فارسی
العربیهمجله مام - به روزترین مقالات در حوزه باروری و درمان ناباروری
مشاهده فهرست مطالب بارداری
افزایش فشار خون در بارداری
افزایش فشار خون بارداری یا فشار خون بالای ناشی از بارداری (PIH) شامل موارد زیر است:
- افزایش فشار خون به 90/ 140 میلی‌متر جیوه در پایان سه‌ماهه‌ی دوم یا شروع سه‌ماهه‌ی سوم بارداری (بعد از هفته‌ی20)
- افزایش فشار خون بدون ایجاد پروتئینوری (دفع پروتئین در ادرار)
- افزایش فشار خون بدون علایم پره‌اکلامپسی (مسمومیت بارداری)
هیپرتانسیون (فشار خون بارداری) در ۸ تا ۱۰ درصد از بارداری‌ها مشاهده می‌شود. اکثر خانم‌های باردار که به فشار خون ناشی از بارداری مبتلا شده‌اند، از قبل دارای فشار خون اولیه هستند.
بسته به مدت، زمان و چگونگی ایجاد، فشار خون بارداری بر سلامتی مادر و جنین اثر می‌گذارد. به طوری که اگر خانم‌های باردار در اوایل بارداری خود دچار افزایش شدید فشار خون شوند، ریسک ایجاد سایر اختلالات افزایش پیدا می‌کند. اما در خانم‌های باردار مبتلا به افزایش خفیف فشار خون در هفته‌ی 37 بارداری و بعد از آن، افزایش فشار خون در آن‌ها مشاهده نمی‌شود و فشار خون خفیف بعد از اتمام بارداری از بین می‌رود. هرچند در بعضی افراد در صورت عدم کنترل فشار خون بارداری پره‌اکلامپسی قبل از هفته‌ی 30 بارداری ایجاد می‌شود.
بالا رفتن فشار خون در بارداری چه عوارضی دارد؟
در افزایش شدید فشار خون بارداری، خطر ایجاد عوارض بارداری افزایش پیدا می‌کند، مانند:
- محدودیت رشد داخل رحمی
- تولد زودرس
- جدا شدن زودرس جفت
- مرگ نوزاد قبل از اتمام بارداری
فشار خون بالا در بارداری چه زمانی خطرناک می‌شود؟
در خانم‌های باردار احتمال ایجاد فشار خون بارداری در شرایط زیر افزایش پیدا می‌کند:
- بارداری اول
- اضافه‌وزن
- سن بارداری بیش از 40 سالگی
- وجود سابقه‌ی فامیلی فشار خون بالا و پره‌اکلامپسی
- اختلالات کلیوی
- دیابت ملیتوس
- بارداری‌های دوقلویی و چندقلویی
- مصرف دخانیات
چگونه فشار خون در بارداری را تشخیص دهیم؟
فشار خون بالا بر جریان خون در جفت اثر می‌گذارد. پزشک معالج در صورت مشاهده‌ی فشار خون بالا در بارداری، درخواست سونوگرافی می‌کند تا رشد جنین و میزان مایع آمنیوتیک را بررسی کند. در برخی موارد هم‌زمان درخواست بیوفیزیکال پروفایل نیز می‌شود تا وضعیت نوزاد (ضربان قلب، تون عضلانی، تنفس، میزان مایع آمنیوتیک و حرکت) ارزیابی شود. در موارد خاص برای مثال تأخیر در رشد جنین درخواست سونوگرافی داپلر برای بررسی جریان خون جنین داده می‌شود.
علاوه بر نکات بالا موارد زیر نیز بررسی می‌شوند:
- انجام آزمایش خون هفتگی
- بررسی پروتئین در ادرار 24 ساعته
- اندازه‌گیری فشار خون 2 بار در هفته
درمان فشار خون بالا در بارداری چیست؟
در صورت افزایش خفیف فشار خون، خانم باردار چند روز در بیمارستان تحت کنترل قرار می‌گیرد. در صورت بررسی و مشاهده‌ی وضعیت مناسب جنین و مادر، می‌توانند ترخیص شوند و در این شرایط تا زمان اتمام بارداری خانم باردار باید فعالیت کمتری داشته باشد و به صورت مکرر فشار خون، پروتئین موجود در ادرار و وضعیت او تحت کنترل باشد. به علاوه، حرکت جنین نیز توسط مادر باید مورد بررسی قرار گیرد.
اما اگر فشار خون بارداری به شدت (فشار خون بیش از 110/160) افزایش پیدا کند، برای کاهش فشار خون دارو تجویز می‌شود و مادر تا زمان اتمام بارداری در بیمارستان بستری می‌شود. در صورت عدم اتمام هفته‌ی 34 بارداری مصرف کورتیکواستروئیدها برای تسریع بلوغ ریه و ارگان‌های دیگر جنین مورد استفاده قرار می‌گیرد و در شرایط وخیم‌تر، اگرچه رشد مناسبی برای جنین داخل رحم صورت نگرفته باشد و یا هفته‌ی 37 بارداری به اتمام رسیده باشد، باید سزارین صورت گیرد و یا این‌که مادر باید تا زمان بلوغ بیشتر جنین، در بیمارستان بستری شود.
نویسنده مقاله : سمیه محمودی
منابع:
