علت پریود نشدن بعد از زایمان

معمولاً سؤالات زیادی در مورد اولین دوره پریود پس از زایمان وجود دارد. از آنجایی که مشکلات زیادی مانند انواع کیست، اختلالات هورمونی و مواردی از این دست ممکن است باعث تاخیر پریود شوند، پریود نشدن بعد از زایمان، می‎تواند نگران کننده باشد. اما آیا واقعا دلیلی برای نگرانی وجود دارد؟ علت پریود نشدن بعد از زایمان چیست؟ در ادامه بیش‎تر به این موضوع خواهیم پرداخت.

علت پریود نشدن بعد از زایمان 

به پریود نشدن بعد از زاﯾﻤﺎن، آمنوره شیردهی گفته می‌شود. هر ماه بدن چرخه‌‎ای از تغییرات را طی می‎‌کند تا برای بارداری احتمالی آماده شود. اگر باردار نشوید، پوشش داخلی رحم می‌ریزد و پریود می‌شوید. اما اگر بارداری اتفاق بیفتد، بدن پوشش داخلی رحم را حفظ می‌کند و به همین دلیل است که در دوران بارداری پریود نمی‌شوید. این پریود نشدن معمولا در دوران شیردهی ادامه پیدا می‌کند. اما علت پریود نشدن بعد از زایمان چیست؟

شیردهی مکرر باعث مهار ترشح هورمون‌هایی می‎‌شود که باعث می‌‎شوند بدن آمادگی ماهانه برای بارداری جدید را آغاز کند. در واقع هورمونی به نام پرولاکتین تولید شیر را تحریک می‌‎کند و اساساً تخمک گذاری را مهار می‌‎کند. وقتی تخمک‎ گذاری انجام نمی‌شود، پریود هم اتفاق نمی‌‎افتد. پس می‌توان گفت شیردهی، اصلی‌ترین علت پریود نشدن بعد از زایمان بوده و طبیعی است که تا زمانی که به نوزاد خود شیر می‏‌دهید، قاعدگی نداشته باشید. پریود نشدن بعد از زایمان علل دیگری هم ممکن است داشته باشد، از جمله: 

• کاهش یا اضافه وزن ناگهانی
• استرس
• بارداری
• اختلالات هورمونی مثل مشکلات تیروئید
• بیمای‌های قبلی

پریود ﻧﺸﺪن ﺑﻌﺪ از زاﯾﻤﺎن تا ﭼﻨﺪ ﻣﺎه ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺖ؟ 

در چند روز اول پس از زایمان، داشتن مقداری خون‌ریزی شبیه قاعدگی طبیعی است. خون‌ریزی بلافاصله پس از زایمان نسبتاً سنگین است و به تدریج به رنگ قهوه‌ای تبدیل می‌شود و بعد از حدود ۲ ماه متوقف می‌شود. این خون‌ریزی از عوارض زایمان است و به عنوان قاعدگی در نظر گرفته نمی‌شود.

ﻣﺪت زﻣﺎن پریود ﻧﺸﺪن ﺑﻌﺪ از زاﯾﻤﺎن در هر فردی متفاوت است. زمان شروع اولین قاعدگی بعد از زایمان، اغلب به وضعیت شیردهی، تعداد دفعات آن و حساسیت بدن به هورمون شیردهی بستگی دارد. افرادی که شیردهی کامل دارند نسبت به افرادی که از شیر خشک یا ترکیبی از شیر مادر و شیرخشک استفاده می‎کنند، عادت ماهانه‌شان دیرتر شروع می‏‌شود. شیردهی کامل به این معنی است که کودک برای تمام نیازهای تغذیه‎‌ای خود کاملاً به شیردهی متکی باشد. تقریباً همه افرادی که به طور کامل به نوزادان خود شیر می‏‌دهند، برای ۳ تا ۶ ماه یا بیش‌تر پریود نخواهند شد.

پریود نشدن یک سال پس از زایمان طبیعی است؟ 

بعد از ۶ ماهگی معمولا مادر در کنار شیردهی، غذای کمکی را شروع خواهد کرد و طبیعتا دفعات شیردهی هم به دنبال آن کمتر خواهد شد. از یک سالگی به بعد اولویت با غذای کمکی است و دفعات شیردهی به طور چشم‌گیری کاهش پیدا می‎‌کند. در نتیجه پرولاکتین زیادی تولید نمی‎‌شود و احتمال تخمک‌گذاری و از سرگیری مجدد پریودها بیش‌تر خواهد بود. اکثر مادران شیرده بین ۹ تا ۱۸ ماه پس از تولد نوزاد، قاعدگی خود را از سر می‌گیرند و می‌توان گفت پریود نشدن بعد از زایمان تا یک سال هم طبیعی است. ﻗﻄﻊ شیردﻫﯽ و ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﻗﺎﻋﺪﮔﯽ ارتباط مستقیمی باهم دارند و از شیر گرفتن کودک تقریباً به طور قطع باعث بازگشت چرخه قاعدگی شما می‌‎شود. در واقع می‎توان گفت قاعدگی شما احتمالاً زمانی برمی‎‌گردد که:

• کودک شما با دفعات کمتر یا برای مدت کوتاه‎تری شیر می‌خورد
• به کودک خود شیر خشک می‎‌دهید
• کودک شما در طول شب کامل می‌خوابد
• غذاهای جامد را شروع می‌‏کنید

زمان شروع پریود در مادران غیرشیرده

در مقابل افرادی که شیردهی ندارند و با شیر خشک کودک خود را تغذیه می‌کنند، ممکن است چهار تا هشت هفته پس از زایمان پریود شوند. با این حال افراد متفاوت هستند و برخی از افراد دیر یا زود چرخه پریود‎شان برمی‌گردد.

آﯾﺎ ﺳﺰارین ﺑﺎﻋﺚ تاخیر در ﺑﺎزﮔﺸﺖ پریود می‎ﺷﻮد؟

ممکن است این سوال برای شما پیش آید که ﺗﻔﺎوت ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﻗﺎﻋﺪﮔﯽ ﺑﻌﺪ از زاﯾﻤﺎن ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﺳﺰارین ﭼﯿﺴﺖ؟ باید ذکر کنیم که نوع زایمان هیچ تاثیری بر زمان شروع پریود پس از زایمان ندارد. زمان شروع قاعدگی فقط به تغییرات هورمونی و وضعیت شیردهی بستگی دارد. هنگامی که مقدار هورمون‎‌ها به حالت طبیعی برگردد، تخمک‌گذاری و به دنبال آن قاعدگی از سر گرفته می‌شود.

در ﺻﻮرت شیردهی تا ﭼﻪ ﻣﺪت اﻣﮑﺎن ﺑﺎرداری وﺟﻮد ﻧﺪارد؟ 

پریود نشدن بعد از زایمان دلیل بر عدم امکان باردار شدن نیست. شما ممکن است قبل از بازگشت قاعدگی باردار شوید، زیرا تخمک‎گذاری قبل از اولین دوره قاعدگی اتفاق می‌افتد. اگر در حین تخمک گذاری رابطه جنسی محافظت نشده داشته باشید، بارداری قطعا امکان پذیر است. به همین عقب افتادن پریود بعد از زایمان می‎تواند به علت بارداری باشد. 

درست است که تغذیه انحصاری با شیر مادر باعث توقف تخمک ‎گذاری پس از زایمان می‌‎شود، اما والدین شیرده نیز ۱۰۰% از بارداری در امان نیستند. بسیاری از مادران به تغذیه با شیر مادر به‌عنوان یک روش پیش‌گیری از بارداری متکی هستند، اما تجربه ثابت کرده این روش نمی‎تواند روش قابل اطمینانی باشد و درصد خطای بالایی دارد. به خصوص اگر:

• کودک شما بیش از شش ماهه است
• غیر از شیر مادر، شیر خشک یا غذاهای جامد به کودک خود می‌دهید
• قاعدگی شما شروع شده است (حتی لکه بینی خفیف)
• تغذیه شبانه را متوقف کرده‌ا‌ید
• شیردهی‌تان را کمتر کرده‌اید.

اگر می‌خواهید از بارداری اجتناب کنید و قصد فرزندآوری مجدد ندارید، همیشه در هنگام شیردهی از یک روش مطمئن برای جلوگیری از بارداری استفاده کنید و روی توقف تخمک‎ گذاری پس از زایمان حساب نکنید. اگر قصد دارید از قرص استفاده ‌کنید، با یک ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی در مورد بهترین نوع آن صحبت کنید، زیرا برخی از آن‌ها برای افرادی که شیر می‌دهند، توصیه نمی‌شود.

ﻋﻮارض پریود ﻧﺸﺪن ﺑﻌﺪ از زاﯾﻤﺎن

اکثر افراد فکر می‎‌کنند با پریود شدن خون کثیف از بدن خارج می‌شود و نگران عوارض پریود نشدن بعد از زایمان هستند؛ درحالی که این چنین نیست. پریود نشدن بعد از زایمان عارضه‌ای به دنبال ندارد و نگران کننده نیست. البته به شرط اینکه از یک روش پیش‌گیری از بارداری مطمئن کمک گرفته باشید و احتمال بارداری مطرح نباشد.

آیا پریود نشدن بعد از زایمان باعث چاقی می‌شود؟

همه زن‌ها طی بارداری وزن اضافه می‌کنند. برخی از خانم‌ها بعد از زایمان هم به دلیل بی‌خوابی و نداشتن رژیم غذایی مناسب، وزن اضافه می‌کنند و این مسئله هیچ ارتباطی با پریود نشدن بعد از زایمان ندارد. اما چاقی یا لاغری ناگهانی می‌تواند یک علت پریود نشدن بعد از زایمان ‌باشد. 

آیا پریود شیردهی را کم می‌کند؟

کاهش شیردهی در روز‌های خاصی از چرخه قاعدگی معمول است. اغلب از اواسط سیکل تا حدود زمان پریود به دلیل تغییرات هورمونی، شیردهی کمتر می‌شود اما این تغییر موقتی است و با شروع مجدد سیکل، میزان شیردهی به حالت قبل برمی‌گردد. دوز روزانه ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ میلی‌گرم مکمل کلسیم و منیزیم از اواسط سیکل تا سه روز اول پریود ممکن است به به حداقل رساندن هرگونه افت میزان شیردهی کمک کند.

ﻋﻼﺋﻢ و ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎی ﺑﺎزﮔﺸﺖ پریود ﺑﻌﺪ از زاﯾﻤﺎن

همان طور که گفته شد، تخمک‎ گذاری قبل از اولین دوره قاعدگی اتفاق می‌افتد. پس ممکن است علائم تخمک گذاری را قبل از شروع پریود تجربه کنید. از علائم تخمک گذاری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 

• حساس شدن سینه‌ها
• نفخ
• درد خفیف لگن یا شکم
• خونریزی خفیف یا لکه بینی
• افزایش میل جنسی
• تغییرات خلق و خو

پیشنهاد می‌کنیم برای اطالاعات بیشتر در این زمینه مقاله چه کسانی تخمک گذاری ندارند را مطالعه کنید. 

اولین پریود ﺑﻌﺪ از زاﯾﻤﺎن ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ؟

تاثیر زایمان بر میزان خونریزی غیرقابل پیش‎بینی است. پس از زایمان ممکن است دوره‌های قاعدگی طولانی‌تر یا کوتاه‌تر، خونریزی سنگین‌تر یا سبک‌تر داشته باشید و یا طول سیکل شما تغییر کند. برخی افراد حتی در میزان گرفتگی و درد هم تغییر تجربه می‌‎کنند. 

تغییر سیکل قاعدگی بعد از زایمان به این دلیل است که رحم در دوران بارداری رشد می‎‌کند و پس از زایمان کوچک می‎‌شود. (اگرچه ممکن است به اندازه قبل کوچک نباشد) هنگامی که این اتفاق می‌‏افتد، پوشش آندومتر رحم، بافتی که به طور معمول در طول دوره قاعدگی ریخته می‏‌شود، باید خود را بازسازی کند. این روند باعث تغییر قاعدگی خواهد شد.

اگر قبل از باردار شدن از روش‌‏های بارداری هورمونی استفاده می‎‌کردید، ممکن است به دوره‌های سبک‌تر عادت کرده باشید. پریود پس از زایمان شما ممکن است سنگین‌تر شود، زیرا پوشش آندومتر شما ضخیم‌تر از زمانی است که از پیش‌گیری از بارداری هورمونی استفاده می‌کردید. 

آیا اولین پریودهای من پس از زایمان نامنظم خواهد بود؟

ﭼﺮﺧﻪ ﻗﺎﻋﺪﮔﯽ ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ ﭘﺲ از زاﯾﻤﺎن شایع است. یک سیکل قاعدگی ممکن است ۲۴ روز طول بکشد، چرخه بعدی ممکن است ۲۸ روز و دوره سوم ممکن است ۳۵ روز باشد. بدن یک زن در طول بارداری، زایمان، پس از زایمان و شیردهی تغییرات زیادی را تجربه می‌کند. از آنجایی که تغییرات زیادی در هورمون‌ها ایجاد شده، اختلال ﻗﺎﻋﺪﮔﯽ ﭘﺲ از زاﯾﻤﺎن کاملا طبیعی است. زیرا زمان لازم است تا هورمون‌ها به حالت عادی برگردند، به خصوص اگر در حال شیردهی هستید.

راﻫﮑﺎرﻫﺎی داﺷﺘﻦ پریود ﻣﻨﻈﻢ ﺑﻌﺪ از زایمان

اگر قبل از بارداری دوره‌های منظمی داشته‎‌اید، سیکل قاعدگی بعد از بارداری باید طی چند ماه یا پس از قطع شیردهی تثبیت شود. اگر قبل از بارداری قاعدگی نامنظم داشتید، ﻗﺎﻋﺪﮔﯽ ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ ﺑﻌﺪ از زاﯾﻤﺎن هم ادامه خواهد داشت؛ مگر اینکه علت اصلی آن درمان شود. راهکارهای زیر‌ هم می‌تواند به منظم‌شدن پریود بعد از زایمان کمک کند:

• ورزش و فعالیت بدنی 
• دوری از استرس
• داشتن رژیم غذایی سالم 
• استفاده از آهن و مولتی ویتامین‌ها 

علائم نگران کننده پریود پس از زایمان

خونریزی خیلی شدید و افزایش گرفتگی عضلات می‌تواند در اولین سیکل‌های پس از زایمان طبیعی باشد. اما اگر لازم است تامپون یا پد خود را هر یک ساعت (یا حتی بیش‌تر از آن) عوض کنید، به یک متخصص مراجعه کنید. این مسئله می‌تواند نشانه مشکلی مانند عفونت، فیبروم یا پولیپ باشد. همچنین اگر موارد زیر را تجربه کردید، حتما برای بررسی بیش‌تر به یک پزشک متخصص مراجعه داشته باشید:

• دوره‌هایی که بیش از هفت روز طول می‎‌کشد
• دوره‌هایی که حاوی لخته‌های بزرگتر از یک چهارم هستند
• عقب افتادن یک دوره پس از شروع مجدد قاعدگی
• لکه بینی بین پریودها
• عدم شروع پریود سه ماه پس از قطع شیردهی.

و در پایان...

پریود نشدن بعد از زایمان عارضه‎ شایعی است. پیش بینی زمان بازگشت قاعدگی پس از زایمان دشوار است و هیچ پاسخ مستقیمی در مورد اینکه چه زمانی باید بعد از زایمان منتظر پریود باشید، وجود ندارد. شرایط زیادی وجود دارد که می‌تواند بر زمان بازگشت پریود شما تأثیر بگذارد اما نحوه تغذیه کودک مهم‎ترین آن است. در نظر داشته باشید این پریود نشدن، به معنی عدم امکان باردار شدن نیست و باید از یک روش پیش‎گیری از بارداری مطمئن کمک بگیرید. امیدواریم توانسته باشیم با ارائه این مطلب یکی از دغدغه‌های شما را بعد از زایمان برطرف کنیم تا با خیال راحت‌تری به گذراندن روز‌های شیرین مادری بپردازید.