند، برطرف می‌کنند.
پزشک شما ممکن است یک یا چند مورد از این درمان ها را توصیه کند. این درمان‌ها شامل موارد زیر است.

درمان موضعی

لیدوکائین موضعی یا کرم‌های ترکیبی ممکن است به کاهش درد در زمان رابطه جنسی، مرتبط با این بیماری کمک کند.

فیزیوتراپی کف لگن

واژینیسموس به علت انقباض عضلات کف لگن رخ می‌دهد. یک فیزیوتراپ به شما یاد می‌کند که یاد بگیرید چگونه عضلات کف لگن خود را شل کنید.

تمرینات کف لگن

تمرینات کگل انقباض و رهاسازی برای به دست آوردن کنترل عضلات واژن

دیلاتور یا گشادکننده واژن

گشادکننده‌های واژن دستگاه‌هایی لوله‌ای شکل هستند که در اندازه‌های مختلف وجود دارند. هدف اصلی آنها کشش واژن است. افراد مبتلا به واژینیسموس از گشادکننده‌ها استفاده می‌کنند تا حساسیت کمتری نسبت به دخول در واژن داشته باشند. پزشک شما ممکن است توصیه کند ابتدا از کرم بی حس کننده موضعی در قسمت بیرونی واژن استفاده کنید تا کار گذاشتن آن آسان تر شود.

درمان شناختی رفتاری (CBT)

CBT به شما کمک می کند تا درک کنید که چگونه افکار شما بر احساسات و رفتارهای شما تأثیر می گذارد. این یک درمان موثر برای اضطراب، افسردگی و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) است.

سکس درمانی

درمانگران جنسی آموزش دیده با افراد و زوج ها کار می کنند تا به آنها کمک کنند تا دوباره از روابط جنسی خود لذت ببرند.

بوتاکس برای واژینیسموس

بوتاکس (سم بوتولینوم) را می توان به عضلات تحت تاثیر واژینیسموس برای درمان این بیماری تزریق کرد. تزریق بوتاکس به واژن  با شل کردن و فلج کردن موثر عضلات و جلوگیری از انقباض آنها به درمان واژینیسموس کمک می کند. بوتاکس اغلب با سایر روش‌های درمانی مانند گشادکننده‌ها ترکیب می‌شود.

جلوگیری از واژینیسموس

ما نمیدانیم چه چیزی باعث ایجاد واژینیسموس در برخی افراد می‌شود. همچنین هیچ راه شناخته شده ای برای جلوگیری از آن وجود ندارد.

چه زمان به پزشک مراجعه کنیم؟

هر گاه حس کردید نسبت به ورود جسم خارجی (آلت، انگشت، وسیله معاینه، تامپون، اپلیکاتور کرم واژینال) به واژن دچار حساسیت شده اید باید به پزشک مراجعه کنید. اگر در مورد واژینیسموس به پزشک مراجعه کنید، از شما در مورد علائم تان سوال می پرسد و ممکن است برای رد سایر علل، مانند عفونت از شما بخواهد معاینه واژینال انجام دهد. معاینه معمولاً بسیار سریع است اما برای حمایت روانی، می‌توانید همراه با فردی که به او اعتماد دارید به پزشک مراجعه کنید.

کلام آخر

بسیاری از افراد مبتلا به واژینیسموس پس از درمان دیگر این مشکل را تجربه نمی کنند. اما درمان موفقیت آمیز زمان می برد، بنابراین باید صبور باشید. به یاد داشته باشید که با انجام کارهای دیگری که باعث واژینیسموس نمی شوند، می توان تعاملات جنسی رضایت بخش و لذت بخشی داشت.

واژینیسموس یا درد در نزدیکی حالتی است که معاینات زنانه و حتی استفاده از تامپون باعث درد می شود (البته اگر مانع انجام شدن این موارد نشود).

شما می‌توانید برای خواندن مقالات بیشتر به مجله اینترنتی مام مراجعه کنید، همچنین برای رزرو نوبت و مشاوره حضوری با متخصصین ما، به مرکز مام مراجعه کنید.