فارسی
العربیهمجله مام - به روزترین مقالات در حوزه باروری و درمان ناباروری
مشاهده فهرست مطالب پیش از بارداری
عوارض شایع آمپول سه ماهه ضد بارداری
در هربار استفاده از آمپول ضد بارداری سه ماهه به عنوان یک راه حل درمانی جلوگیری از بارداری، فرد با عوارضی رو به رو خواهد بود که به عنوان عوارض آمپول ضد بارداری به حساب آمده و از جمله ی آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اختلالات قاعدگی (لکه بینی، قطع قاعدگی و خونریزی نامرتب):
خونریزی نامرتب رحمی معمولاً در ماه های اول مصرف دیده می‌شود، البته این عارضه در عرض 3-2 ماه اول از بین رفته یا کاهش می‌یابد، ولی در برخی موارد نیز برای رفع این مشکل به 12-6 ماه زمان نیاز است.
اگر دلیل خونریزی تزریق DMPA باشد، کپسول مفنامیک اسید (250 میلی‌گرمی) را روزی سه بار و در هر بار دو عدد، تا 5 روز مصرف کنید و در صورتی که این مشکل بیشتر از سه ماه ادامه داشت و شما همچنان شاهد خونریزی بودید، باید به متخصص زنان مراجعه کنید.
اگر پس از تزریق آمپول جلوگیری از بارداری دچار قطع قاعدگی شده اید نیازی به درمان نخواهید داشت. زیرا این مورد معمولاً در مصرف کنندگان DMPA دیده می‌شود، اما اگر در چند ماه اول پس از تزریق آمپول خونریزی قاعدگی منظم داشتید و سپس دچار قطع قاعدگی شدید باید وضعیت بارداریتان مورد بررسی قرار گیرد.
- افزایش وزن:
افزایش وزن، بیشتر به دلیل آثار هورمون پروژسترون، افزایش اشتها و مصرف بیشتر مواد غذایی رخ می‌دهد و معمولاً در اولین سال استفاده از DMPA احتمالاً تا 2 کیلوگرم اضافه وزن خواهید داشت.
این افزایش وزن با احتباس مایعات همراه نیست و به راحتی می‌توانید با رعایت ورزش و رژیم غذایی این مشکل را رفع کنید.
- حساس شدن پستان‌ها:
با استفاده از سینه بندهای مناسب و مسکن‌های معمولی می‌توانید این مشکل را برطرف کنید. اما در صورت تداوم مشکل به ماما یا متخصص زنان مراجعه کنید.
دیگر عوارض آمپول جلوگیری از بارداری:
آمپول سه ماهه نوعی از آمپول پروژسترون است. بنابراین عوارض آمپول پروژسترون می تواند درد در محل تزریق و کاهش میل جنسی باشد. البته که به طور کلی عوارض آمپول سه ماهه ضد بارداری ممکن است هرگز مشاهده نشود و یا به ندرت در برخی افراد بروز نماید. اما در صورتی که شاهد این علائم بودید با دانستن این موضوع که این موارد ممکن است جز علائم تزریق آمپول ضد بارداری باشند به متخصص مربوطه مراجعه کنید:
• تغییر خلق، به معنی بی‌خوابی و افسردگی (مراجعه به روانپزشک)؛
• سردرد و گیجی (مراجعه به متخصص زنان)؛
• نفخ شکم (مراجعه به پزشک)؛
• کاهش میل جنسی (مراجعه به روانپزشک)؛
• تأخیر در بازگشت باروری (مراجعه به متخصص زنان)؛
• شک به وجود سرطان پستان (مراجعه به متخصص جراحی)؛
• حساسیت، این عارضه بسیار نادر بوده و بهتر است تزریق در مطب پزشک یا در مراکز بهداشتی صورت گیرد و فرد پس از تزریق مدتی در همان محل بماند تا در صورت بروز هرگونه واکنش حساسیتی مانند احساس خارش در محل تزریق به پزشک اطلاع دهید؛
• همچنین در پاسخ به این سوال که آیا آمپول سه ماهه ضدباری باعث چاقی می شود؟ هم می توان به این نکته اشاره کرد که این آمپول به علت دارا بودن پروژسترون سبب چاقی ناشی از احتباس آب می شود.
خطرات استفاده از آمپول سه‌ماهه‌ی ضد بارداری
در صورتی که پس از تزریق آمپول پیشگیری از بارداری شاهد هر یک از موارد زیر بودید، باید هر چه سریع تر به بیمارستان مراجعه فرمایید، چرا که این اتفاقات جز عوارض آمپول جلوگیری از بارداری به حساب می آیند:
• افزایش فشار خون در حدی که نیازمند درمان باشد ( فشار خون 100/160 میلی‌متر جیوه و بالاتر)؛
• زردی چشم و پوست؛
• سردرد شدید همراه با تاری دید؛
• خونریزی شدید.
در هنگام بروز موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
• خونریزی طولانی در هنگام قاعدگی یا غیر از آن؛
• تأخیر پریود در فردی که حین استفاده از DMPA قاعدگی مرتب داشته است.
مزایای استفاده از آمپول سه‌ماهه‌ی جلوگیری از بارداری
• اثر بخشی بالا؛
• سهولت در استفاده؛
• فواصل زمانی نسبتاً طولانی مدت برای هر بار استفاده (هر سه ماه یک بار)؛
• مناسب برای افرادی که با استفاده مداوم و هر روزه از یک روش مشکل دارند ( افراد فراموش‌کار، کوچ‌نشین، عقب ماندگان ذهنی و...)؛
• قابل استفاده در آنمی‌سیکل‌سل تغییر شکل ظاهری سلول‌های قرمز خون
• کاهش ابتلا به سرطان‌های اندومتر و تخمدان، بیماری‌های التهابی لگن(PID)، کم‌خونی، فیبروم رحم، اندومتریوز، بارداری خارج رحمی (به دلیل جلوگیری از تخمک‌گذاری)، کاندید یازیس واژن (به دلیل تغییر فلور واژن)، سندرم پیش از قاعدگی(PMS)، درد زمان قاعدگی و درد هنگام تخمک‌گذاری (میتل اشمرز)؛
• نداشتن عوارض استروژنی (به دلیل نداشتن استروژن)؛
• مناسب برای افراد مبتلا به دیابت؛
• مناسب برای افراد مبتلا به بیماری تیروئید؛
• قابل استفاده از سن 16 سالگی به بعد؛
• قابل استفاده در دوران شیردهی؛
• افزایش شیر مادر؛
• عدم تداخل با تماس جنسی؛
• عدم نیاز به قطع مصرف قبل از اعمال بزرگ جراحی؛
• مناسب برای بیماران تشنجی (به جز کسانی که کاربامازپین و فنی‌توئین استفاده می‌کنند.)؛
معایب استفاده از آمپول سه‌ماهه‌ی جلوگیری از بارداری
• تأخیر در بازگشت باروری؛
• لزوم تزریق در فاصله‌های زمانی سه ماهه؛
• عدم توانایی در پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی از جمله ایدز و...؛
• احتمال افزایش وزن؛
• درحالی که آمپول سه ماهه می تواند روش پیشگیری از بارداری محسوب شود اما این موضوع صد در صد نبوده و احتمال بارداری با آمپول سه ماهه وجود دارد؛
• اختلالات خونریزی قاعدگی (عدم قاعدگی (آمنوره)، لکه‌بینی و خونریزی نامرتب رحمی).
تزریق آمپول دپومدروکسی پروژسترون استات در چه افرادی ممنوع است؟
چنانچه موارد زیر شامل شما می‌شود استفاده از آمپول ضد بارداری سه ماهه به منظور پیشگیری از بارداری برای شما ممنوع است:
• بارداری؛
• سرطان پستان؛
• خونریزی واژینال بدون علت مشخص؛
• اختلالات شدید انعقادی؛
• سابقه تومور (آدنوم) کبدی ناشی از مصرف هورمون‌های استروئید جنسی؛
• ترومبوآمبولی فعلی (تشکیل و حرکت لخته درون رگ‌های خونی)؛
• سابقه سکته مغزی؛
• فشار خون کنترل نشده.
آمپول سه ماهه جلوگیری از بارداری در چه افرادی باید با احتیاط مصرف شود؟
چنانچه موارد زیر شامل شما می‌شود، منع مصرف نسبی آمپول پیشگیری از بارداری در مورد شما صدق می‌کند:
• بیماری کبدی؛
• سابقه و یا ابتلا به بیماری فعلی قلبی عروقی شدید؛
• وجود عوامل متعدد ابتلای به بیماری‌های قلبی و عروقی (سیگاری بودن، دیابت، فشارخون بالا و سن بالای 45 سال)؛
• تمایل به برگشت سریع باروری؛
• مشکلات مرتبط با تزریق مانند ترس و... ؛
• چاقی (نمایه توده بدنی بیشتر از 30)؛
• افسردگی شدید؛
• فشارخون کنترل شده؛
• دیابت با ضایعه عروقی و یا ابتلای به دیابت به مدت بیست سال یا بیشتر؛
• سابقه مول (حاملگی مولار هنگامی رخ می‌دهد که در تخم بارور شده ناهنجاری‌های خاصی وجود داشته باشد. تخم بارور شده یا هرگز به جنین تبدیل نمی‌شود و یا اینکه به شکل غیرطبیعی رشد می‌کند و نمی‌تواند زنده بماند)؛
• سن کمتر از 16 سال (به دلیل احتمال اثر منفی بر رشد استخوانی).
نویسنده مقاله : سپیده شهبازی
منابع:
