مجله مام - به روزترین مقالات در حوزه باروری و درمان ناباروری
مشاهده فهرست مطالب

چرا باید تخمک فریز کنیم؟
تبلیغات، سابقه طولانی در تحت تاثیر قرار دادن افراد با وعدههای خارق العاده دارد. از کرم کاملی که چین و چروکهای صورت را حتی قبل از شکلگیری از بین میبرد تا ابزار تمرینی که در عرض چند روز کل بدن شما را تقویت میکند. مشکلاتی که نمیدانستیم داریم و راهحلهایی که برای حل آنها به ما ارائه میشود! اخیرا پیامهای اضطرابآوری در مورد باروری به زنان جوانی که هنوز تصمیمی در مورد اینکه چه زمانی میخواهند مادر شوند نگرفتهاند، داده میشود. از زنان خواسته میشود تا زمانی که جوان هستند، تخمکهای خود را فریز کنند و منتظر نمانند تا تاریخ انقضای تخمکهایشان تمام شود.
فریز تخمک فرآیندی است که طی آن تخمکهای بالغ و با کیفیت از تخمدان خارج شده و در محیط آزمایشگاه به صورت فریز شده نگهداری میشوند تا کیفیتشان حفظ شود. اما آیا واقعا برای حفظ ﺑﺎروری در آﯾﻨﺪه به فریز تخمک احتیاج است؟ دلایل فریز تخمک چیست؟ چه کسانی باید تخمکهایشان را فریز کنند؟ در ادامه به این موضوع خواهیم پرداخت.
چرا به فریز تخمک نیاز است؟
زنان با حدود ۱ تا ۲ میلیون تخمک متولد میشوند اما این تعداد تخمک همیشه همراه ما نخواهد بود و علت فریز تخمک دقیقا همین مسئله است. اگرچه سیستم تولید مثل افراد متفاوت است ولی به طور معمول ذخایر تخمک و کیفیت آن به مرور زمان کاهش مییابد. این کاهش ابتدا به تدریج و سپس از حدود ۳۵ سالگی به بعد شدت بیشتری پیدا میکند.
پس با افزایش سن تخمک کافی و با کیفیتی برای بارداری در دسترس نخواهد بود. این بدان معناست که روش کمک باروری فریز تخمک میتواند ارزشمند باشد و ﺿﺮورت فریز ﺗﺨﻤﮏ در ﺟﻮاﻧﯽ را نشان میدهد.
فریز تخمک چیست و چگونه انجام میشود؟
فریز تخمک شامل برداشت تعدادی از تخمکهای یک زن و انجماد آنها است تا بتواند در آینده از طریق لقاح آزمایشگاهی (IVF) با تخمکهای خودش اقدام به بارداری کند. اگر تصمیم بگیرید که تخمکهای خود را فریز کنید، ۱۰ تا ۱2 روز تحت تزریق هورمون قرار میگیرید تا تخمدانهای شما تحریک شوند و تعداد بیشتری از تخمکها رشد کنند. بعد از مصرف داروها، پزشک با استفاده از سونوگرافی و آزمایش خون، رشد تخمکها را بررسی خواهد کرد تا مشخص شود که زمان مناسبی برای خارج کردن تخمکها از تخمدان است یا نه. هنگامی که تخمکهای شما آماده شد، پزشک آنها را از طریق واژن در یک مرکز جراحی در حالی که شما تحت بیهوشی هستید، بازیابی میکند و تخمکها فورا منجمد میشوند.
دلایل اصلی فریز کردن تخمک
فرآیند فریز تخمک در ابتدا به عنوان راهی برای حفظ باروری قبل از انجام درمانهای پزشکی مانند شیمی درمانی که میتواند منجر به ناباروری شود استفاده میشد. اما امروزه زنان به دلایل مختلفی تخمکهای خود را فریز میکنند تا به آنها اجازه دهند تشکیل خانواده را به تاخیر بیندازند و بر کاهش باروری ناشی از سن غلبه کنند. از جمله دﻻیل اﺻﻠﯽ فریز ﮐﺮدن ﺗﺨﻤﮏ میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خانمهایی که قصد جراحی تخمدان دارند؛
- خانمهایی که به بیماریهایی مانند سندرم ترنر و سندرم ایکس شکننده مبتلا هستند که میتواند منجر به نارسایی زودرس تخمدانها شود؛
- خانمهایی که دچار بیماریهای مربوط به تخمدان مثل اندومتریوز هستند؛
- خانمهایی که هنوز ازدواج نکردند؛
- خانمهایی که به دلایل مختلف مانند تحصیل، کار یا دلایل شخصی تمایل دارند تا بارداری خود را به تاخیر بیاندازند.
مزایای فریز تخمک
در کنار دﻻیل پزشکی ﺑﺮای فریز ﺗﺨﻤﮏ، فشار اجتماعی برای یافتن شریک زندگی و تشکیل خانواده میتواند برای بسیاری از زنان بسیار استرسزا باشد. انجماد تخمک به تسکین این عجله برای آرام شدن کمک میکند و باعث میشود در رابطه با جستجوی شریک زندگی احساس آرامش بیشتری داشته باشند. همچنین خیلی از زنان احساس میکنند باردار شدن زیر ۳۵ سال روی شغل آنها یا پیشرفت تحصلیلشان تأثیر میگذارد. بنابراین، بسیاری از زنان به دلایل حرفهای تصمیم میگیرند که تشکیل خانواده و فرزندآوری را به تعویق بیندازند.
از طرفی داشتن فرزند و بزرگ کردن کودک پرهزینه است و این مسئله مزیت بزرگ دیگری است که زنان از روش ﻫﺎی ﺣﻔﻆ ﺑﺎروری کمک بگیرند و تخمکهای خود را فریز کنند تا زمان بیشتری برای پس انداز داشته باشند. آماده شدن برای مسئولیت مادری از دیگر ﻣﺰاﯾﺎی فریز ﺗﺨﻤﮏ است. داشتن فرزند مسئولیت بزرگی هستند، بنابراین فراتر از داشتن نظم مالی، مهم است که از نظر عاطفی برای برداشتن این قدم احساس آمادگی کنید. برخی از زنان تخمکهای خود را فریز میکنند تا زمان بیشتری به خود بدهند تا زمانی که برای پذیرش این تعهد آماده شوند.
چه کسانی باید فریز تخمک انجام دهند؟
افزایش سن و به دنبال آن کم شدن میزان و کیفیت تخمکهای موجود در تخمدان یک روند فیزیولوژیک اجتناب ناپذیر است. به همین دلیل فریز تخمک به همه زنانی که سنشان بالا (به خصوص بعد ۳۵ سالگی) رفته و فعلا قصد فرزندآوری ندارند، توصیه میشود. از طرفی دلایل پزشکی فریز تخمک هم مطرح است که لزوم فریز تخمک را بیشتر میکند. از دلایل پزشکی فریز تخمک میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سابقه یائسگی زودرس در خانواده؛
- نارسایی زودرس تخمدان؛
- سرطان و شیمیدرمانی؛
- ابتلا به بیماریهای اتوایمیون مثل لوپوس؛
- ابتلا به بیماریهای ژنتیکی؛
- بیماریهای مربوط به تخمدان از جمله اندومتریوز.
چالشها و محدودیتهای فریز تخمک
ﻣﺪت زﻣﺎن ﻧﮕﻬﺪاری ﺗﺨﻤﮏ فریز ﺷﺪه یکی از چالشهایی است که افراد با تخمکهای فریز شده خود دارند. خوشبختانه روشهای جدیدی برای حفظ تخمکها در دسترس هستند که امکان نگهداری تخمکها را به صورت نامحدود فراهم میکند.
یکی دیگر از چالشها و محدودیتهای فریز تخمک، سن است. در سنین بالا به خصوص از بعد ۴۰ سال، بعید به نظر میرسد که تخمک کافی و با کیفیتی در تخمدان باقی مانده باشد. به همین دلیل مهم است که در سن مناسب به فکر فریز کردن تخمکهای خود باشید.
بهترین سن برای فریز تخمک
هر چه در سنین پایینتر اقدام به فریز تخمک کنید، شانس موفقیت فریز تخمک بیشتر خواهد بود و احتمال بیشتری وجود دارد که از مزایای فریز تخمک بهرهمند شوید. قبل از ۳۵ سالگی، مناسبترین سن برای فریز تخمک در نظر گرفته میشود.
شانس بارداری با تخمکهای فریز شده
فریز تخمک میتواند به شما کمک کند که بچه دار شوید. اما ما باید به خاطر داشته باشیم که برخلاف سایر بیمهها که میتوانید اگر مشکلی پیش آمد روی پرداخت آنها حساب کنید، ما از نتیجه فریز تخمک مطلع نخواهیم شد مگر اینکه از تخمکها یا جنینهای منجمد استفاده کنیم. پیشرفتهای علم پزشکی در دهه گذشته بهویژه حرکت از روش انجماد آهسته به روش انجماد سریع به پزشکان کمک میکند تا بهتر از تخمکها، محافظت و نگهداری کنند. روش انجماد سریعتر تشکیل کریستالهای یخ را محدود میکند و به نرخ بسیار بالاتری از تخمکهای ذوب شده اجازه زنده ماندن میدهد.
این روش تضمینی برای آینده نیست، اما بهترین گزینهای است که ما داریم. زنان زیر ۳۵ سال بیشترین شانس باردار شدن را با استفاده از تخمک یخ زده دارند. برخی از تخمکها به درستی بارور یا کاشت نمیشوند، بنابراین زنان ممکن است برای باردار شدن، چندین بار تحت انتقال جنین قرار بگیرند. به طور معمول، بسته به سنی که زنان تخمکهای خود را منجمد میکنند، حدود یک سوم زنانی که از آنها استفاده میکنند، بچهدار میشوند.
پوشش بیمه فریز تخمک
همانطور که درمان های باروری و فریز تخمک رایجتر میشوند، شرکتهای بیشتری آن را پوشش میدهند. درست است که انجماد تخمک به خودی خود یک تعهد مالی است اما میتواند در طولانی مدت باعث صرفه جویی در هزینه شما شود زیرا شانس موفقیت IVF را در سنین بالاتر افزایش میدهد.
سوالات متداول
در ادامه به پاسخ پرسشهای متداولی که ممکن است برای شما مطرح شود، خواهیم پرداخت.
آﯾﺎ فریز ﺗﺨﻤﮏ ﺑﺮای ﻫﻤﻪ زﻧﺎن ﺿﺮوری اﺳﺖ؟
بله، هیچ فردی از افزایش سن و خطراتی که بر باروری خواهد داشت، مصون نیست. به همین دلیل فریز تخمک به همه زنان به خصوص از بعد ۳۵ سالگی، توصیه میشود.
ﺑﻬﺘرین ﺳﻦ ﺑﺮای فریزﮐﺮدن ﺗﺨﻤﮏ ﭼﻪ ﺳﻨﯽ اﺳﺖ؟
هر چه زودتر برای فریز تخمکهای خود اقدام کنید، بهتر است. اﻫﻤﯿﺖ فریز ﺗﺨﻤﮏ در سنین پایین در این است که هم تخمک بیشتری برای فریز خواهید داشت و هم تخمک با کیفیتتر خواهد بود. قبل از ۳۵ سالگی بهترین سن برای فریز تخمک است.
ﭼﺮا فریز ﺗﺨﻤﮏ در ایران ﺑﻪ ﯾﮏ روش ﻣﺤﺒﻮب تبدیل ﺷﺪه اﺳﺖ؟
تغییر شرایط و اولویتهای زندگی باعث شده اغلب افراد در سنین بالاتر به فکر بچهدار شدن بیفتند. اما مسئله این است که در سنین بالاتر کیفیت تخمکها کم میشود. علت توصیه به فریز تخمک هم همین است. فریز تخمک تنها را حفظ باروری در آینده بوده و این روزها به یک روش محبوب تبدیل شده است.
اﮔﺮ ﻗﺼﺪ ﺑﭽﻪ دار ﺷﺪن ﻧﺪاﺷﻪ ﺑﺎﺷﻢ، ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺨﻤﮏ فریز ﮐﻨﻢ؟
حتما در زندگی خود شرایطی را تجربه کرده باشید که نظر و یا تصمیمتان در گذر زمان تغییر کرده باشد. تصمیم شما برای فرزندآوری هم ممکن است تغییر کند و روزی به فکر داشتن فرزند بیفتید. به همین دلیل توصیه میشود از فریز تخمک به عنوان یک بیمه باروری کمک بگیرید.
ﭼﺮا فریز ﺗﺨﻤﮏ ﯾﮏ راﻫﮑﺎر اﯾﻤﻦ ﺑﺮای ﺣﻔﻆ ﺑﺎروری اﺳﺖ؟
تخمکهای یک خانم از دوران جنین همراه او هستند. پس طبیعی است که با افزایش سن، کیفیت تخمکها هم کم شود. با فریز تخمک و نگهداری تخمکها در شرایط مناسب، کیفیتشان حفظ میشود و میتوانید با خیال راحت هر موقع که زمان مناسبی برای مادر شدن شما است، به سراغ آنها بروید.
فریز ﺗﺨﻤﮏ ﺑﺮای ﭼﻪ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮ اﺳﺖ؟
همه زنان که به هر دلیل میخواهند باروری خود را به تعویق بیندازند، به فریز تخمک نیاز دارند. اما فریز ﺗﺨﻤﮏ ﺑﺮای زﻧﺎن ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻼت ﺗﺨﻤﺪاﻧﯽ و یا مبتلا به شرایط اهمیت ویژهتری دارد. فریز ﺗﺨﻤﮏ ﺑﺮای زﻧﺎن مبتلا ﺑﻪ ﻣﺸﮑﻼت ژﻧﺘﯿﮑﯽ هم توصیه میشود.
ﭼﺮا فریز ﺗﺨﻤﮏ ﺑﺮای زﻧﺎن مبتلا ﺑﻪ ﺳﺮﻃﺎن ﺗﻮﺻﯿﻪ میﺷﻮد؟
خود سرطان آسیبی به میزان ذخیره تخمدان وارد نمیکند ولی داروهایی که برای شیمیدرمانی و یا پرتودرمانی به کار برده میشوند میتوانند به تخمدان و تخمکها آسیب وارد کنند. در واقع علت فریز تخمک در بیماران سرطانی، نگرانی در مورد داروهایی است که برای درمان این مشکل به کار برده میشوند. به همین دلیل فریز تخمک برای زنان مبتلا به سرطان تنها راه حفظ باروری در آینده محسوب میشود.
و در پایان…
فریز تخمک نوعی بیمه باروری است که داشتن آن خوب است، حتی اگر در نهایت به آن نیاز نداشته باشید. افزایش سن و بیکیفیت شدن تخمکها اصلیترین علت فریز تخمک است. نمیتوان جلوی افزایش سن را گرفت اما میتوان با نگهداری تخمکها در محیطی مناسب به حفظ باروری در آینده کمک کرد. امیدواریم با خواندن این مقاله به اهمیت فریز تخمک پی برده باشید. ما در این مسیر کنار شما هستیم تا بهترین تصمیم را برای حفظ باروری خود در اینده بگیرید.
نویسنده مقاله : هاجر خاچی شکری
برچسب ها :