سوزش سر دل در بارداری

سؤال متداول بسیاری از زنان باردار این است که علت سوزش معده در بارداری بعد از خوردن غذا چیست، آیا این مشکل در بارداری طبیعی است، برای درمان سوزش معده در بارداری چه باید کرد؟ و نیز دلیل و علائم سوزش سردل در بارداری چیست؟ 
بسیاری از زنان سوزش سر دل در بارداری را تجربه می‌کنند که امری عادی و بی‌خطر بوده، اما می‌تواند دردناک نیز باشد. سوزش سر معده در بارداری احساس سوزشی است که اغلب از پایین قفسه‌‌ی سینه تا زیر گلو گسترش می‌یابد. درد معده در اوایل بارداری و در طول بارداری ممکن است وجود داشته باشد. این اتفاق زمانی می‌افتد که اسید معده شما به سمت بالا حرکت می‌کند و وارد مری و گلوی شما می‌شود و احساس طعم ترشی یا تلخی به شما دست می‌دهد.

علت سوزش سردل در بارداری

تغییرات هورمونی و فیزیکی بدن شما در دوران بارداری می‌تواند به صورت موقتی باعث سوزش سرِ دل و ریفلاکس (برگشت اسید) معده گردد.
افزایش هورمون پروژسترون در زمان بارداری باعث شل شدن عضلات صاف رحم می‌گردد، این هورمون همچنین باعث شل شدن دریچه‌ای که مری را از معده جدا می‌کند، می‌شود. این عامل اجازه می‌دهد که اسید معده به مری نفوذ یافته و باعث احساس سوزش شود و همچنین پروژسترون، انقباضات موج‌مانند معده‌ی شما را کاهش می‌دهد در نتیجه هضم غذا کُند و اسید معده بیش از حد ترشح می‌شود.
احساس سوزش سرِ دل از هفته 30 بارداری تا هفته 36 بارداری بیشتر می‌شود. 

زمانی که رحم بزرگ شما که تقریبا تمام حفره شکم شما را فرا گرفته است، به معده‌ی شما فشار وارد می‌کند و آن را به سمت بالا هل می‌دهد اسید معده به داخل مری وارد شده و شما در گلوی خود احساس سوزش می‌کنید.

آیا سوزش معده در بارداری طبیعی است؟ چه زمان متوقف خواهد شد؟

سوزش سرِ دل یک مسئله عادی است و زمانی‌که شما باردار هستید به خصوص از اواسط بارداری تا اواخر بارداری ایجاد می‌گردد. حدود یک سوم زنان باردار سوزش سردل را در سه‌ ماهه‌ اول تجربه می‌کنند و در سه‌ ماهه‌ سوم به میزان دو سوم در زنان باردار افزایش می‌یابد. نگران ادامه‌ی سوزش سرِ دل بعد از تولد کودک خود نباشید، چرا که این علائم یک‌باره بعد از زایمان ناپدید می‌شوند.

آیا سوزش سر دل در بارداری می‌تواند دلیل دیگری داشته باشد؟

درد سوزش معمولا به سمت بالا از استخوان جناغ تا گلوی شما گسترش می‌یابد.
اگر درد شدید در بالای شکم خود و زیر دنده‌ها دارید احتمالا می‌تواند نشانه‌ای از پره‌اکلامپسی باشد. اگر از دردتان مطمئن نیستید با ماما یا پزشکتان مشورت نمایید؛
در صورتی که درد در سمت راست و بالای شکم است و احساس کسالت دارید امکان یک مشکل کبدی مربوط به بارداری یا یک مشکل گوارشی غیر مرتبط با حاملگی مانند زخم گوارشی وجود دارد؛
اگر شما مشکلاتی مانند اختلال در بلع، از دست دادن وزن و یا علائم دیگری که در بالا ذکر شده اس را دارید و نگران هستید با پزشک یا مامای خود مشورت نمایید.

آیا راهکاری برای کاهش سوزش سر دل در بارداری وجود دارد؟

عمده‌ترین محرک‌ها برای ایجاد سوزش سر دل خوردن، دراز کشیدن و خم شدن بیش از حد است. اگر فعالیتی سوزش سر دل شما را بدتر می‌کند سعی کنید از آن اجتناب کنید. اگرچه شما قادر به از بین بردن سوزش سر دل خود به طور کامل نیستید، اما برخی از موارد زیر می‌تواند باعث تسکین سوزش و به عنوان درمان سوزش معده در بارداری برای شما مفید واقع شوند.

کنترل مصرف سیگار در بارداری
اگر سیگار می‌کشید، آن را ترک کنید. مصرف سیگار در بارداری باعث شل شدن دریچه‌ی بین معده و مری می‌گردد و به احتمال زیاد ریفلاکس اسید اتفاق می‌افتد، هم‌چنین سیگار کشیدن برای جنین بسیار خطرناک است؛

کنترل افزایش وزن در بارداری
افزایش وزن در بارداری خود را کنترل نمایید. افزایش وزن دوران بارداری باید تدریجی و متوسط باشد تا اعمال فشار به دستگاه گوارش به حداقل برسد. اضافه ‌وزن می‌تواند سوزش سر دل در بارداری را بدتر کند؛

کاهش مصرف فلفل در بارداری
بعضی غذاها می‌تواند سوزش سر دل را تشدید کند، مانند غذاهای با چاشنی تند، کافئین (شل شدن دریچه‌ی مری)، الکل، غذاهای چرب، همه نوع مرکبات (در صورت امکان آب آن باشد و از نوع کم‌اسید) و نعنای فلفلی. سعی کنید مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی را انتخاب کنید که به آسانی هضم می‌شوند؛

از نوشیدن مایعات قبل و بعد از غذا اجتناب کنید. 

سعی کنید زمانی که مشغول غذا خوردن هستید مایعات ننوشید یا کم بنوشید. مخلوط شدن مایعات با غذا باعث اتساع معده می‌گردد و در نتیجه سوزش سر دل پیدا خواهید کر؛
حجم غذا را کم کنید و تعداد دفعات غذا را بیشتر کنید. شش وعده‌ی غذایی کوچک راه‌حل مناسبی برای کاهش سوزش سر دل و نفخ می‌باشد.کم غذا خوردن باعث می‌شود اسید معده‌ی کمتری ساخته شده و غذا اسید معده را خنثی کند؛

بین صرف غذا و خواب خود سه ساعت فاصله بگذارید.
بین صرف غذا و خواب خود سه ساعت فاصله بگذارید و موقع خوابیدن سر خود را به وسیله‌ی بالش بالاتر از سطح بدن قرار دهید. این مسئله کمک می‌کند تا اسید معده در جای خود باقی بماند. لباس‌های گشاد و راحت بپوشید. لباس‌های تنگ باعث فشار به معده و افزایش سوزش سر دل می‌شوند؛

نشستن
به طرز نشستن خود توجه کنید. اطمینان حاصل کنید که موقع غذا خوردن صاف می‌نشینید. حداقل تا یک ساعت بعد از غذا خوردن دراز نکشید و دولا نشوید. هنگامی که مجبور به خم شدن شدید، به جای این‌که از کمر خم شوید، زانوها را خم کنید و با زانو بنشینید.

جویدن در بارداری
خوب و زیاد بجوید. جویدن اولین مرحله در روند گوارش بوده و اغلب در غذا خوردن از آن غفلت می‌کنیم. در صورت خوب جویدن غذا کار معده کمتر می‌شود. زمانی که تند تند غذا می‌خورید اغلب همراه با غذا هوا می‌بلعید؛

کنترل مصرف دارو در بارداری
بعضی داروها می‌توانند سوزش سر دل را بدتر کنند، مثل داروهای ضدافسردگی و داروهای مُسکن. اگر در مورد داروهای خود نگران هستید با پزشک خود مشورت نمایید.

درمان‌ سوزش معده در بارداری

1ـ جویدن آدامس بعد از غذا می‌تواند به کاهش اسید بیش از حد کمک کند (افزایش بزاق می‌تواند اسید را در مری خنثی کند و یکی از روش های درمان سوزش سر دل می باشد)؛
2ـ داروهای آنتی‌اسید حاوی کلسیم؛ از مصرف داروهای حاوی سدیم یا بی‌کربنات سدیم اجتناب کنید؛
3ـ مسدودکننده‌ها؛ اگر سوزش سر دل شما ماندگار باشد، ممکن است پزشکتان از داروهای ضد سوزش سر دل که تولید اسید را کنترل می‌کنند استفاده نماید. مانند مهارکننده‌های پمپ پروتون یا مسدودکننده‌ی  آن‌ها به طور کلی در حاملگی بی‌خطر هستند.
4ـ اگر شما می‌خواهید از درمان بیش از حد جلوگیری نمایید، می‌توانید از راه‌حل‌های سنتی برای تسکین سوزش سر دل در حاملگی استفاده کنید، مانند بادام که کلسیم خوبی دارد و هم‌چنین برای افزایش حرکات معده مفید است. یک قاشق غذاخوری عسل را در شیر گرم حل کنید و بنوشید. برخی می‌گویند لبنیات کمک‌کننده هستند و برخی مخالف مصرف آن هستند (در صورت مصرف حداقل کلسیم دریافت می‌کنید).

شما باید مطمئن باشید که درمان‌ها برای شما ایمن و بی‌خطر بوده و مناسب برای علائم شما باشند. برخی از داروهای سوزش سر دل در بارداری ممکن است برای شما عوارضی در پی داشته باشد. هر کدام که برای شما تجویز شد از دوز توصیه شده تجاوز نکنید.
اگر در معرض فشارخون بالا یا پره اکلامپسی هستید، از مصرف داروهای سوزش سر دل  اجتناب کنید.
اگر قرص آهن مصرف می‌کنید ممکن است به آنتی‌اسید احتیاج داشته باشید، اما به دلیل این‌که آنتی‌اسیدها می‌توانند با جذب آهن تداخل داشته باشند، بهتر است آن‌ها را دو ساعت پس از مصرف قرص آهن استفاده نمایید.
اگر رفلکس اسیدتان بیش از دو بار در هفته رخ می‌دهد و یا بعد از دو هفته پس از درمان سوزش‌تان تسکین پیدا نکرد، ممکن است نیاز به تغییر شیوه‌ی زندگی یا داروی تجویز شده داشته باشید. بنابراین با پزشک متخصص مشورت نمایید تا تشخیص و درمان برای شما انجام شود.