این مطلب از نظر علمی به تأیید دکتر احسان اطرج متخصص اورولوژی و فلوشیپ آندرولوژی، از پزشکان متخصص مرکز مام رسیده است.

آناتومی دستگاه تناسلی مردان

بیضه ها دو غده تخم مرغی شکل در زیر آلت تناسلی مردانه هستند که در داخل کیسه بیضه، که کیسه ای شل و پوشیده شده توسط پوست هست قرار گرفته است. بیضه ها هورمون های جنسی مردانه و اسپرم را برای تولید مثل تولید می کنند.
 

سرطان بیضه چیست؟

در مقایسه با سایر انواع سرطان در مردان، سرطان بیضه نادر است. اما سرطان بیضه شایع ترین سرطان در مردان آمریکایی در سنین 15 تا 35 سالگی می باشد. غربالگری سرطان در مردان یکی از مهمترین اهداف نظام سلامت است. 
سرطان بیضه حتی زمانی که سرطان فراتر از بیضه گسترش یافته باشد قابل درمان است. بسته به نوع و مرحله تومور بیضه، ممکن است پزشک یکی از روش های درمانی و یا ترکیبی از چند روش درمانی را برای قفرد مبتلا تجویز کند. دقت داشته باشید که نباید سرطان بیضه را با کیست بیضه اشتباه گرفت.
 

علائم و روش های درمان سرطان بیضه

علائم سرطان بیضه عبارتند از:
-    وجود توده در یک یا هر دو بیضه؛
-    بزرگ شدن بیضه که از مهم ترین علائم سرطان بیضه است؛
-    احساس سنگینی در کیسه بیضه؛
-    درد بیضه؛
-    درد مبهم در شکم یا کشاله ران؛
-    جمع شدن ناگهانی مایع در کیسه بیضه؛
-    ورم بیضه؛
-    بزرگ شدن یا حساس شدن سینه ها؛
-    کمر درد.
سرطان بیضه معمولا فقط یک بیضه را درگیر می کند. در صورت مشاهده هرگونه درد بیضه، ورم بیضه یا توده در ناحیه بیضه یا کشاله ران خود به پزشک مراجعه کنید، به خصوص اگر این علائم و نشانه ها بیش از دو هفته طول بکشند. درد بیضه یا ورم بیضه ممکن است به علت کیست بیضه، عفونت بیضه و... باشد و همیشه باید ابتدا بیماری های ساده تر را بررسی و رد کرد.
 

علت سرطان بیضه

علت سرطان بیضه مشخص نیست. یعنی مشخص نیست چه چیزی باعث سرطان بیضه می شود.
پزشکان می‌دانند علت سرطان بیضه مانند سایر سرطان ها، تقسیم سلولی بیش از حد سلول های بیضه است. سرطان بیضه زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های سالم در بیضه دچار تغییر شوند. سلول های سالم به روشی منظم رشد و تقسیم می شوند تا بدن شما عملکرد طبیعی خود را حفظ کند. اما گاهی اوقات برخی از سلول‌ها دچار ناهنجاری‌هایی می‌شوند که باعث می‌شود این رشد از کنترل خارج شود. این سلول‌های سرطانی به تقسیم خود ادامه می‌دهند، حتی زمانی که سلول‌های جدید مورد نیاز نیست. سلول های تجمع یافته توده ای را در بیضه تشکیل می دهند.
تقریباً همه سرطان‌های بیضه از سلول‌های زایا (سلول‌هایی در بیضه که اسپرم نابالغ تولید می‌کنند.) شروع می‌شوند. اینکه چه چیزی باعث غیرطبیعی شدن سلول‌های زایا و تبدیل به سرطان می‌شود، مشخص نیست.
 

عوامل خطر سرطان بیضه

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به سرطان بیضه را افزایش دهند عبارتند از:
-    بیضه نزول نکرده (کریپتورکیدیسم): بیضه ها در دوران رشد جنین در ناحیه شکم تشکیل می شوند و معمولاً قبل از تولد به داخل کیسه بیضه فرو می روند. مردانی که بیضه‌ای دارند که هرگز پایین نیامده است، نسبت به مردانی که بیضه‌هایشان به‌طور طبیعی پایین آمده است، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان بیضه هستند. حتی اگر بیضه با جراحی به کیسه بیضه منتقل شده باشد، این خطر همچنان بالا خواهد بود. با این حال، اکثر مردانی که به سرطان بیضه مبتلا می شوند، سابقه بیضه های نزول نکرده ندارند؛
-    رشد غیر طبیعی بیضه: شرایطی که باعث رشد غیر طبیعی بیضه ها می شود، مانند سندرم کلاین فلتر، ممکن است خطر ابتلا به سرطان بیضه را افزایش دهد؛
-    سابقه خانوادگی: اگر اعضای خانواده مبتلا به سرطان بیضه باشند، ممکن است خطر ابتلا به آن در دیگر اعضای خانواده افزایش یابد؛
-    سن: سرطان بیضه بر نوجوانان و مردان جوان تر، به ویژه در سنین 15 تا 35 سال تأثیر می گذارد. با این حال، ممکن است ابتلا به این بیماری در هر سنی رخ دهد؛
-    نژاد: احتمال ابتلا به سرطان بیضه در مردان سفید پوست بیشتر از مردان سیاه پوست است.
 

پیشگیری از سرطان بیضه

هیچ راهی برای پیشگیری از ابتلا به سرطان بیضه وجود ندارد. برخی از پزشکان برای شناسایی توده سرطانی در مراحل اولیه خود معاینه منظم بیضه را توصیه می کنند. 
 

تشخیص سرطان بیضه

در برخی موارد، مردان به طور ناخواسته یا در حین انجام معاینه بیضه برای بررسی وجود توده بیضه، سرطان بیضه را کشف می کنند. در موارد دیگر، پزشک ممکن است یک توده را در طول یک معاینه فیزیکی معمول تشخیص دهد.
برای تعیین اینکه آیا یک توده سرطانی است یا خیر، پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
-    سونوگرافی: آزمایش اولتراسوند بیضه از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از کیسه بیضه و بیضه ها استفاده می کند. سونوگرافی می تواند به پزشک کمک کند تا ماهیت هر توده بیضه را تعیین کند، مانند اینکه آیا توده ها جامد هستند یا پر از مایع. سونوگرافی همچنین به پزشک شما می گوید که  توده ها در داخل بیضه هستند یا خارج از آن؛
-    آزمایش خون: پزشک ممکن است آزمایشاتی را برای تعیین سطح نشانگرهای تومور سرطانی در خون شما تجویز کند. تومور مارکرها موادی هستند که به طور معمول در خون شما وجود دارند، اما سطح این مواد ممکن است در شرایط خاصی از جمله سرطان بیضه افزایش یابد. سطح بالای تومور مارکر در خون شما به معنای ابتلا به سرطان نیست، اما ممکن است به پزشک شما در تشخیص کمک کند؛
-    جراحی برداشتن بیضه (ارکیکتومی رادیکال اینگوینال): اگر مشخص شد که توده روی بیضه شما سرطانی است، جراحی برای برداشتن بیضه ممکن است توصیه شود.
 

انواع سرطان بیضه

بیضه استخراج شده برای تعیین نوع سرطان بیضه در آزمایشگاه آنالیز می شود. نتیجه ی آزمایش نوع سرطان بیضه، روش درمانی مناسب و دیگر موارد را تعیین می کند.
به طور کلی دو نوع تومور سرطانی در بیضه به وجود خواهد آمد:
-  سمینوما: تومورهای سمینوما در همه گروه های سنی رخ می دهد، اما اگر مرد مسن به سرطان بیضه مبتلا شود، احتمال ابتلا به سمینوما بیشتر خواهد بود. به طور کلی تومور سرطانی سمینوما به اندازه ی تورمورهای دیگر تهاجمی نیست؛
-  غیرسمینوما: تومورهای غیرسمینوما در سنین پایین تری ایجاد می شوند و سریعا رشد و گسترش پیدا می کنند. انواع مختلفی از تومورهای غیرسمینوما وجود دارد؛ از جمله کوریوکارسینوما، کارسینوم جنینی، تراتوم و تومور کیسه زرده.