عمل لاپاراسکوپی چیست + بررسی عوارض و مزایای این روش جراحی

در این مقاله به بررسی عمل لاپاراسکوپی، مزایای آن و موارد استفاده از این عمل می‌پردازیم. لاپاراسکوپی یک عمل کم تهاجمی با مدت زمان بهبودی کوتاه است که در موارد متعددی استفاده می‌شود. همچنین به سوالات شما در رابطه با چگونگی انجام این عمل و هزینه آن پاسخ می‌دهیم.

لاپاراسکوپی چیست

لاپاراسکوپی، یک روش تشخیصی و جراحی کم خطر است که با ایجاد برش های کوچکی بر روی شکم برای بررسی اندام‌های داخل آن و تشخیص مشکل ناباروری زنان استفاده می‌شود. ابزاری باریک که دارای یک دوربین فیلمبرداری کوچک و نور در انتهای آن است و وقتی جراح آن را از طریق یک برش کوچک در بدن شما وارد می‌کند، می‌تواند با کمک یک مانیتور ویدئویی اندام های داخلی بدن شما را مشاهده کند. یکی از مزایای لاپاراسکوپی کم تهاجمی بودن آن است.

لاپاراسکوپی معمولاً زمان کمتری می‌برد و نسبت به جراحی های باز، بهبودی سریع تری دارد.

انواع لاپاراسکوپی و کاربرد آن

انواع لاپاراسکوپی بر سه نوع است، تشخیص، نمونه برداری و درمان. که در موارد مختلف پزشکی انجام می‌شوند. که در قسمت بعدی مقاله، موارد استفاده‌ی این سه نوع، را برایتان آورده‌ایم.

گاهی پزشکان از جراحی لاپاراسکوپی برای کمک به تشخیص بیماری‌ها، در صورتی که نتایج آزمایش‌های تصویربرداری مانند CT، MRI و سونوگرافی واضح نباشد، استفاده می‌کنند. لاپاراسکوپی به پزشکان این امکان را می‌دهد که نگاه بهتری به ناحیه مورد نظر داشته باشند. آن‌ها همچنین می‌توانند از آن برای جستجوی علت درد شکم یا لگن استفاده کنند.

از موارد کاربرد لاپاراسکوپی می توان به شناسایی و تشخیص علت درد لگن یا شکم اشاره کرد و در بعضی موارد برای شناسایی مشکل ناباروری نیز مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع به پزشک اجازه می دهد داخل بدن را بدون جراحی باز ببیند.

یکی دیگر از موارد کاربرد لاپاراسکوپی گرفتن بیوپسی یا نمونه‌ی بافت از اندام خاصی در شکم است.

در بسیاری از موارد، مشکلات شکمی با تکنیک‌های تصویربرداری مانند اسکن MRI، سونوگرافی و سی تی اسکن تشخیص داده می‌شوند ولی زمانیکه این تکنینک ها اطلاعات کافی برای تشخیص در اختیار پزشک قرار ندهند، لاپاراسکوپی که یک روش کم تهاجمی است، توصیه می شود.

اصلی ترین کاربرد لاپاراسکوپی برای پزشکان بررسی اندام های شکمی مانند کیسه صفرا، کبد، لوزالمعده، روده کوچک و روده بزرگ، طحال، معده و همچنین اندام های لگنی یا تولید مثلی برای بررسی مشکل ناباروری می باشد تا بتوانند توده یا تومور شکمی، وجود مایع در حفره شکمی، بیماری های کبدی، اثربخشی برخی از درمان ها و همچنین درجه‌ی پیشرفت سرطان‌های خاص را تشخیص دهند.

موارد استفاده از لاپاراسکوپی

عمل لاپاراسکوپی در موارد مختلفی استفاده می‌شود. برخی از مشکلات متعددی که ممکن است با لاپاراسکوپی تشخیص داده یا درمان شوند عبارتند از:

ناباروری زنان

لاپاراسکوپی به پزشکان اجازه می‌دهد تا مشکلاتی مانند بافت اسکار، اندومتریوز و فیبروم را بررسی کنند و ببینند که آیا رحم، لوله های فالوپ و تخمدان ها به هر نحوی غیر طبیعی هستند یا خیر. در برخی از موارد برای تشخیص و یا درمان ناباروری زنان، از روش لاپاراسکوپی استفاده می‌کنند.

سایر مشکلات دستگاه تناسلی زنان

 از جمله درمان افتادگی کف لگن و واژن و همچنین برخی از انواع هیسترکتومی را می‌توان با استفاده از جراحی لاپاراسکوپی نیز انجام داد.

حاملگی خارج از رحم

 در حاملگی‌های خارج رحمی، جنین در لوله فالوپ قرار می‌گیرد و رشد می‌کند، جنین در حال رشد در نهایت لوله فالوپ را پاره می‌کند مگر اینکه با جراحی برداشته شود.

چسبندگی

وجود بافت اسکار در حفره لگن باعث ایجاد چسبندگی می‌شود مثل چسبندگی رحم، که این مشکل را می‌توان با لاپاراسکوپی حل کرد.

بیماری های سیستم ادراری

 لاپاراسکوپی می‌تواند برای بررسی و درمان شرایط سرطانی و غیر سرطانی کلیه، انسداد حالب، بیماری مثانه و بی‌اختیاری استفاده شود.

سرطان های اندام های داخلی

 سرطان‌های کبد و لوزالمعده را می‌توان با استفاده از لاپاراسکوپی تشخیص داد و جراحی لاپاراسکوپی را می‌توان برای برخی از سرطان های روده بزرگ انجام داد.

آسیت

در صورت وجود آسیت که همان جمع شدن مایع در داخل حفره شکمی است، لاپاراسکوپی می‌تواند به تعیین علت آن کمک کند.

سایر مشکلات

 اندام های بیمار (مانند کیسه صفرا و آپاندیس) را می‌توان با لاپاراسکوپی برداشت و فتق را ترمیم کرد.

مزایای لاپاراسکوپی چیست

جراحی لاپاراسکوپی مزایای متعددی نسبت به جراحی‌های دیگر دارد زیرا برش کوچک‌تری در این عمل ایجاد می‌شود. از دیگر مزایای عمل لاپاراسکوپی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• زخم های کوچک‌تری ایجاد می‌شوند؛
• زودتر از بیمارستان مرخص می‌شوید؛
• در حین بهبود زخم ها درد کمتری احساس خواهید کرد و زخم ها سریع تر بهبود می‌یابند؛
• شما سریع تر به فعالیت های عادی خود باز می‌گردید؛
• ممکن است اسکار داخلی کمتری داشته باشید؛
• خطر عفونت زخم ها و خونریزی کاهش می‌یابد؛
• به داروهای مسکن کمتری نیاز خواهید داشت.

مراقبت های قبل از لاپاراسکوپی

• 8 ساعت قبل از عمل نباید چیزی بخورید یا بنوشید؛
• اگر به هر نوع دارو، لاتکس، نوار چسب و داروهای بیهوشی حساسیت دارید، به پزشک خود اطلاع دهید؛
• پزشک خود را در مورد هر نوع دارویی که مصرف می‌کنید، مطلع کنید؛
• اگر سابقه اختلالات خونریزی دارید یا اگر از داروهای رقیق کننده خون (آسپرین) یا سایر داروهایی که بر لخته شدن خون تأثیر می‌گذارد، استفاده می‌کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است لازم باشد قبل از عمل مصرف این داروها را قطع کنید؛
• اگر باردار هستید یا شک دارید که باردار هستید به پزشک خود اطلاع دهید زیرا که پزشک ممکن است دوز داروهای ضد ‌انعقادی مانند رقیق کننده‌های خون، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، مکمل‌های گیاهی یا رژیمی و ویتامین K را که می‌تواند بر نتیجه‌ی لاپاراسکوپی تأثیر بگذارد، تغییر دهد؛
• بسته به عمل جراحی، ممکن است از شما خواسته شود که یک ملین خوراکی برای پاکسازی روده خود قبل از جراحی مصرف کنید. همچنین ممکن است به شما آنتی بیوتیک داده شود؛
• ممکن است قبل از عمل، با توجه به نوع لاپاراسکوپی، دارویی برای آرام کردن شما (یک آرام بخش) تجویز شود.

نحوه انجام لاپاراسکوپی

لاپاراسکوپی معمولاً به عنوان یک جراحی سرپایی انجام می‌شود به همین دلیل در همان روز بیمار می تواند مرخص شود. برای این نوع جراحی در بیشتر موارد، بیهوشی عمومی تجویز می شود ولی در برخی موارد به جای آن از بی‌حسی موضعی استفاده می کنند. 

طی لاپاراسکوپی، جراح برشی را زیر شکم ایجاد می‌کند و سپس یک لوله‌ی کوچک را وارد آن می‌کند. این لوله برای باد کردن شکم با گاز دی اکسید کربن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گاز به پزشک اجازه می‌دهد تا با وضوح بیشتری از اندام ‌های شکمی دیدن نماید.

جراح پس از تورم شکم، لاپاراسکوپ را از طریق برش وارد شکم می‌کند. دوربين متصل به لاپاروسكوپ، تصاوير را بر روي يك صفحه نمايش مي‌دهد و باعث مي‌شود اندام ها درهمان زمان مشاهده شوند. جراح ممکن است برای انجام بیوپسی یا برداشتن قسمتی یا کل یک ارگان از ابزار جراحی استفاده کند، بنابراین برش کوچک دیگری داده می شود تا ابزار وارد شکم شود. در حین انجام بیوپسی، نمونه‌ی کوچکی از بافت گرفته می‌شود تا ارزیابی روی آن صورت گیرد.

پس از انجام عمل، ابزارها برداشته می‌شوند. سپس برش‌های روی شکم با بخیه یا نوار جراحی بسته می‌شوند.

به طور معمول بعد از عمل دردی در شانه احساس می شود. این درد معمولاً نتیجه گاز دی اکسید کربن است که برای باد کردن شکم مورد استفاده قرار گرفته بود. این گاز می تواند دیافراگم را تحریک کند که باعث تحریک اعصاب و درنتیجه درد در شانه شود. همچنین ممکن است باعث نفخ گردد. ولی این درد و  ناراحتی باید ظرف دو روز از بین برود.

معمولاً می توانید طی یک هفته کلیه فعالیت‌های عادی خود را از سر بگیرید. شما باید حدودا دو هفته پس از لاپاراسکوپی توسط پزشک تان ویزیت شوید.

برای بهبودی سریع تر به منظور کاهش خطر لخته شدن خون، فعالیت های سبک را در اولین زمان ممکن شروع کنید و همچنین ساعات استراحت تان را بیشتر کنید.

مراقبت های بعد لاپاراسکوپی

معمولا پزشک مراقبت های لازم بعد از عمل را برای شما به طور کامل توضیح می‌دهد اما توصیه های کلی عبارتند از

• اکثر بیماران می‌توانند در عرض چند روز تا یک هفته فعالیت های عادی خود را از سر بگیرند.
• برای حدود یک هفته یا بیشتر در هیچ فعالیت بدنی شدیدی شرکت نکنید.
• روز بعد عمل باندهای خود را بردارید و سعی کنید زخم خود را در 24 ساعت اول خشک نگه دارید. بعد از این می توانید دوش بگیرید، اما مطمئن شوید که آب خیلی داغ نباشد، زیرا باعث خونریزی زخم‌ها می‌شود.
• مطمئن شوید که مایعات زیادی می‌نوشید و رژیم غذایی سالمی دارید.
• تا جایی که می‌توانید حرکت کنید.
• در حالی که در حال استراحت هستید، ورزش های پا و ساق پا را انجام دهید، مانند حرکت دادن مچ پا به صورت دایره ای.
• تا 48 ساعت الکل ننوشید.
• سیگار نکشید زیرا باعث به تاخیر افتادن بهبودی بدن شما می‌شود.
• اگر تب شدید، لرز، استفراغ، مشکل در ادرار کردن، افزایش قرمزی در محل برش یا تشدید درد را تجربه کردید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

عوارض لاپاراسکوپی 

به طور کلی عوارض لاپاراسکوپی به ندرت اتفاق می‌افتند اما شایع ترین عوارض لاپارسکوپی شامل خونریزی، عفونت و آسیب به اندام ‌های شکمی می‌باشد. همچنین از عوارض نادرتر لاپاراسکوپی می‌توان به عوارض ناشی از بیهوشی عمومی، التهاب دیواره شکم و تشکیل لخته‌ی خون که ممکن است به لگن، پاها یا ریه‌ ها وارد شود، اشاره کرد. برخی از عوارض پس از عمل که می‌توانید انتظار داشته باشید شامل

حالت تهوع

 پزشک ممکن است به شما توصیه کند تا زمانی که احساس تهوع از بین برود مایعات بنوشید و تا چند روز از مصرف نوشابه های گازدار خودداری کنید. سپس می‌توانید به سراغ غذاهای نرم بروید و پس از تایید پزشک، رژیم غذایی معمول خود را از سر بگیرید.

درد شانه

با بهبودی، ممکن است متوجه درد در شانه های خود شوید. این درد ناشی از دی اکسید کربنی است که برای باد کردن شکم در طول جراحی استفاده می‌شود. گاز باقیمانده می‌‌تواند روی عصب فشار بیاورد که درد را به ناحیه شانه شما هدایت می‌کند که با گذشت یک الی دو روز برطرف می‌شود.

درد محل زخم

 قبل از اینکه بیمارستان را ترک کنید، دستورالعمل هایی در مورد نحوه مراقبت از زخم های خود دریافت خواهید کرد. با این حال، اگر زخم شما قرمز، متورم یا دردناک شد، یا ترشح یا خونریزی داشتید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. 

درد شکم یا لگن

 پس از چند روز بعد از عمل باید احساس بهتری داشته باشید، اما اگر شروع به بدتر شدن کرد، با پزشک خود تماس بگیرید. 

عفونت

اگر بعد از عمل، علائم عفونت را که شامل موارد زیر است مشاهده کردید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.

علائم عفونت عبارتند از:

• تب یا لرز
• درد شکمی که با گذشت زمان شدیدتر ‌شود
• قرمزی، تورم یا خونریزی در محل برش
• حالت تهوع یا استفراغ مداوم
• سرفه‌ی مداوم
• تنگی نفس
• عدم توانایی در دفع ادرار.

موارد منع استفاده از لاپاراسکوپیپ

در بعضی از شرایط لاپاراسکوپی توصیه نمی‌شود زیرا ممکن است خطرات زیادی را به همراه داشته باشد. منع لاپاراسکوپی در شرایط زیر توصیه می‌شود:

• افرادی که تومورهای سرطانی پیشرفته روی دیواره شکم خود داشته باشند.
• افرادی که مبتلا به سل مزمن هستند.
• داشتن مشکل خونی مانند تعداد پلاکت خون پایین (ترومبوسیتوپنی)
• افرادی که داروی رقیق کننده خون مصرف می کنند.

برخی شرایط ممکن است مانع از عملکرد خوب لاپاراسکوپی شود مانند چاق بودن یا خونریزی در داخل شکم.

هزینه لاپاراسکوپی

هزینه لاپاراسکوپی ، بسته به پارامترهای گوناگونی از هر فرد به فرد دیگر متغیر می‌باشد؛ از این رو هزینه نهایی آن پس از معاینه توسط پزشک تعیین خواهد شد.

کلام آخر

در این مقاله با بررسی عمل لاپاراسکوپی و فواید آن نسبت به دیگر جراحی‌ها، به این نتیجه رسیدیم که لاپاراسکوپی یک عمل کم تهاجمی با مدت زمان بهبودی کوتاه است که در موارد متعددی استفاده می‌شود. همچنین نحوه انجام این عمل و مراقبت های لازم را توضیح دادیم تا شما، در صورتی که نیاز به انجام این عمل داشتید، با آگاهی کامل و بدون ترس و دغدغه، عمل تون رو انجام دهید.

کلیه خدمات مربوط به ناباروری و درمان آن اعم از انجام عمل لاپاراسکوپی درمرکز تخصصی مام با پیشرفته ترین تجهیزات روز دنیا ارائه می گردد و شما عزیزان می توانید جهت بهره مندی از این خدمات با تعیین وقت قبلی به این مرکز مراجعه و یا برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره 42500-021 تماس حاصل فرمایید.