مجله مام - به روزترین مقالات در حوزه باروری و درمان ناباروری
مشاهده فهرست مطالب

زخم اسکار سزارین یا نیچ سزارین چیست؟
ایستموسل (زخم اسکار سزارین) کیسه ای است که در پوشش داخلی رحم ایجاد می شود که بعد از زایمان سزارین اتفاق می افتد. این زخم زمانی ایجاد می شود که برش سزارین به طور کامل بهبود پیدا نکند. نیچ سزارین می تواند منجر به ناباروری، بارداری در بخیه سزارین، عوارض بارداری در آینده و سایر مشکلات شود و صرفا تاثیر سزارین خودی خود باعث این مشکلات نمیشود.
چه کسانی در خطر ابتلا به زخم اسکار سزارین (ایستموسل) هستند؟
هر کسی که سزارین شود ممکن است دچار زخم اسکار سزارین شود اما افرادی که شرایط زیر را داشته باشند در معرض خطر بیشتری هستند:
- قبل و در طول بارداری اضافه وزن یا چاقی داشته باشند.
- شرایط پزشکی مانند اختلال در پلاکت داشته باشند که از بهبود زخم جلوگیری کند.
- سزارین برنامه ریزی نشده در اواخر روند زایمان داشته باشند.
- دیابت داشته باشند یا در دوران بارداری به دیابت بارداری مبتلا شوند.
- چندین بار سزارین کرده باشند.
- سیگار بکشند یا از محصولات تنباکو استفاده کنند.
نیچ سزارین چقدر شایع است ؟
بین 24 تا 70 درصد افرادی که حداقل یک بار سزارین کرده اند دچار ایستموسل می شوند و با افزایش تعداد دفعات سزارین، این امر رایج تر می شود.
علت زخم اسکار سزارین چیست؟
سزارین شامل دو برش است: یکی روی شکم و دیگری روی رحم. اگر جای زخم رحم شما به طور کامل بهبود نیابد یا چندین برش در همان ناحیه داشته باشید، بافت اطراف آن نازک می شود و می تواند کیسه ای را تشکیل دهد که پر از مایع و خون می شود که همان ایستموسل یا نیچ را به وجود می آورد.
محل برش سزارین هم ممکن است بر ایجاد زخم اسکار سزارین تأثیر بگذارد و اگر برش در قسمت پایین رحم خورده باشد ( اسکار سزارین در سگمان تحتانی) باعث ایجاد اسکار بزرگتر می شود و همین موضوع ریسک حاملگی در اسکار سزارین را افزایش می دهد.
آیا سزارین باعث نازایی میشود؟
نه لزوما، اگر جای برش های رحم و شکم مناسب باشند و خوب بخیه بخورندبارداری مجدد بعد از سزارین با احتمال زیاد بدون مشکل خواهد بود. اما چون یکبار زایمان سزارین میتواند ریسک چسبندگی را افزایش دهد، با افزایش تعداد زایمان سزارین ریسک چسبندگی، نازایی به علت ایجاد نیچ یا چسبندگی واضح خواهد بود.
جای زخم رحم چگونه باعث ناباروری می شود؟
تاثیر سزارین بر نازایی میتواند به علت وجود جای زخم رحم و یا ایستموسل باشد و همین ایستموسل میتواند باعث لانه گزینی و بارداری در بخیه سزارین باشد که جزو بارداری های پر ریسک می باشد و نیاز به جراحی دارد.
عوارض نیچ سزارین چیست؟
- جفت اکرتا (جفت خیلی عمیق به دیواره رحم شما می چسبد)
- جفت سرراهی (جفت دهانه رحم شما را می پوشاند)
- بارداری در بخیه سزارین (بارداری خارج از رحم که در آن تخمک در جای زخم رحم حاصل از سزارین قبلی، لانه گزینی می کند)
- ناباروری ثانویه در بارداری مجدد بعد از سزارین
- از بین رفتن رحم (پارگی در محل اسکار رحم).
علائم بخیه سزارین چیست؟
علائم می تواند شامل موارد زیر باشد :
- قاعدگی های غیر طبیعی و دیسمنوره (قاعدگی های دردناک).
- دیسپارونی (درد هنگام رابطه جنسی).
- درد لگن.
- خونریزی واژینال یا خونریزی رحمی بین قاعدگی.
- ترشحات غیر طبیعی
زخم سزارین چگونه تشخیص داده می شود؟
آزمایشات تصویربرداری موثرترین راه برای تشخیص ایستموسل است. بهترین زمان برای انجام تصویربرداری درست پس از سیکل قاعدگی است.
هیستروسکوپی: در طول هیستروسکوپی، پزشک یک لوله نازک و روشن را وارد واژن می کند. آنها داخل دهانه رحم و رحم شما را از نظر جای زخم، بافت غیر طبیعی یا مسائل دیگر بررسی می کنند.
سونوهیستروگرافی انفوزیون سالین: این تصویربرداری جزئیات بیشتری را نسبت به سونوگرافی ترانس واژینال ارائه می دهد. پزشک قبل از انجام سونوگرافی رحم شما را با نمک (آب نمک استریل شده) پر می کند. آب در ایستموسل پر می شود و باعث می شود اندازه و ضخامت آن در تصاویر راحت تر دیده شود .
سونوگرافی ترانس واژینال: این تصویربرداری از یک پروب اولتراسوند در واژن شما برای بررسی اسکار و جای زخم رحم استفاده می شود. سونوگرافی همچنین می تواند به پزشک کمک کند تا ضخامت اسکار را ارزیابی کند.
درمان زخم اسکار سزارین چیست؟
درمان های متعددی برای زخم سزارین وجود دارد، از جمله:
قرص های ضد بارداری خوراکی: قرص های ضد بارداری دوز پایینی از هورمون ها را تولید می کنند که هورمون ها می توانند دوره های شما را تنظیم کرده و جریان خون قاعدگی را سبک کنند. این درمان همچنین ممکن است اندازه نیچ (استموسل) را به اندازه کافی کاهش دهد.
برداشتن با هیستروسکوپی: در طول هیستروسکوپی، پزشک شما بافت اسکار رحم را برمی دارد آنها همچنین کناره های ایستموسل را باز می کنند تا خون و مایع خارج شود. هیستروسکوپی نیازی به برش شکمی ندارد.
ترمیم لاپاراسکوپی: پزشک شما یک یا چند برش کوچک در شکم شما ایجاد می کند. آنها یک لوله نازک و روشن (لاپاروسکوپ) را وارد می کنند تا داخل رحم شما را ببینند و بافت اسکار و بافت اضافی اطراف را از بین می برند. ترمیم لاپاراسکوپی یک جراحی کم تهاجمی برای نقایص اسکار سزارین است که در این روش، روند بهبودی سریع تر می شود.
هیسترکتومی: هیسترکتومی یا برداشتن رحم برای افرادی است که علائم شدید ایستموسل دارند و نمی خواهند دوباره باردار شوند.
چگونه می توانم از اسکار سزارین پیشگیری کنم؟
تنها راه پیشگیری کامل از ایستموسل؛ سزارین نکردن است اگر باردار هستید و در حال برنامه ریزی برای سزارین هستید، با پزشک خود در مورد خطرات زخم اسکار سزارین (ایستموسل) صحبت کنید اما با حفظ محدوده وزن مطلوب بدن، مدیریت دیابت یا پیشگیری از ابتلا به دیابت و عدم استعمال دخانیات میتوانید تا حدودی از خطرات زایمان سزارین پیشگیری کنید.
بهتر است تا چه مدت پس از زایمان سزارین برای بارداری بعدی صبر کرد؟
شما باید حداقل 6 ماه صبر کنید اما ممکن است پزشک شما توصیه کند که بین 16 تا 18 ماه زمان لازم است و هر چه مدت زمان بیشتری برای بهبودی جای زخم خود باقی بگذارید، بهتر است.
آیا امکان پیشگیری از خطرات بارداری ناخواسته بعد از سزارین وجود دارد؟
در صورتی که تا حداقل یکسال بعد از زایمان سزارین جلوگیری داشته باشید و اجازه دهید زخم محل زایمان سزارین به طور کامل بهبود پیدا کند تا احتمال بارداری بعدی بدون مشکل افزایش یابد. توصیه میکنیم هرگونه اقدام به بارداری بعد از زایمان سزارین تحت نظر متخصص انجام شود تا خطراتی مثل زایمان زودرس، جفت اکرتا ، و در موارد شدید تر پارگی رحم کنترل شود.
منابع: