این مطلب از لحاظ علمی مورد تایید دکتر احسان اطرج متخصص اورولوژی و فلوشیپ آندرولوژی رسیده است.

تست DFI (بررسی میزان شکست DNA اسپرم) روشی برای بررسی ناباروری در مردان

تست DFI آزمایشی است که برای بررسی ناباروری مردان به کار می رود که در آن میزان شکست DNA اسپرم مشخص می شود. در واقع به زبان ساده کاربرد تست DFI، در بررسی میزان قطعه قطعه شدن DNA اسپرم می باشد

علل ناباروری مردان حدود %20 از کل موارد ناباروری را شامل می شود اما هنگامی که با عوامل زنانه ترکیب شوند، در حدود 30 تا 40 درصد موارد نقش دارند. تا به امروز، ارزیابی ناباروری مردان، بر اساس استانداردهای سازمان بهداشت جهانی (WHO)، شامل بررسی تعداد کل اسپرم، تحرک و مورفولوژی می باشد. از این میان، مورفولوژی غیر طبیعی اسپرم نه تنها بر میزان لقاح موفقیت آمیز و میزان بارداری در هر چرخه موثر است بلکه خطر سقط جنین را افزایش می دهد، حتی اگر انتقال جنین از طریق روش های کمک باروری موفقیت آمیز باشد.

در حقیقت، در بسیاری از موارد، ناباروری مردان به علت نقص در DNA اسپرم ایجاد می شود، که تجزیه و تحلیل کیفیت مایع منی (آزمایش اسپرموگرام) هنوز قادر به تشخیص آن نیست. بنابراین برای پیش بینی ناباروری مردان باید بررسی میزان شکست DNA اسپرم یا همان تست DFI انجام گیرد که از ارزش تشخیصی و پیش آگهی بهتری نسبت به پارامترهای معمول مایع منی برخوردار می باشد. 

اخیراً، مطالعات بسیاری نشان داده اند که یکپارچگی DNA برای لقاح تخمک ها ضروری است و نشانگر باروری مردان است و همچنین میزان آسیب DNA اسپرم در مردان مشكوك به ناباروری در مقایسه با مردان بارور بیشتر گزارش شده است. در واقع در تست DFI با استفاده از روش های مختلف مانند TUNEL، SCSA و SCD میزان قطعه قطعه شدن یا شکست DNA اندازه گیری و بررسی می شود.

علل شکست DNA اسپرم 

ناباروری با عامل مردانه کاملا متداول است زیرا 30 تا 50٪ موارد ناباروری مردان به دلیل مشکلات اسپرم رخ می دهد. قطعه قطعه شدن بالای DNA اسپرم یکی از دلایل ناباروری مردان محسوب می شود و عوامل زیادی می توانند باعث قطعه قطعه شدن و آسیب به DNA اسپرم شوند که می توانند ناشی از سرطان، عفونت، مصرف مواد مخدر، تب بالا، بالا رفتن دمای بیضه، آلودگی هوا، استعمال سیگار، مصرف الکل، استرس، رژیم غذایی نادرست، آلاينده هاي محيطی و شغلي، واریکوسل و افزایش سن باشند که با بررسی میزان شکست DNA اسپرم می توان بهترین گزینه درمانی را به زوج ‌های نابارور معرفی کرد و شانس بچه دار شدن را افزایش داد.

تفسیر تست DFI:

تفسیر تستDFI  و در نتیجه آن درمان شکست DNA اسپرم به انتخاب بهترین درمان ناباروری کمک می‌کند و احتمال موفقیت در روش های کمک باروری را افزایش میدهد. تفسیر تست DFI به این صورت انجام می گیرد: 

• میزان DFI  کمتر از 15 درصد: وضعیت DNA اسپرم عالی است؛

• میزان DFI 15 تا 25 درصد: وضعیت DNA اسپرم در محدوده طبیعی است؛

• میزان DFI  25 تا 50 درصد: وضعیت DNA اسپرم ضعیف است؛

• میزان DFI بیشتر از 50 درصد: وضعیت DNA اسپرم بسیار ضعیف است.

تست DFI در چه مواردی توصیه می شود؟

از موارد کاربرد تست DFI یا بررسی میزان شکست DNA اسپرم، می توان به آیتم های زیر اشاره کرد:

• تست DFI یکی از پارامترهایی است که در ناباروری های بدون دلیل بررسی می گردد؛

• همچنین در بررسی علل متوقف شدن رشد جنین از این تست استفاده می شود؛

• یکی دیگر از موارد کاربرد تست DFI، هنگامی است که رشد ضعیف جنین وجود دارد؛

• در زمان شکست مکرر روش های کمک باروری مانند IVF / ICSI نیز از تست DFI استفاده می شود؛

• همچنین بررسی علل سقط مکرر جنین از دیگر موارد کاربرد تست DFI می باشد؛

• سن بالای آقا؛

• وجود واریکوسل؛

• وجود پارامترهای غیرطبیعی در آزمایش آنالیز اسپرم علی الخصوص مورفولوژی اسپرم؛

• و همچنین قرار گرفتن در معرض مواد مضر، از دیگر موارد کاربرد تست DFI می باشند.

درمان شکست DNA اسپرم

برای درمان شکست DND اسپرم، عوامل مختلفی تاثیر گذارند که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.

• تجویز دارو در صورت وجود عفونت یا تب بالا یکی از روش های درمان شکست DNA اسپرم می باشد؛

• از دیگر اقداماتی که برای درمان شکست DNA اسپرم انجام می گیرد، اصلاح سبک زندگی می باشد که شامل موارد زیر است: 

-ترک مواد مخدر، سیگار و الکل

-کاهش استرس

-ترک شغل های در محیط گرم یا نشسته

-داشتن رژیم غذایی سالم و مصرف غذاهای تازه به ویژه آنتی اکسیدان ها یا ویتامین C و E؛

• درمان واریکوسل در صورت وجود نیز در درمان شکست DNA اسپرم مؤثر می باشد؛

• جایگزین کردن روش های کمک باروری هدفمند‎تر یعنی ICSI یا میکرو اینجکشن به جای IVF نیز یکی دیگر از روش های درمان می باشد.